https://ansiklopedi.halisinden.com/api.php?action=feedcontributions&user=Halisinden&feedformat=atomHalisinden Gıda Ansiklopedisi - Kullanıcı katkıları [tr]2024-03-29T00:24:03ZKullanıcı katkılarıMediaWiki 1.32.1https://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=P%C4%B1rasa&diff=3328Pırasa2020-09-05T12:52:52Z<p>Halisinden: </p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Sebze]]<br />
[[Dosya:Pırasa.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Pırasa''' (''Allium ampeloprasum'') soğangiller familyasından anavatanı Orta ve Doğu Akdeniz olan ve yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitkidir. Tohumluk amacıyla yetiştirildiğinde iki yıllık bir bitki olan pırasa yılın her mevsiminde yetişmekle birlikte ülkemizde genellikle kışlık sebze olarak değerlendirilir. Görünüş olarak taze soğanı benzeyen pırasanın sert bir koku ve aroması vardır. Çeşitli vitamin ve mineraller ile polifenolik bileşikler bakımından zengin bir sebze olan pırasanın tüketimi kalp hastalıkları ve kanser gibi hastalıkların riskini azaltır, kemik sağlığına faydalıdır ve vücudu serbest radikallerin zararından korur.<br />
<br />
==Pırasa Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Pırasa İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Yunanca’da aynı bitki ve sebzeyi isimlendirmekte kullanılan praso kelimesinden Türkçe’ye alıntılanmıştır.<br />
<br />
'''Pırasanın Diğer İsimleri:''' Pürhassa<br />
<br />
'''Pırasanın Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Allium ampeloprasum'' <br />
<br />
'''Pırasanın İngilizcesi:''' Leek<br />
<br />
'''Pırasanın Dünyada Yetiştiği Yerler:''' İklim şartlarına yüksek toleranslı serin iklim bitkisi olan pırasa dünyada en fazla Endonezya, Türkiye ve Belçika’da yetiştirilmektedir. <ref>https://www.mapsofworld.com/world-top-ten/leek-producing-countries.html</ref><br />
<br />
'''Pırasanın Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizin her bölgesinde yetiştirilen pırasa en fazla Bursa, İzmir, Samsun, Mersin ve Balıkesir'de üretilmektedir.<ref>https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr</ref><br />
<br />
'''Pırasanın Çeşitleri:''' Pırasa temel olarak yetiştiği mevsime ya da baş ve yaprak yapılarına göre gruplandırılır. Mevsimine göre açık yeşil renkli, yumuşak dokulu ve daha uzun yazlık pırasalar ile daha koyu yeşil renge sahip, eni daha geniş kışlık pırasalar olmak üzere iki sınıf vardır. Baş ve yaprak yapılarına göre ise tereyağbaşlı pırasa, Çin pırasası, gevrekbaş pırasa ve yayvan yapraklı pırasa gibi çeşitler bulunur. Ayrıca ülkemiz şartlarına uygun seleksiyon yoluyla geliştirilen pırasa çeşidi İnegöl-92 adıyla tescil edilmiştir.<ref>http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Pırasa%20Yetiştiriciliği.pdf</ref><br />
<br />
'''Pırasanın Mevsimi:''' Çeşidine bağlı olarak yaz ya da kış yetiştirilmeye uygun bir sebze olan pırasa ülkemizde genellikle kışları tüketilen bir sebzedir. Bir santimetre çapa ulaştıktan sonra gelişme döneminin herhangi bir zamanında hasat edilebilen pırasa uygun şartlarda üç aya kadar soğuk hava depolarında dayanabilir. Mevsimine göre sebze tüketimi takvimleri pırasanın sezonunu genellikle Kasım ve Mart ayları arasında olduğunu belirtmektedir.<br />
<br />
'''Pırasa Helal midir?:''' Pırasanın tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Pırasa Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Peygamber Efendimiz (SAV) keskin kokulu sebzeleri tüketenlerin mescitlerden uzak durmasını tavsiye etmektedir. Müslim'de yazılan bir rivayete göre <ref>Müslim, Mesacid 74</ref> Hz. Peygamber "Sarımsak, soğan, pırasa ve turp yiyen, mescidimize yaklaşmasın. Çünkü insanların rahatsız olduğu şeylerden melekler de rahatsız olur." buyurmuştur.<br />
