Tere

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Küçük resim oluşturmada hata: Küçük resim hedefe kaydedilemiyor

Tere (Lepidium sativum) turpgiller familyasından anavatanı Kuzey Afrika ve Doğu Asya olan tek yıllık bir bitki ve bu bitkinin sebze olarak kullanılan yapraklarıdır. Bitkinin rozet şekilli ve yeşil renkli yaprakları hoş kokusu ve hafif baharatlı tadı ile salata ve garnitür sebzesi olarak tüketilmektedir. Hasat olgunluğuna gelen bitkilerde 10-20 adet ve yaklaşık 15-20 cm uzunluğunda yaprak vardır. Taze sebze olarak yaprak sapları ile birlikte genellikle çiğ olarak tüketilen terenin tohumları geleneksel halk hekimliğinde çeşitli sağlık faydaları için kullanılmaktadır. Taze halde tüketildiğinde mükemmel bir vitamin kaynağı olan tere enflamasyonu azaltıcı, kemik ve sinir sistemi sağlığını destekleyici etkilere sahiptir.

Tere Hakkında Bilgiler

Tere İsminin Anlamı ve Kaynağı: Tere Farsça’da her türlü yaş sebze, yenebilen otlar anlamında kullanılan tare kelimesinden dilimize geçmiştir.

Terenin Diğer İsimleri:

Terenin Latince (bilimsel) İsmi: Lepidium sativum

Terenin İngilizcesi: Garden cress

Terenin Dünyada Yetiştiği Yerler: Dünyanın ılıman ve nemli iklime sahip tüm bölgelerinde yetiştirilen tere ticari olarak en fazla Avrupa ve Asya Pasifik ülkelerinde yetiştirilmektedir.[1]

Terenin Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizin tüm bölgelerinde yetiştiriciliği yapılan tere en fazla Eskişehir, Adana, Mersin ve Bursa üretilmektedir. [2]

Terenin Çeşitleri: Türkiye’de yetiştiriciliği yapılan tereler yaprak özelliklerine göre iki gruba ayrılır. Parçalı yapraklı tereler maydanoz tipli olarak; düz, parçasız ve oval şekilli tereler ise roka tipli olarak adlandırılır. En fazla üretimi yapılan tere çeşitleri Bahar, İzmir teresi ve küçük çiftlik gibi isimlerle bilinmektedir. Ayrıca ülkemizde son yıllarda yapılan çalışmalar sonucunda geliştirilerek Dadaş ismiyle tescillenen bir tere çeşidi bulunmaktadır. Lezzet ve şekil olarak tereye benzerlik gösteren ve pazarlarda su teresi olarak satılan ürün normal tere ile aynı familyaya ait farklı bir bitki türüdür.

Terenin Mevsimi: Tere kış mevsimi ılık geçen bölgelerde sıcak yaz ayları haricinde yılın her mevsiminde yetiştirilerek pazara sunulur. Bununla birlikte en fazla tere üretimi ilkbaharda gerçekleşmektedir. Uygun yetiştirme şartlarında tere yaprakları tohum ekiminden 25-35 günde hasat büyüklüğüne gelerek biçilir. Ticari olarak depolanmaya uygun olmayan tere tazeliğini kısa sürede yitirmekle beraber buzdolabı sıcaklığında bir haftaya kadar dayanabilir.

Tere Helal midir: Terenin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Tere Hakkında Ayet ve Hadisler:

Terenin Faydaları

  • Tere K, C ve A vitaminlerinin mükemmel; B2, B9 ve B6 vitaminlerinin ise çok iyi bir kaynağıdır. 100 gram tere tüketimi günlük ihtiyacımız olan K vitaminin tamamını, C vitaminin %83’ünü, A vitaminin %43’ünü, B2, B9 ve B6 vitaminlerinin her birinin yaklaşık %20’sini karşılar.
  • Terede bol bulunan ve antioksidan özelliklere sahip C ve A vitaminleri enflamasyonu azaltır, vücudu serbest radikallere karşı korur ve bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardım eder.
  • Tere gibi K vitamini içeriği yüksek ürünlerin düzenli tüketimi kemik sağlığının korunmasına yardımcı olur. Yapılan bilimsel çalışmalar tere ve tohumunun kemik kırığı tedavisinde iyileşmeyi hızlandırdığını ortaya koymuştur.[3] K vitamini ayrıca kanın pıhtılaşmasında aktif rol oynayan çok önemli bir bileşendir.
  • Tere tohumları halk hekimliğinde balgam söktürücü olarak soğuk algınlığında tedaviyi destekleyici olarak kullanılır.

Terenin Zararları ve Terenin Yan Etkisi

  • Tere gıda miktarında tüketildiğinde genellikle olumsuz sağlık etkilerine yol açmaz. Ancak ilaç miktarına ulaşacak kadar çok miktarda tere tüketiminin güvenli olduğunu ortaya koyan araştırmalar literatürde bulunmamaktadır ve fazla tüketiminin bağırsaklarda iritasyona yol açabildiği bildirilmektedir.
  • Kan şekerini ve tansiyonu düşürücü etkisi olduğu için diyabetlilerin ve ilaç kullanan kalp hastalarının tere tüketiminde aşırıya kaçmaması tavsiye edilir.
  • Tere vücuttan potasyum atılmasını arttırıcı etkiye sahiptir; bu nedenle potasyum seviyesi düşük insanlar tere tüketiminde dikkatli olmalıdır.[4]

Terenin Besin Değeri

100 gram taze terenin (çiğ) içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 32 kcal
Karbonhidrat 5,50 gr
Yağ 0,70 gr
Protein 2,60 gr
Diyet Lifi 1,10 gr
Vitamin K, C, A, B2, B9, B6
Mineral Manganez

Tere Nasıl Kullanılır

Terenin kullanımı: Tere genellikle saplarıyla beraber çiğ olarak tüketilen bir sebzedir. Ülkemizde yemek yanlarında doğrudan yenen ya da salatalarda kullanılan tere farklı mutfak kültürlerinde çorba ve sos yapımında da değerlendirilir.

Tere Nasıl Pişirilir

Tere Yemekleri

Tere Resimleri

Tere-tohumu.jpg Tere2.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Tere

Kaynakça