Sorgum
Sorgum (Sorghum bicolor) buğdaygiller familyasından otsu bir bitki ve bu bitkinin insan gıdası, hayvan yemi ya da biyoetanol üretiminde kullanılan nişastalı tohumlardır. Sıcak ve kurak iklime sahip bölgelerde yetişebilen sorgumun anavatanı Afrika’dır. Genellikle tek yıllık bir bitki olan sorgumun tahıl olarak kullanılan tohumları yuvarlak ya da oval şekilli, 2-4 mm çapında ve beyazdan kırmızı ve kahverengine kadar farklı renklerdedir. Afrika ve Asya’da milyonlarca insanın temel gıdası olan sorgumun son 50 yılda yetiştiriciliği ciddi oranda artış göstermiştir. B vitaminleri, diyet lifleri, çeşitli fenolik bileşikler ve bazı mineraller bakımından zengin bir kaynak olan sorgum sindirim sistemi sağlığına faydalıdır, tokluk sağlayarak kilo korunumuna yardımcı olur ve kardiyolojik risk faktörlerini azaltır.
İçindekiler
Sorgum Hakkında Bilgiler
Sorgum İsminin Anlamı ve Kaynağı: Sorgum kelimesi dilimize bitkinin Latince ismi sorghum’dan geçmiştir.
Sorgumun Diğer İsimleri:
Sorgumun Latince (bilimsel) İsmi: Sorghum bicolor
Sorgumun İngilizcesi: Sorghum
Sorgumun Dünyada Yetiştiği Yerler: Dünyada en fazla sorgum üreten ülkeler Nijerya, Hindistan, Meksika ve ABD’dir.
Sorgumun Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde sorgum yeterince tanınmayan bir tahıldır ve yetiştiriciliği çok sınırlı ekim alanlarında yapılmaktadır. Genellikle hayvan yemi olarak yetiştirilen sorgumun üretimi diğer tahıllar yanında ihmal edilecek seviyededir. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre yıllık 100-400 ton sorgum üretilmektedir ve bu miktar son yıllarda bir kaç tona kaar gerilemiştir.[1] Son yıllarda GAP ve Çukurova Bölgelerinde sorgum yetiştiriciliğine yönelik araştırmalar yapılmaktadır.
Sorgumun Çeşitleri: Dünyada yetiştirilen sorgumlar dane, yem, biyoyakıt ve tatlı sorgum çeşitleri olmak üzere dört sınıftır. Çeşitli renk ve şekil özelliklerine sahip dane sorgumlar genellikle gıda olarak değerlendirilir. Yem amaçlı yetiştirilen sorgumlardan saman ve silaj elde edilir. Son yıllarda geliştirilen bazı sorgum hibritleri biyoyakıt üretmek üzere yetiştirilmektedir. Tatlı sorgum bitkisinin saplarından tatlı şurup elde edilir. Kaynak hatası <ref>
etiketi için </ref>
kapanışı eksik
Sorgumun Besin Değeri
100 gram Sorgum içindekiler:
Besin Öğesi | Miktar |
---|---|
Enerji | 329 kcal |
Karbonhidrat | 72,09 gr |
Yağ | 3,46 gr |
Protein | 10,62 gr |
Diyet Lifi | 6,70 gr |
Vitamin | B1, B3, B6 |
Mineral | Fosfor, Magnezyum |
Sorgum Nasıl Kullanılır
Sorgumun kullanımı: Sorgum ülkemizde pek fazla bilinen ve tüketilen bir tahıl değildir. Bazı Afrika ve Asya ülkelerinde yaşayan insanların temel gıda maddesi olan sorgum pirinç gibi pişirilerek tüketilir ya da öğütülerek elde edilen unu fırıncılık ürünlerinin eldesinde kullanılır. Bazı ülkelerde sorgum lavaş benzeri ekmeklerin üretilmesinde ya da çeşitli geleneksel yemeklerin hazırlanmasında kullanılır. Sorgum daneleri mısır gibi patlatılarak atıştırmalık olarak yenilebilmektedir. Ayrıca sorgum bitkisinin sap kısmından şekerli şurup elde edilebilmektedir. Son yıllarda bazı hibrit sorgum çeşitleri biyoyakıt üretiminde değerlendirilmektedir. Sorgum hayvancılıkta en yaygın kullanılan yem bitkilerinden biridir. Sorgum daneleri ya da samanı yem olarak çiftlik hayvanlarının beslenmesinde doğrudan kullanıldığı gibi silaj üretiminde de değerlendirilir.