<br />
==Pırasanın Faydaları==<br />
<br />
* Pırasa K ve B6 vitaminleri, manganez ve demir mineralleri ile antioksidan etkili fenolik bileşikler bakımından zengin bir sebzedir. Ayrıca pırasa tokluk sağlayan ve sindirim rahatsızlıklarını önleyen diyet liflerinin iyi bir kaynağıdır.<br />
* Pırasada kemik sağlığı için çok faydalı olan ve kanın pıhtılaşmasında aktif rol oynayan K vitamini bol miktarda bulunur. 100 gram çiğ pırasa tüketimi günlük ihtiyacımız olan K vitaminin yaklaşık %45’ini almamızı sağlar.<br />
* Pırasa kalp dostu bir gıdadır. Bileşiminde bulunan antioksidan etkiye sahip kaempferol isimli bileşik kan damarlarını serbest radikallerin zararlarından koruyarak kalp ve dolaşım sağlığına destek olur. Ayrıca yapılan araştırmalarda pırasadaki kaempferol ve diğer antioksidan bileşiklerin kanser gibi kronik hastalıkların riskini azalttığı belirlenmiştir.<br />
* İçerdiği lutein ve zeaksantin isimli bileşiklerle göz sağlığına faydalı bir sebze olan pırasa yaşlılıkla ortaya çıkan maküler dejenerasyon riskini azaltır.<br />
* Pırasa sağlık faydaları klinik çalışmalar ile belirlenen çeşitli kükürtlü bileşiklerin iyi bir kaynağıdır. Bileşimindeki diallil disülfit, diallil trisülfit ve allil propil disülfit gibi bileşikler sarımsak doğrandığında enzim aktivitesi sonucu ile allisine dönüşür. Allisin kolesterolü azaltıcı ve tansiyonu düzenleyici etkileri ile kalp hastalıkları ve felç riskini azaltır.<br />
<br />
==Pırasanın Zararları ve Pırasanın Yan Etkisi==<br />
<br />
* Pırasa gıda miktarında tüketildiğinde genellikle sağlık açısından olumsuz etkilere yol açmaz. Çok nadir olmakla birlikte özellikle soğan ya da sarımsağa alerjik olanların pırasaya da alerjik olma ihtimali vardır.<br />
* K vitamini içeriği yüksek olduğundan kan sulandırıcısı ilaç kullananların pırasa tüketiminde dikkatli olması gerekir. Fazla miktarda pırasa tüketimi kan sulandırıcıların etkinliğini azaltabilir.<br />
<br />
==Pırasanın Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram pırasanın içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 61 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 14,15 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,30 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 1,50 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 1,80 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| K, B6<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Manganez, demir<br />
|}<br />
<br />
==Pırasa Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Pırasanın kullanımı: Pırasa evlede ya da hazır yemek sektöründe çeşitli yemek, çorba, salata, börek gibi yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılan bir sebzedir. Ayrıca gıda sanayinde pırasa kurutularak ya da dondurularak muhafaza edilir.<br />
<br />
==Pırasa Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Pırasa Yemekleri==<br />
<br />
==Pırasa Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Pırasa-bitki.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Pırasa2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[Soğan]]<br />
*[[Sarımsak]]<br />
<br />
<br />
==Halisinden.com'da Pırasa==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Pırasa'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Pırasa Halisinden.com'da Pırasa ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Patates&diff=3169Patates2019-12-07T12:08:36Z<p>Halisinden: /* İlgili Maddeler */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Sebze]]<br />
