"Yer Elması" sayfasının sürümleri arasındaki fark

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
("Kategori:Bitkisel Gıda Kategori:Sebze left|thumb|300px '''Yer Elması''' (''Helianthus tuberosus'') papatyagiller familyas..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
 
(Halisinden.com'da Yer Elması)
90. satır: 90. satır:
  
 
==Halisinden.com'da Yer Elması==
 
==Halisinden.com'da Yer Elması==
 +
 +
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Yer Elması'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Yer Elması Halisinden.com'da Yer Elması ürünleri]'''</div>
  
 
==Kaynakça==
 
==Kaynakça==

18.27, 30 Haziran 2019 tarihindeki hâli

Yer-elması.jpg

Yer Elması (Helianthus tuberosus) papatyagiller familyasından anavatanı Amerika Kıtası olan otsu bir bitki ve bu bitkinin sebze olarak kullanılan yumru şeklindeki kök saplarıdır. Ayçiçeğine benzer bir bitki olan yer elmasının yaprak ve çiçekleri daha küçüktür ve kök saplarında yumrular meydana gelir. Bitkinin toprak üstü kısımları hayvan beslenmesinde kullanılır. Görünüş olarak daha çok zencefile benzeyen yer elması yumruları sarı ya da kırmızı kabuk rengine sahiptir. Yer elması çözünür diyet lifi özelliğinde ve vücutta prebiyotik olarak işlev gören inülin isimli bileşiğin mükemmel bir kaynağıdır. Prebiyotik (bağırsaklardaki faydalı mikroorganizmaların gelişmesini teşvik eden gıda bileşenleri) etkiye sahip yer elması sindirim sağlığına faydalıdır, kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesine yardım eder ve bazı kronik hastalıkların riskini azaltır.

Yer Elması Hakkında Bilgiler

Yer Elması İsminin Anlamı ve Kaynağı: Yumruların toprak altında oluşması yanında elmaya benzer dokusu ve soyularak meyve gibi yenilebilmesi nedenleriyle yer elması olarak isimlendirildiği tahmin edilmektedir.

Yer Elmasının Diğer İsimleri:

Yer Elmasının Latince (bilimsel) İsmi: Helianthus tuberosus

Yer Elmasının İngilizcesi: Jerusalem artichoke, sunchoke

Yer Elmasının Dünyada Yetiştiği Yerler: Yetiştirilmesi kolay bir bitki olan yer elması dünyada en fazla Özbekistan, Arjantin, Cezayir ve İran’da üretilmektedir.[1]

Yer Elmasının Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde yer elması yetiştiriciliği genellikle İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır. TÜİK verilerine göre yıllık 1000 ton civarındaki toplam yer elması üretiminin büyük çoğunluğu Ankara’da elde edilmektedir.[2]

Yer Elmasının Çeşitleri: Dünyada ticari yetiştiriciliği yapılan farklı özelliklere sahip çeşitli yer elması varyeteleri vardır. Ayrıca melezleme yöntemlerinin kullanımı ile yüksek yumru verimine sahip çeşitlerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Ülkemizde üretilen yer elması çeşitleri kabuk rengine göre iki gruba ayrılır. Genellikle iri ve düzgün şekilli olan sarı kabuklu yer elması sofralık olarak değerlendirilirken; kırmızı kabuklu olanlar küçük ve şekilsiz yumrulara sahiptir ve çoğunlukla sanayide hammadde veya hayvan yemi olarak kullanılır.

Yer Elmasının Mevsimi: Ülkemizde yer elması hasadı genellikle Ekim ayında yapılır. Hasat edilen yer elmaları yıkanıp kurutulduktan sonra pazara sunulur ya da uygun depolama şartlarında 4-6 ay bozulmadan muhafaza edilir.[3]

Yer Elması Helal midir?: Yer elmasının çiğ ya da pişmiş olarak tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Bununla birlikte yer elmasının fermente edilmesiyle elde edilen alkollü içeceklerin içilmesi haramdır.

Yer Elması Hakkında Ayet ve Hadisler:

Yer Elmasının Faydaları

  • Yer elması prebiyotik etkiye sahip inülin bakımından çok zengin bir üründür. Yapılan çalışmalarda inülinin pek çok olumlu sağlık etkisine sahip olduğu belirlenmiştir.
    • Çözünür diyet lifi olan inülin bağırsakta bulunan faydalı mikroorganizmaların gelişimi ve aktivitesini arttırır.
    • İnülin bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlık gibi sindirim problemlerini önler ve bağırsak kanserleri riskini azaltır.
    • Tokluk sağlayarak kalori alımının sınırlanmasına yardım eden inülin kilo vermeyi kolaylaştırır.
    • Kan lipid seviyesini düzenleyen inülin toplam ve LDL (kötü) kolesterol seviyelerini düşürücü etki yapar.
    • Kalp hastalıkları risk faktörlerini azaltarak dolaşım sağlığına destek olur.
  • Düşük glisemik endeks değerine sahip yer elması kan şeker seviyesinin kontrol edilmesine yardımcı olur.
  • Demir bakımından zengin bir gıda olan yer elmasının tüketimi vücutta kan oluşumunu teşvik eder. 100 gram yer elması günlük demir ihtiyacının yaklaşık %26’sını karşılar.

Yer Elmasının Zararları ve Yer Elmasının Yan Etkisi

  • Yer elması diyet liflerince zengin olduğu için fazla tüketimi gaz, şişkinlik ve karın ağrısı gibi sindirim rahatsızlıklarına yol açar.
  • Yer elmasında bulunan bazı lakton bileşikleri hassas bünyeli insanlarda alerjiye yol açabilir.

Yer Elmasının Besin Değeri

100 gram yer elmasının (çiğ) içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 73 kcal
Karbonhidrat 17,44 gr
Yağ 0,01 gr
Protein 2,0 gr
Diyet Lifi 1,6 gr
Vitamin B1
Mineral Demir

Yer Elması Nasıl Kullanılır

Yer elmasının kullanımı: Yer elması çiğ ya da pişmiş olarak tüketilebilen bir üründür. Soyularak doğrudan yenilebilen yer elması ayrıca çeşitli salata ve yemeklerin hazırlanmasında kullanılır. Gıda sanayinde farklı ürün formülasyonlarının diyet lifi içeriğini arttırmak için kullanılan inülinin üretiminde yer elmasından faydalanılır. Ayrıca yer elması bitkisinin kök ve toprak üstü kısımları hayvan yemi olarak değerlendirilir.

Yer Elması Nasıl Pişirilir

Yer Elması Yemekleri

Yer Elması Resimleri

Yer-elması-bitkisi.jpg Yer-elması2.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Yer Elması

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Yer Elması ürünleri için lütfen tıklayın:

Elması Halisinden.com'da Yer Elması ürünleri

Kaynakça