Yaban Mersini

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Halisinden (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 19.59, 8 Temmuz 2019 tarihli sürüm
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Yaban-mersini.jpg

Her ikisi de Vaccinium cinsi bitkilerin meyvesi olan turna yemişi ve yaban mersini sıklıkla birbiriyle karıştırılmaktadır. Turna yemişi kırmızı renkli ve çok ekşi tada sahipken, yaban mersini mavi-siyah renkli ve tatlıdır.

Yaban Mersini fundagiller familyasından anavatanı Kuzey Amerika olan çok yıllık bir çalı bitkisi ve bu bitkinin koyu renkli küçük üzümsü meyveleridir. Vaccinium cinsine ait yaban mersininin tabiatta kendiliğinden yetişen türleri yanında ticari yetiştiriciliği yapılan kültüre alınmış çeşitli türleri vardır. Türüne bağlı olarak 5-16 mm çapındaki yaban mersini meyvesinin başlangıçta solgun yeşil olan rengi olgunlaştıkça önce pembeye ve en son koyu mavi-siyaha döner. Bitki üzerinde genellikle salkımlar halinde bulunan yaban mersininin meyve eti beyazdır ve dış yüzeyi koruyucu bir mum tabakası ile kaplıdır. Antosiyaninler gibi antioksidan özelliğe sahip bileşikler bakımından çok zengin bir meyve olan yaban mersini serbest radikallerin vücuttaki muhtemel zararını önleyerek yaşlılık etkilerini geciktirir ve kronik hastalıkların riskini azaltır.

Yaban Mersini Hakkında Bilgiler

Yaban Mersini İsminin Anlamı ve Kaynağı: Türkçe kökenli mersin kelimesi yaz kış yaprakları yeşil kalan beyaz çiçekli bitki anlamında kullanılır. Çalı formundaki mersin bitkileri genellikle yabani olarak yetiştikleri için meyveleri ülkemiz literatürüne yaban mersini olarak geçmiştir.

Yaban Mersininin Diğer İsimleri: Maviyemiş, likapa

Yaban Mersininin Latince (bilimsel) İsmi: Vaccinium

Yaban Mersininin İngilizcesi: Blueberry

Yaban Mersininin Dünyada Yetiştiği Yerler: Yaban mersini en fazla anavatanı olan ABD ve Kanada’da üretilmektedir. Ayrıca Peru, Meksika ve İspanya diğer önemli yaban mersini üretici ülkelerdir.

Yaban Mersininin Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde özellikle Karadeniz Bölgesinde kültür yetiştiriciliği yapılan yaban mersini en fazla Rize ve Trabzon’da üretilmektedir.[1]

Yaban Mersini Türleri: Dünyada yabani olarak yetişen ya da kültür yetiştiriciliği yapılan çok sayıda yaban mersini türü vardır. Ülkemizde doğal olarak yetişen yaban mersini türleri Vaccinium vitis-idea, Vaccinium uliginosum, V. myrtillus ve V. arctostaphylos’dır. Kültüre alınmış yaban mersini türlerinden en yaygınları V. corymbosum, V.angustifolium, ve V. ashei’dir. [2]

Yaban Mersininin Mevsimi: Ülkemizde yaban mersini genellikle Haziran ve Temmuz aylarında hasat edilir.

Yaban Mersini Helal midir: Yaban mersininin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Yaban Mersini Hakkında Ayet ve Hadisler:

Yaban Mersininin Faydaları

  • Yaban mersini diyet lifleri ve antioksidan etkili bileşikler bakımından zengin bir meyvedir.
  • Antosiyaninler başta çeşitli antioksidan etkili bileşikler içeren yaban mersininin bu bileşiklerden kaynaklanan pek çok sağlık faydası vardır. Antioksidan kapasitesi en yüksek meyvelerden biri olan yaban mersini vücudu serbest radikallerin zararlarından koruyarak enflamasyonu, yaşlılık etkilerini ve kalp hastalıkları, kanser gibi kronik hastalıkların riskini azaltır.
  • Yapılan araştırmalar yaban mersinindeki antioksidanların tansiyonu azaltıcı ve LDL (kötü) kolesterolün oksitlenmesini engelleyici etkileri olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu özellikleri ile yaban mersini kalp dostu bir meyvedir.
  • Yaban mersini insülin direncini düşürücü ve kan şekerini düzenleyici olarak antidiyabetik etkiye sahiptir.
  • 100 gram yaban mersini tüketimi sadece 57 kcal enerji sağlarken 2,4 gram diyet lifinin alınmasını sağlar. Sağlıklı bir sindirim sistemi için diyet lifince zengin ürünlerin düzenli olarak tüketimi çok önemlidir.
  • Deney hayvanları ile yapılan çalışmalarda yaban mersininin Alzheimer hastalığı gibi nörolojik hastalıklara faydalı olduğu belirlenmiştir.

Yaban Mersininin Zararları ve Yaban Mersininin Yan Etkisi

  • Kan şeker seviyesini düşürücü etki gösterdiğinden diyabet hastalığı için ilaç kullananların yaban mersini tüketiminde dikkatli olması gereklidir. Diyabet ilacı ile beraber yaban mersini tüketimi kan şeker seviyesinin aşırı düşmesine neden olabilir.[3]
  • Bazı hassas bünyeli insanlarda yaban mersini tüketimi yüzde şişme ve deride kaşıntı gibi alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
  • Aşırı miktarda yaban mersini tüketimi gaz ve şişkinlik gibi hafif sindirim problemlerine yol açabilir.

Yaban Mersini Besin Değeri

100 gram Yaban Mersininin içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 57 kcal
Karbonhidrat 14,49 gr
Yağ 0,33 gr
Protein 0,74 gr
Diyet Lifi 2,40 gr
Vitamin K
Mineral Manganez

Yaban Mersini Nasıl Kullanılır

Yaban Mersininin kullanımı: Yaban mersininin en yaygın kullanımı taze meyve olarak ya da kurutulduktan sonra tüketimidir. Ayrıca reçel, marmelat gibi ürünlerin elde edilmesinde kullanılan yaban mersininden çeşitli pastacılık ürünlerinde ve dondurma üretiminde faydalanılır.

Yaban Mersini Nasıl Pişirilir

Yaban Mersini Yemekleri

Yaban Mersini Resimleri

Yaban-mersini-bitkisi.jpg Yaban-mersini2.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Yaban Mersini

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Yaban Mersini ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da Yaban Mersini ürünleri

Kaynakça

  1. N. Türemiş, Yaban Mersini, https://docplayer.biz.tr/23572575-Yaban-mersini-prof-dr-nurgul-turemis.html
  2. C. Türkben, ve ark., Uludağ (Bursa)’daki Yaban Mersini (Vaccinium Myrtillus L) Popülasyonları Üzerinde İncelemeler, 2019.
  3. https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1013/blueberry