[[Dosya:Patates1.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Patates''' (''Solanum tuberosum'') patlıcangiller familyasından anavatanı Güney Amerika olan tek yıllık kültür bitkisi ve bu bitkinin sebze olarak kullanılan yumrularıdır. Toprak üstü kısımları zehirli bileşikler içerdiğinden tüketilmesi uygun olmayan patates bitkisinin yumruları çeşidine bağlı olarak farklı renk ve büyüklüğe sahiptir. Özellikle Avrupa ülkelerinde temel gıdalardan olan patates dünyada tahıllardan sonra en fazla tüketilen bitkisel üründür. Nişasta bakımından zengin bir sebze olan patates çiğ halde C ve B6 vitaminlerinin iyi bir kaynağıdır. Ancak patates çiğ olarak tüketilemediğinden pişirme ya da kızartma sırasında uygulanan ısıl işlem patatesin vitamin içeriğini ciddi şekilde azaltmaktadır. Patates kızartılmadan tüketildiği sürece doygunluk sağlayarak kalori alımının sınırlanmasına yardımcı olur ve içerdiği besin bileşenleri ile kalp sağlığına fayda sağlar.<br />
<br />
==Patates Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Patates İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Patates kelimesi dilimize Yunanca’dan geçmiştir. Bu dilde patates ''yumruları yenen bir bitki, Solanum tuberosum'' anlamındaki patata kelimesinin çoğuludur. Yunanca kelimenin kökeni Güney Amerika yerli halklarından Taino dilinde aynı sebzeyi isimlendirmekte kullanılan ''batata'' sözcüğüdür.<br />
<br />
'''Patatesin Diğer İsimleri:''' Kartol, kartof, kartop<br />
<br />
'''Patatesin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Solanum tuberosum''<br />
<br />
'''Patatesin İngilizcesi:''' Potato<br />
<br />
'''Patatesin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Ilıman ve ılıman-serin iklim bitkisi olan Patates dünyanın her tarafında yetiştirilmektedir. En fazla patates üreten ülke dünya toplam rekoltesinin ¼’ünden fazlasını karşılayan Çin’dir. Ayrıca Hindistan, Rusya, Ukrayna ve ABD diğer önemli patates üretici ülkelerdir.<br />
<br />
'''Patatesin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizin hemen hemen her ilinde yetiştirilen patates en fazla İç Anadolu ve Ege Bölgelerinde üretilmektedir. Patates yetiştiriciliğinin en fazla yapıldığı iller Niğde, Konya, Afyon ve İzmir’dir. <ref>B. Özercan, Tarım Ürünleri Piyasaları: Patates, https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge</ref><br />
<br />
'''Patatesin Çeşitleri:''' Patatesin dünyada 4000 civarında çeşidi yetiştirilmektedir.<ref>http://www.bauernland.at/en/traceability-and-origin/the-history-of-the-potato</ref> Farklı iklim ve toprak özelliklerine uyum sağlayan; kabuk rengi, et rengi ve yumru büyüklüğü farklı olan patates çeşitleri geliştirilmiştir. Ayrıca farklı özelliklerdeki patatesler kızartmalık, yemeklik veya gıda sanayinde işlenerek değerlendirilmektedir. Ülkemizde ticari ziraatı yapılan 100 civarında tescilli patates çeşidi vardır.<br />
<br />
'''Patatesin Mevsimi:''' Ülkemizde patates ekim ve hasat zamanı bölgelere göre farklılık göstermektedir. Ayrıca yetiştiriciliği yapılan patatesin erkenci çeşit olup olmaması da hasat zamanını etkiler. İlk hasadın başladığı Adana ve çevresinde Nisan ayında patatesler toplanarak satışa sunulur. Ülkemizde en fazla patatesin yetiştirildiği Niğde ve çevresinde Temmuz ayının ilk haftalarında başlayan yazlık patates hasadı Eylül ayına kadar devam etmektedir. Ülkemizde kışlık patateslerin hasadına Ekim ayında başlanmaktadır. Patates hasat edildikten sonra depolarda tutularak tüm yıl boyunca pazar tezgahlarında ve marketlerde satılmaktadır.<br />
<br />
'''Patates Helal midir:''' Patatesin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Ancak, patates kulanılarak üretilen votka dahil her türlü alkollü içecek haramdır.<br />
<br />
