Yufka
Yufka buğday unu, su ve tuzdan yapılmış mayasız hamurun genellikle oklava yardımıyla açılması ve sac üzerinde çift taraflı pişirilmesi ile elde edilen bir çeşit ekmek ya da baklava ve börek yapımında kullanılan ince açılmış hamurdur. Bu maddede ekmek olarak kullanılan yufkadan bahsedilecektir. İnce, 50-100 cm çapında, yuvarlak şekilli olan yufkalar pişirildikten sonra düşük nem içeriği ile uzun raf ömrüne sahiptir. Geleneksel olarak imece yoluyla komşuların bir araya gelmesiyle hazırlanan yufkalar ekmek olarak tüketilmesi yanında gözleme ve börek yapımında da kullanılır. Ekmek olarak kullanılmadan önce kuru haldeki yufkalar su ile nemlendirilir ve bir bez altında bir kaç dakika bekletilirek tüketime hazır hale getirilir. Kepekli un ya da tam buğday unu kullanılarak hazırlanan yufkalar besin değeri bakımından daha iyi seçeneklerdir. Karbohidratlar bakımından zengin bir gıda olan yufka diğer ekmek çeşitleri gibi temel gıda maddesi olarak tüketilir.
İçindekiler
Yufka Hakkında Bilgiler
Yufka İsminin Anlamı ve Kaynağı: Yufka kelimesi Türkçe bir kelimedir. Orta Asya Türkçesinde "ince, zayıf, cılız" demek olan "yuvka" kelimesi "ufalamak, öğütmek, hamur açmak" anlamındaki "yuv" fiiline +ga son eki ilavesi ile türetilmiştir. Yuvka kelimesi zamanla yufka olarak değişime uğramıştır.
Yufkanın Diğer İsimleri: Lavaş
Yufkanın İngilizcesi: Yufka, flat bread
Yufkanın Dünyada Üretildiği Yerler: Ülkemizin geleneksel bir ekmeği olan yufkaya benzer ekmek çeşitleri farklı ülkelerin mutfak kültürlerinde bulunmaktadır. Güney ve Orta Amerika ülkelerinin temel gıda maddelerinden yumuşak tortilla olarak bilinen ekmekler yufka ile büyük benzerliklere sahiptir. Ayrıca Hindistan geleneksel ekmeği çapati içeriği ve hazırlanış şekliyle yufka ile benzerlik gösterir.
Yufkanın Türkiye'de Üretildiği Yerler: Ülkemizde yufka ekmeği yapımı ve tüketimi en fazla İç Anadolu Bölgesi olmak üzere tüm yörelerde görülür.
Yufka Çeşitleri: Yufka elde edildiği una bağlı olarak farklı çeşitlerde üretilmektedir. En yaygın üretilen yufka normal buğday unundan elde edilmektedir. Bununla birlikte son yıllarda tam buğday unu ya da kepekli un kullanılarak elde edilen yufka çeşitleri vardır.
Yufka Helal midir: Yufkanın tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Bununla birlikte içinde L-sistein, L-sistin gibi katkı maddeleri içeren unların kullanılması ile elde edilen yufkaların dini açıdan uygunluğu araştırılmalıdır.
Yufka Hakkında Ayet ve Hadisler:
Yufkanın Faydaları
- Karbohidrat bakımından zengin bir gıda olan yufka temel gıda maddesi olarak tüketilir. Vücudun ihtiyaç duyduğu enerjinin önemli bir kısmı yufka ya da diğer ekmek çeşitlerinin tüketimi ile alınır. Ayrıca yufka elzem aminoasitler bakımından iyi bir kaynak olmamasına rağmen, ekmek olarak tüketildiği miktar göz önüne alındığında önemli miktarda proteinin vücuda alınmasını sağlar.
- Taze ekmek ile karşılaştırıldığında yufkalar daha az miktarda tüketim ile doygunluk sağlayarak aşırı kalori alımını engeller.
Yufkanın Zararları ve Yufkanın Yan Etkisi
- Makul miktarlarda yenilen yufka sağlıklı insanlarda güvenlidir ancak aşırı tüketimi kilo alımına yol açabilir. Özellikle beyaz un ile hazırlanmış yufkaların fazla miktarda tüketimi kan şeker seviyesinin hızlı yükselmesine yol açabilir.
- Çölyaklıların gluten içeren buğday unu kullanılarak yapılan yufkadan kaçınması gerekir.
Yufkanın Besin Değeri
100 gram yufkanın içindekiler:
| Besin Öğesi | Miktar |
|---|---|
| Enerji | 314 kcal |
| Karbonhidrat | 66,94 gr |
| Yağ | 1,06 gr |
| Protein | 7,47 gr |
| Diyet Lifi | 3,40 gr |
| Vitamin | B1 |
| Mineral | Demir |
Yufka Nasıl Kullanılır
Yufkanın kullanımı: Yufka ekmek olarak kullanımı yanında içine muhtelif katıklar konularak dürüm şeklinde de tüketilir. Ayrıca yufka börek ve gözleme gibi hamur işi gıdaların ya da tirit gibi bazı yöresel yemek çeşitlerinin hazırlanmasında kullanılır.[1]
Yufka Nasıl Yapılır
Yufkanın üretimi: Geleneksel yufka üretiminde buğday unu, su ve tuz karıştırılarak mayasız bir hamur hazırlanır. Bir süre dinlendirilen hamurdan parçalar kesilerek yuvarlak hale getirilir ve oklava ya da merdane ile ince bir tabaka olacak şekilde açılır. Sac üzerinde iki tarafı pişirilen yufkalar üst üste konularak saklanır.
Yufka Nasıl Pişirilir
Yufka Yemekleri
Yufka Resimleri
İlgili Maddeler
Halisinden.com'da Yufka
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Yufka ürünleri için lütfen tıklayın:
Kaynakça
- ↑ Ö. Alyakut ve S. Küçükkömürler, Geleneksel Bir Ekmek Çeşidi: Yufka Ekmeği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), 379-395, 2018.
