Nohut

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Nohut1.jpg

Nohut (Cicer arietinum) baklagiller familyasından anavatanı ülkemizin güneydoğu bölgesi olan tek yıllık otsu bir bitki ve bu bitkinin gıda olarak kullanılan tohumlarıdır. Nohut bitkisi Hindistan, Kuzey ve Güney Amerika ve Afrika’da yaşayan insanlar için önemli bir gıda kaynağıdır. Nohutun ticari olarak ziraati yapılan iki temel grubu vardır. Daha küçük taneli, koyu renkli ve kalın kabuklu nohutlar Desi ve daha büyük taneli açık renkli ve düzgün yüzeyli nohutlar ise Kabuli olarak adlandırılmaktadır. Nohut protein ve diyet lifleri, demir, fosfor ve folik asit bakımından zengin bir gıdadır. İnsülin hassasiyeti ya da diyabet problemi olanlar için nohut sağlıklı bir karbohidrat kaynağıdır.

Nohut Hakkında Bilgiler

Nohut İsminin Anlamı ve Kaynağı: Farsça’da aynı ürünü isimlendirmekte kullanılan nuχūd ( نخود ) kelimesinden dilimize nohut olarak geçmiştir.

Nohutun Diğer İsimleri:

Nohutun Latince (bilimsel) İsmi: Cicer arietinum

Nohutun İngilizcesi: Chick peas, garbanzo beans

Nohutun Dünyada Yetiştiği Yerler: Dünyada en fazla nohut üretimi Hindistan’da yapılmaktadır. Dünyada üretilen toplam nohutun %60’ından fazlası Hindistan tarafından karşılanmaktadır. Myanmar, Pakistan ve Türkiye diğer önemli nohut üreticisi ülkelerdir.

Nohutun Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde nohut ziraatı en fazla İç Anadolu bölgesinde yapılmaktadır. Ülkemizde 2017 yılında üretilen 470.000 ton nohutun %40’dan fazlası İç Anadolu bölgesinden ve özellikle Kırşehir, Ankara, Konya ve Karaman’dan elde edilmiştir. Uşak, Yozgat, Mersin ve Antalya nohut ziraatı yapılan diğer önemli illerimizdir. [1]

Nohutun Çeşitleri: Temel olarak Hindistan, Etiyopya, Meksika ve İran’da yetiştirilen ve dünya üretiminin %80’ini oluşturan Desi ile Güney Avrupa, Türkiye ve Kuzey Afrika’da yetiştirilen Kabuli olmak üzere iki tip nohut bulunmaktadır. Ülkemizde Tarımsal Araştırma Enstitüleri tarafından geliştirilerek tescil ettirilmiş pek çok nohut çeşidi bulunmaktadır. Tescilli bu çeşitlere örnek olarak Aziziye-94, Akçin-91, Canitez, Damla, ILC-482, Eser-87, Gökçe, Diyar-95, İzmir-92, Menemen-92, Aydın-92, Uzunlu-99, Er-99 ve Küsmen-99 verilebilir. Geliştirilen bu çeşitler arasında en yaygın yetiştiriciliği yapılan çeşit Gökçe'dir. [2]

Nohutun Mevsimi: Nohut yetiştirildiği bölgenin iklim koşullarına bağlı olarak Şubat ile Mayıs ayları arasında ekilir ve yaklaşık 100 gün içinde ürün hasat olgunluğuna ulaşır. Nohut dalında kurumadan yeşil haldeyken de hasat edilerek çerez gibi yenir. Yeşil nohut mayıs ayından itibaren yerel pazarlarda tüketiciye sunulmaktadır.

Nohut Helal midir: Nohutun tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur

Nohut Hakkında Ayet ve Hadisler:

Nohutun Faydaları

  • Protein ve diyet lifinin iyi bir kaynağı olan nohut B9 vitamini ve fosfor ve demir mineralleri bakımından zengindir. Nohut özellikle vejeteryan diyetine sahip olanların protein kaynağı olarak istifade ettiği bir baklagildir.
  • Nohutta bulunan protein ve diyet lifi beraberce sindirimi yavaşlatarak uzun süre tok kalmayı sağlar. Yapılan çalışmalar nohut tüketiminin iştahı sınırlayarak kilo kontrolüne yardımcı olduğunu ortaya koymuştur.
  • Nohut glisemik indeksi nispeten düşük bir gıda olduğundan, özellikle tip 2 diyabet hastalarının kan şeker seviyelerinin korunmasına destek olmaktadır.
  • Bileşiminde bulunan çözünür diyet lifleri sindirim sağlığı açısından faydalıdır. Nohut tüketimi bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine ve bağırsaktaki faydalı bakterilerin gelişimine destek olarak kolon kanseri riskinin azalmasını sağlar.[3]

Nohutun Zararları ve Nohutun Yan Etkisi

  • Bazı insanlarda nohut tüketimi gaz, şişkinlik ve mide krampları olarak ortaya çıkan sindirim sistemi rahatsızlıklarına yol açabilir. Fazla miktarda nohut tüketerek sindirim sistemine her zamankinden fazla diyet lifinin bir anda alınması sindirim problemlerini beraberinde getirebilir.
  • Farklı baklagillere alerjisi olanların nohut tüketirken dikkatli olması gerekmektedir. Bazı hassas bünyeli insanlarda nohut tüketimi çeşitli alerjik reaksiyonlara neden olabilir.

Nohutun Besin Değeri

100 gram Nohutun (haşlanmış) içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 164 kcal
Karbonhidrat 27,42 gr
Yağ 2,59 gr
Protein 8,86 gr
Diyet Lifi 7,60 gr
Vitamin B9
Mineral Fosfor, Demir

Nohut Nasıl Kullanılır

Nohutun kullanımı: Nohut dünyadaki yemeklik baklagillerin en önemlilerinden birisidir. Ülkemizde yeşil halde hasat edilen nohut atıştırmalık olarak tüketilmektedir. Humus ve Falafel gibi gibi geleneksel Ortadoğu yemeklerinin hazırlanmasında kullanılan nohuttan ülkemizde de farklı yemek çeşitleri yapılmaktadır. Evlerde yemekler dışında aşure gibi tatlılar ve salataların hazırlanmasında nohuttan faydalanılır. Konserve endüstrisinde kullanılan nohut ayrıca ülkemizin geleneksel kuruyemişlerinden olan leblebinin temel hammaddesidir. Glutensiz ürünlerin üretiminde protein, diyet lifi ve çeşitli minerallerin kaynağı olarak nohut unu ilave edilmektedir.

Nohut Nasıl Pişirilir

Nohut Yemekleri

Nohut Resimleri

Nohut2.jpg

Nohut-bitkisi.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Nohut

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Nohut ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da Nohut ürünleri

Kaynakça

  1. D. Burucu, Ürün Raporu: Nohut, 2017. Tarımsal Ekonomi̇ ve Poli̇ti̇ka Geli̇şti̇rme Ensti̇tüsü Yayın No:303
  2. N. Togay ve ark. Türki̇ye’de Tesci̇l Edi̇lmi̇ş Nohut Çeşi̇tleri̇ni̇n Hi̇dratasyon Kapasi̇teleri̇ ve Sert Tohum Kabuğu Oranlarının Beli̇rlenmesi̇ Üzeri̇ne Bi̇r Araştırma, Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 2001
  3. B. Elliot, 8 Great Reasons to Include Chickpeas in Your Diet, https://www.healthline.com/nutrition/chickpeas-nutrition-benefits