'''Patates Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Patatesin Faydaları==<br />
<br />
* Patates karbohidrat ve çeşitli mineraller (potasyum, manganez) bakımından zengin bir sebzedir. Orta boy bir patatesin tüketimi yaklaşık 160 kcal enerji sağlarken günlük ihtiyacımız olan potasyumun %28’ini ve manganezin %19’ını karşılar.<br />
* İçerdiği kompleks karbohidratlarla patates doygunluk hissi veren bir gıdadır. Özellikle kızartma işlemi yapılmadan hazırlanan patateslerin yenilmesi doygunluk hissi sağlayarak başka gıdaların fazla alımını sınırlar.<br />
* Çeşitli antioksidan bileşikler içeren patates pişirilerek ya da fırınlanarak hazırlandığında vücutta serbest radikallerin zararlarını ve kalp hastalıkları riskini azaltıcı etkiye sahiptir. Özellikle koyu renk kabuklu patatesler daha fazla antioksidan bileşik içerir.<br />
<br />
==Patatesin Zararları ve Patatesin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Yeşillenmiş, filizlenmiş ya da hasar görmüş patateslerde solanin ve chaconin isimli toksik etkiye sahip bileşikler bulunmaktadır. Bu bileşik patates bitkisinin yediğimiz yumrusu dışındaki meyvesi dahil diğer kısımlarında da bulunmaktadır. Bu bileşikleri içeren patateslerin ve patates bitkisinin kısımlarının fazla miktarda tüketilmesi bulantı, kusma, ishal, baş dönmesi gibi semptomların ortaya çıkmasına yol açar. Çok ciddi durumlarda bilinç kaybı, felç ve sarılık gibi rahatsızlıklar gözlemlenir. Bu nedenle patatesin yeşillenmiş ya da hasarlanmış kısmı, patates bitkisinin meyveleri ve yumru dışındaki kısımları tüketilmemelidir.<ref>C. Kasnak, Patateste Bazı Alkaloi̇dleri̇n Depolama Sırasında Deği̇şi̇mi̇, Ankara Üniversitesi Doktora Tezi, 2015.</ref><br />
* Kızartılmış parmak patates ya da patates cipsi tüketimi fazla miktarda kalori alımını ve buna bağlı olarak kilo artışına yol açmaktadır.<br />
* Aşırı patates yenilmesi gaz oluşumu gibi sindirim rahatsızlıklarına yol açabilir.<br />
* Patateste bulunan karbohidratlar vücutta hızlı bir şekilde metabolize olarak kan şekerinin yükselmesine neden olabilir. Buna bağlı olarak özellikle diyabetlilerin aşırı patates tüketmesi tavsiye edilmez.<br />
<br />
==Taze Patatesin Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram taze Patatesin (çiğ) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 76 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 17,00 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,09 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 2,00 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 2,20 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| C, B6<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Manganez, Potasyum<br />
|}<br />
<br />
==Patates Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Patatesin kullanımı: Patates dört mevsim pazarlarda ve market raflarında bulunan ve her daim tüketilen bir sebzedir. Evlerde kızartma, yemek ve salata gibi çeşitli yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılan patates restoran sektöründe en fazla kullanılan sebzelerin başında gelir. Gıda endüstrisinde patatesten dondurulmuş patates, nişasta, kurutulmuş patates gibi ara ürünler elde edilmektedir. Ayrıca cips üretiminde en fazla kullanılan hammadde patatestir. Patates nişastası tekstil ve kağıt endüstrisinde çeşitli amaçlarla yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Doğu Avrupa ülkelerinde üretilen patatesin yarıya yakını hayvan yemi olarak değerlendirilmektedir.<ref>https://cipotato.org/crops/potato/potato-processing-uses/</ref><br />
<br />
==Patates Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Patates Yemekleri==<br />
<br />
