Yasemin

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Yazar1 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 12.02, 19 Mayıs 2019 tarihli sürüm (Yasemin Resimleri)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Yasemin.jpg

Yasemin zeytingiller familyasından anavatanı Avrupa, Asya ve Okyanusya kıtalarının ılıman veya tropik iklime sahip bölgeleri olan asma ya da çalı şeklindeki bitkidir. Kışın yapraklarını döken veya her zaman yeşil bir bitki olan yaseminin 200 civarında farklı türü bulunmaktadır. Sarılıcı ve tırmanıcı bir bitki olan yaseminin genellikle sarı ya da beyaz renkli çiçekleri vardır. Hoş kokulu çiçekleri nedeniyle yasemin bahçelerde süs ve çit bitkisi olarak yaygın bir şekilde kullanılır. İspanyol yasemini (Jasminum grandiflorum), Beyaz yasemin (Jasminum officinale), ve Arap yasemininin (Jasminum sambac) çiçeklerinden elde edilen uçucu yağ aromaterapide ve parfüm endüstrisinde değerlendirilen önemli bir üründür. Yasemin çiçeklerinin tek başına demlenerek bitki çayı olarak kullanılması mümkün olmakla birlikte yaygın değildir. Yasemin çayı olarak bilinen ürün başta yeşil çay olmak üzere siyah ya da oolong çayına yasemin çiçeklerinin karıştırılması ile elde edilmektedir. Yeşil çay ile harmanlanarak elde edilen yasemin çayı antioksidan etkili bileşikler bakımından zengindir ve vücudu serbest radikallerin zararından korur, metabolizmayı hızlandırarak kilo korunumuna yardımcı olur.

Yasemin Hakkında Bilgiler

Yasemin İsminin Anlamı ve Kaynağı: Farsça’da aynı bitki ve çiçeği isimlendirmekte kullanılan yasaman ya da yasamin kelimesi dilimize yasemin olarak geçmiştir.

Yaseminin Diğer İsimleri:

Yaseminin Latince (bilimsel) İsmi: Jasminum

Yaseminin İngilizcesi: Jasmine

Yaseminin Dünyada Yetiştiği Yerler: Dünyada tropik ve ılıman iklime sahip çok geniş bir coğrafyada yetişen yaseminin en fazla çeşidi Güney Asya’da bulunmaktadır.

Yaseminin Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Yasemin ülkemizde başta Akdeniz Bölgesi olmak üzere ılıman iklime sahip olan tüm bölgelerde yetişmektedir.

Yaseminin Türleri: Yaseminin tabiatta kendiliğinden yetişen ya da süs bitkisi olarak yetiştirilen 200 civarında türü vardır. Bunlar arasında şifalı bitki olarak kullanılan türler beyaz (adi) yasemin, İspanyol yasemini ve Arap yasemindir.

Yaseminin Mevsimi: Ülkemizde bahçe bitkisi olarak kullanılan yasemin genellikle Mayıs ayı ile Eylül ayı arasında çiçek açmaktadır.

Yasemin Helal midir: Yeşil, siyah ya da oolong çayı ile harmanlanarak hazırlanan yasemin çayının içilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Yasemin Hakkında Ayet ve Hadisler:

Yaseminin Faydaları

  • Genellikle yasemin çiçekleriyle yeşil çayın harmanlanmasıyla elde edilen yasemin çayı, yeşil çay ve yaseminde bulunan sağlığa faydalı bileşiklerin ekilerine sahiptir. Yasemin çayında bulunan antioksidan bileşikler vücudu serbest radikallerin muhtemel zararlarından korur, bağışıklık sistemini destekler, metabolizmayı hızlandırır ve kilo korunmasına yardımcı olur.
  • Yapılan araştırmalarda yeşil çayla beraber hazırlanan yasemin çayının düzenli içilmesinin kalp hastalığı, diyabet ve kanser gibi kronik hastalıkların riskini azaltıcı etki gösterdiği belirlenmiştir.
  • Yasemin çiçeğinden elde edilen uçucu yağ aromaterapide yaygın bir kullanıma sahiptir. Bilimsel çalışmalar yasemin uçucu yağının ruh halini olumlu etkileyerek depresyon semptomlarının azaltılmasında etkili olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ayrıca yasemin yağının teneffüs edilmesi rahatlatıcı etki göstererek huzursuzluk ve uykusuzluk problemlerinin çözümüne yardımcı olur.
  • Antiseptik ve enflamasyon önleyici özelliklere sahip yasemin yağı taşıyıcı bir yağ ile seyreltilerek ciltte küçük yara ve çiziklerin iyileştirilmesinde kullanılabilir. Yapılan hayvan denemelerinde yasemin yağının yaraların iyileşmesini hızlandırdığı belirlenmiştir[1]

Yaseminin Zararları ve Yaseminin Yan Etkisi

  • Yasemin çayı genellikle güvenle tüketilebilecek sağlıklı bir içecektir. Bununla birlikte genellikle yeşil, siyah ya da oolong çayı ile harmanlanarak elde edildiğinden yasemin çayı kafein içermektedir. Kafeinin fazla alımının uykusuzluk ve asabiyet yaptığı göz önünde alındığında yasemin çayı tüketiminin aşırı yapılmaması tavsiye edilir. Özellikle hamile kadınların kafein alımını sınırlandırmalarında fayda vardır. Ayrıca fazla miktarda yasemin çayı tüketimi yeşil çaydan gelen kateşinler nedeniyle vücutta demir emiliminin azalmasına yol açabilir.[2]
  • Yasemin yağı doğrudan tüketilmez ve seyreltilmeden cilde sürülmez. Yara ve kesiklerin iyileşmeninin hızlandırılması için kullanılacak yasemin yağı önce taşıyıcı bir yağ ile seyreltilmelidir. Nadir olmakla birlikte bazı insanlarda cilde uygulanan yasemin yağı alerjik reaksiyonlara neden olabilir.

Yaseminin Besin Değeri

Yasemin çayında yasemin çiçeği ve yeşil çaydan gelen biyokatif özelliğe sahip bileşikler (linalool, benzil asetat, kateşin, kafein) ile az miktarda çeşitli mineral (kalsiyum, potasyum, magnezyum vb) bulunmaktadır. Yasemin uçucu yağında kaynağına bağlı olarak en fazla benzil asetat, linalool, fenil metanol, indol, geraniol ve jasmon olmak üzere yüzden fazla bileşik bulunmaktadır.[3]

Yasemin Nasıl Kullanılır

Yaseminin kullanımı: Yasemin en fazla çay sektöründe kullanılmaktadır. Yasemin çayı eldesinde yasemin çiçekleri çoğunlukla yeşil çay olmak üzere diğer çaylarla (siyah, oolong çayı) harmanlanır. Yasemin çiçeğinin çözücü ektraksiyonu ile elde edilen uçucu yağ parfüm üretiminde ve aromaterapide kullanılır.

Yasemin Nasıl Pişirilir

Yasemin Yemekleri

Yasemin Resimleri

Beyaz-yasemin.jpg Arap-yasemini.jpg Yasemin-çiçeği.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Yasemin

Kaynakça

  1. A. S. Lunghorst, Everything You Need to Know About Jasmine Essential Oil, Healthline Newsletter, healthline.com, 2018.
  2. A. Jyoti, Jasmine Tea: health benefits & side effects, foodthesis.com, 2018.
  3. S. Clarke, Composition of essential oils and other materials in Essential Chemistry for Aromatherapy (Second Edition), 2008.