Şeker Kamışı

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Seker-kamisi3.jpg

Şeker Kamışı buğdaygiller familyasına ait anavatanı Okyanusya kıtasındaki Yeni Gine adası olan otsu bir bitkidir. Saccharum cinsine ait çeşitli türleri olan şeker kamışı sofralık şeker üretiminin en önemli hammaddesi olarak tropikal ve subtropikal iklime sahip bölgelerde yetiştirilmektedir. Bitkinin yaklaşık 5 cm çapında 3-4 metre uzunluğunda sapları ve kılıç şekilli dalları vardır. Şeker kamışı bitkisinin sapı şeker içeriği nedeniyle hasat edilen kısmıdır. Çok yıllık bir bitki olan şeker kamışı bir kez dikildikten sonra kesilerek birçok kez hasat edilebilir. Her bir hasattan sonra bitki yeni saplar vererek 10 defaya kadar hasat imkanı sağlar. Şeker, ethanol, pekmez ve biyoyakıt üretiminde kullanılan şeker kamışı 1,9 milyar ton ile dünyada en fazla üretilen bitkisel üründür. Kamış ya da pancardan elde edilmiş olduğu farketmeksizin rafine şeker genellikle olumsuz sağlık faydaları ile ilişkilendirilir. Diğer taraftan şeker kamışından elde edilen pekmez enerji verici bir gıda olması yanında çeşitli mineraller bakımından zengindir ve demir içeriği ile vücutta kan yapımına katkı sağlayarak anemi hastalarına fayda sağlar.

Şeker Kamışı Hakkında Bilgiler

Şeker Kamışı İsminin Anlamı ve Kaynağı: Şeker kelimesi Farsça’da şeker kamışından elde edilen tatlı madde anlamında kullanılan şakar (شكر) kelimesinden dilimize geçmiştir. Kamış kelimesi ise Türkçe kökenli olup boğumlu, sert gövdeli ve uzun boylu bitkilerin ortak adıdır.

Şeker Kamışının Diğer İsimleri:

Şeker Kamışının Latince (bilimsel) İsmi: Saccharum

Şeker Kamışının İngilizcesi: Sugarcane

Şeker Kamışının Dünyada Yetiştiği Yerler: Şeker kamışının ticari yetiştiriciliği tropik ve subtropik bölgelerde yapılmaktadır. En büyük şeker kamışı üreticisi ülke Brezilya olup dünya toplam şeker kamışı üretiminin %40’dan fazlasını sağlamaktadır. Hindistan, Çin ve Tayland diğer önemli şeker kamışı üreticisi ülkelerdir.

Şeker Kamışının Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde ticari şeker kamışı ziraatı yapılmamakla birlikte Düzce taraflarında çok az miktarda üretilmektedir ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yetiştiriciliği ile ilgili çalışmalara başlanmıştır.

Şeker Kamışının Çeşitleri: Şeker kamışının 37 farklı türü bulunmaktadır. Ticari yetiştiriciliği yapılan türlerin çoğu aşağıda listelenen Saccharum türlerin melezleridir.[1]

  • S. officinarum
  • S. spontaneum
  • S. barberi
  • S. sinense

Şeker Kamışının Mevsimi: Şeker kamışı tropik bölgelerde yıl boyu üretilirken, subtropik bölgelerde üretim yazın yapılmaktadır.

Şeker Kamışı Helal midir: Şeker kamışının tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur; bununla birlikte şeker kamışının fermentasyonu ile elde edilen alkollü içecekleri tüketmek dinen haramdır.

Şeker Kamışı Hakkında Ayet ve Hadisler: Peygamber Efendimizin Şeker kamışı yiyin, o tok olanı hazmettirir ve aç olanı doyurur buyurduğu rivayet edilmektedir.[2]

Şeker Kamışının Faydaları

  • Şeker kamışı en fazla rafine şeker üretiminde kullanılmaktadır ve rafine şeker tüketiminin enerji verici özelliği dışında pek fazla sağlık faydası bulunmamaktadır. Diğer taraftan şeker kamışından elde edilen pekmez hızlı enerji verici özelliği ile sporcu beslenmesinde kullanılır. Ayrıca şeker kamışı pekmezi kalsiyum ve demir mineralleri bakımından zengin bir gıdadır.
  • Demir minerali içeriği ile şeker kamışı pekmezi özellikle anemi hastalarına faydalı bir yiyecektir. 100 gram şeker kamışı pekmezi tüketimi günlük demir ihtiyacımızın tamamını sağlamaktadır.
  • Şeker kamışı pekmezi kalsiyum bakımından zengin bir gıda olup kemik sağlığının korunmasına yardım eder ve yaşlılıkla birlikte ortaya çıkan kemik erimesi riskini azaltır.

Şeker Kamışının Zararları ve Şeker Kamışının Yan Etkisi

  • Şeker kamışı sakaroz içeriği ile yüksek kalorilidir. Yüksek kalori içeren gıdaların tüketimi kilo artışına yol açtığından fazla tüketilmesi uygun değildir.
  • Diyabetlilerin, şeker kamışı ve ürünlerinden kaçınmaları tavsiye edilir.

Şeker Kamışının Besin Değeri

100 gr Şeker Kamışı (ham) içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 40 kcal
Karbonhidrat 10 gr
Yağ 0 gr
Protein 0 gr
Diyet Lifi 0 gr
Vitamin Az miktarda
Mineral Demir, kalsiyum

Şeker Kamışı Nasıl Kullanılır

Şeker Kamışının kullanımı: Şeker kamışı rafine şekerin iki temel hammaddesinden birisidir. Dünyada üretilen toplam şekerin %80’i şeker kamışından elde edilmektedir. Şeker kamışından rafine şeker elde edilmesi sırasında ortaya çıkan yan ve atık ürünler farklı amaçlarla kullanılmaktadır. Yan ürünlerden melas hayvan yemi katkı maddesi olarak kullanıldığı gibi alkol ve esmer şeker üretiminde kullanılır. Atık ürün olan şeker kamışı küspesi ise genellikle hayvan yemi ve yakıt olarak değerlendirilir. Ayrıca küspeden elektrik ve biyogaz elde edilir ve kağıt üretiminde pulp kaynağı olarak faydalanılır. Ayrıca, taze meyvelerle birlikte doğrudan sıkılarak elde edilen suyu içilmektedir.

Şeker Kamışı Nasıl Pişirilir

Şeker Kamışı Yemekleri

Şeker Kamışı Resimleri

Seker-kamisi2.jpg Seker-kamisi.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Şeker Kamışı

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Şeker Kamışı ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da Şeker Kamışı ürünleri

Kaynakça

  1. http://www.food-info.net/uk/products/sugar/sources.htm
  2. Azraqi I. Tashil al-manafi’ fi al-tibb wa al-hikmah. al-Qahirah: Muhammad ‘Ali Sabih, 1963:18