==Patates Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Patates-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Patates2.jpg|195px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
* [[Patates Cipsi]]<br />
* [[Tatlı Patates]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Patates==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Patates'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Patates Halisinden.com'da Patates ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Tatl%C4%B1_Patates&diff=3168Tatlı Patates2019-12-07T12:08:14Z<p>Halisinden: /* İlgili Maddeler */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Sebze]]<br />
[[Dosya:Tatlı-patates.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Tatlı Patates''' (''Ipomoea batatas'') Kahkahaçiçeğigiller familyasından çok yıllık otsu bir bitki ve bu bitkinin sebze olarak kullanılan yumrulu köküdür. Anavatanı Orta ve Güney Amerikanın kuzey kesimleri olan tatlı patates çok uzun yıllardan beri yetiştirilen bir sebzedir. Uzun ve konik şekilli tatlı patates beyaz ve sarıdan kavuniçi pembe ve mora kadar farklı renklerde olabilir. Tatlı patateslerde etli kısmın rengi koyulaştıkça tatlılığı da artmaktadır. Normal patatese göre daha besleyici bir sebze olan tatlı patates diyet lifleri ve beta karoten bakımından zengindir. Göz sağlığı bakımından faydalı bir sebze olan tatlı patates içerdiği antioksidan özellikli bileşikler ile vücudu serbest radikallerin muhtemel zararlarından koruyucu etkiye sahiptir.<br />
<br />
==Tatlı Patates Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Tatlı Patatesin Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Tatlı Patatesin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Ipomoea batatas''<br />
<br />
'''Tatlı Patatesin İngilizcesi:''' Sweet potato, yam<br />
<br />
'''Tatlı Patatesin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Dünyada en fazla tatlı patates yetiştiriciliği Çin’de yapılmaktadır. Çin dünya toplam tatlı patates üretiminin %60’dan fazlasını gerçekleştirmektedir. Malawi, Nijerya, Endonezya ve Etiyopya diğer büyük tatlı patates üreticisi ülkelerdir. <br />
<br />
'''Tatlı Patatesin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde tatlı patates en fazla Manisa ve Kocaeli’de üretilmektedir.<ref>https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr</ref><br />
<br />
'''Tatlı Patatesin Çeşitleri:''' Çok sayıda farklı çeşidi olan tatlı patatesin 100’den fazla kultivarı ticari olarak yetiştirilmeketedir.<ref> http://www.all-about-sweet-potatoes.com/sweet-potato-varieties.html</ref> Genel olarak tatlı patates renklerine ve olgunlaşma zamanlarına (erken-geç) göre sınıflandırılmaktadır. Ayrıca tatlı patatesler kullanım şekline göre yemeklik, yemlik ve nişastalık olarak ayrılabilir.<ref>http://www.mku.edu.tr/files/898-beb83317-d033-46c0-8c9d-243289a43abc.pdf</ref><br />
<br />
'''Tatlı Patatesin Mevsimi:''' Genellikle Ekim ve Aralık aylarında hasat edilen tatlı patates uygun şartlarda depolandığında uzun süre bozulmadan saklanabilir. Buna bağlı olarak tatlı patates yıl boyunca tezgahlarda bulunur.<br />
<br />
'''Tatlı Patates Helal midir:''' Tatlı patatesin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Diğer taraftan tatlı patates kullanılarak üretilen her türlü alkollü içecek haramdır.<br />
<br />
'''Tatlı Patates Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Tatlı Patatesin Faydaları==<br />
<br />
* Diyet lifi bakımından zengin bir sebze olan tatlı patates bağırsak sağlığına katkı sağlar. Tatlı patates gibi diyet lifi içeriği yüksek gıdaların düzenli tüketimi kabızlık gibi sindirim rahatsızlıklarını önleyici etki sağlar. <br />
* Yapılan araştırmalarda özellikle koyu renkli tatlı patateste bulunan antosiyaninler başta olmak üzere antioksidan özellikli bileşiklerin vücudu serbest radikallerin zararlarından koruduğunu ve kronik hastalıkların riskini azalttığı bulunmuştur.<br />
* Tatlı patatesler beta-karoten ve antosiyaninler bakımından zengin olması nedeniyle göz sağlığının korunmasına yardımcı olur. Ayrıca A vitaminin öncülü olan beta karoten vücudun bağışıklık sistemine katkı sağlar.<br />
<br />
==Tatlı Patatesin Zararları ve Tatlı Patatesin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Okzalatlı bileşikler içerdiğinden; böbrek taşı oluşturma eğilimi olanların fazla miktarda tatlı patates tüketmesi önerilmez. <br />
* Tatlı patateste bulunan mannitol isimli bileşik bazı insanlarda mide rahatsızlıklarına yol açabilir. Ayrıca mannitol şişkinlik gibi sindirim problemlerine de neden olabilir.<br />
* Çiğ halde düşük olan tatlı patatesin glisemik indeks değeri uzun süre pişirme sonrasında çok yükselebilir. Bu nedenle kan şeker seviyesine dikkat eden insanların uzun süre pişirilen tatlı patates tüketiminde aşırıya kaçmaması tavsiye edilir.<br />
<br />
==Taze Tatlı Patatesin Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram taze tatlı patatesin (çiğ) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 86 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 20.1 g<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0.1 g<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 1.6 g<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 3 g<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| A<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Manganez<br />
|}<br />
<br />
==Tatlı Patates Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Tatlı Patatesin kullanımı: Tatlı patatesin toprak üstü kısımları ve yumru haldeki kökleri hem gıda olarak hem de hayvan beslenmesinde kullanılmaktadır. Sebze olarak tatlı patates haşlanarak, fırınlanarak veya kızartılarak tüketilebilir. Ayrıca tatlı patates evlerde çeşitli tatlı ve pastaların elde edilmesinde ve marmelat yapımında kullanılabilir. Ülkemizde olmamakla birlikte gıda sanayinde tatlı patates bütün ya da püre halde konservelenerek değerlendirilir ya da nişasta üretiminde kullanılır.<br />
<br />
==Tatlı Patates Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Tatlı Patates Yemekleri==<br />
<br />
==Tatlı Patates Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:T.patates-bitki.jpg|160px]]<br />
[[Dosya:Tatlı-patates2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
* [[Patates]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Tatlı Patates==<br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Kitre_Gam%C4%B1_(E413)&diff=3130Kitre Gamı (E413)2019-07-16T07:32:40Z<p>Halisinden: </p>
<hr />
<div>[[Kategori:Katkı Maddesi]]<br />
[[Kategori:Stabilizatör]]<br />
[[Kategori:Jelleştirici]]<br />
[[Kategori:Kıvam Arttırıcı]]<br />
[[Dosya:Kitre-gamı.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Kitre Gamı''' ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E413, geven bitkisinin (''Astragalus'') katılaşmış salgısından elde edilen ve gıda sanayinde kıvam arttırıcı, jelleştirici ve stabilizatör olarak kullanılan doğal bir katkı maddesidir. Türkiye’den Afganistan’a kadar geniş bir bölgenin dağlık kesimlerinde kendiliğinden yetişen geven bitkisinin kök ve gövdesine bıçakla yapılan kesiklerden akan özsuyun çubuk ya da şeritler halinde kurutulması ile üretilen kitre gamı ülkemizde aynı zamanda geleneksel ebru sanatında kullanılan bir hammaddedir. Polisakkarit yapıda ve geniş bir pH aralığında kararlı bir gıda katkı maddesi olan kitre gamı düşük konsantrasyonlarda dahi yüksek viskozite sağlar. Gıda, ilaç ve kozmetik sanayinde kullanım alanı bulan kitre gamı halk hekimliğinde ishal, kabızlık ve öksürüğün tedavisinde kullanılır. Türk gıda kodeksinde kitre gamının katkı maddesi olarak kullanımı ile ilgili herhangi bir miktar sınırlaması yapılmamıştır.<br />
<br />
==Kitre Gamı Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Kitre Gamının Diğer İsimleri:''' Tragacanth, kitre zamkı<br />
<br />
'''Kitre Gamının Avrupa Birliği Kodu:''' E413<br />
<br />
'''Kitre Gamının Kimyasal Formülü:''' <br />
<br />
'''Kitre Gamının İngilizcesi:''' Tragacanth<br />
<br />
==Canlılarda Kitre Gamı==<br />
<br />
Kitre gamı doğada kendiliğinden yetişen geven bitkisinin katılaşmış salgısından elde edilen doğal bir katkı maddesidir.<br />
<br />
==Kitre Gamının Kullanım Amacı==<br />
<br />
*Kitre gamı çeşitli gıda formülasyonlarına kıvam vermek, jel oluşturmak ve emülsiyon stabilitesini korumak için ilave edilir. Kitre gamı dondurmada emülsiyonun kararlılığını sağlarken; ketçap ve soslarda koyulaştırıcı; şekerleme ve kremalarda su bağlayıcı olarak kullanılır. Pastacılıkta istenilen yapısal özelliklere sahip şeker hamuru eldesinde kitre gamından faydalanılır. <br />
* İlaç ve kozmetik sanayinde bağlayıcı madde olarak kullanılan kitre gamı krem ve jel halindeki ilaçlar, diş macunları ile el bakım losyonlarının bileşiminde yer alır.<br />
* Geleneksel sanatlarımızdan ebruculukta suyun belirli bir yoğunluğa getirilmesi ve kullanılacak boyanın suyun üzerinde tutulmasını sağlamak için kitre gamından istifade edilir.<br />
<br />
==Kitre Gamı Helal midir?== <br />
<br />
Kitre gamının tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.<br />
<br />
==Kitre Gamının Sağlığa Etkileri==<br />
<br />
* Yapılan araşrırnalarda gıda katkı maddesi olarak kullanıldığı miktarlar bakımından kitre gamının insan sağlığı üzerine olumsuz etkileri olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte bazı insanlarda kitre gamı içeren gıdaların tüketimi alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Ayrıca kitre gamının fazla tüketimi gaz ve şişkinlik gibi sindirim problemlerine neden olabilir. <br />
* Kitre gamı halk hekimliğinde çeşitli sağlık faydaları için kullanılmaktadır. Öksürük, ishal ve kabızlık gibi rahatsızlıklarda kitre gamından tedaviye yardımcı doğal ürün olarak faydalanılır. Ancak reçeteli ilaç kullananların aynı zamanda fazla miktarda kitre gamı alımından kaçınması tavsiye edilir. Kitre gamı ile ilacın aynı anda alınması durumunda gam ilaca yapışarak vücuttaki emilimini azaltabilir.<ref>https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-688/tragacanth</ref><br />
<br />
==Kitre Gamı Nasıl Üretilir==<br />
<br />
Kitre gamının üretimi: Geven bitkisinin katılaşmış salgısı mekanik olarak öğütülerek kitre gamı elde edilir. Öğütme öncesinde mikrobiyal yükün azaltılmasını sağlamak için hammaddeye sıcak hava akımı kullanılarak ısıl işlem uygulanır. Öğütme aşamasında yabancı maddelerin uzaklaştırılması amacıyla eleme ve özgül ağırlığa göre ayırma işlemleri uygulanır. Daha sonra elde edilen kitre gamı ambalajlanarak kullanıma hazır hale getirilir.<ref>A. Mortensen et al. Re-evaluation of tragacanth (E 413) as a food additive, EFSA Journal, doi: 10.2903/j.efsa.2017.4789, 2017</ref><br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Turna_Yemi%C5%9Fi&diff=3117Turna Yemişi2019-07-08T17:01:00Z<p>Halisinden: </p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Meyve]]<br />
[[Dosya:Turna-yemişi.jpg|left|thumb|300px]]<br />
''Her ikisi de Vaccinium cinsi bitkilerin meyvesi olan turna yemişi ve [[Yaban Mersini|YABAN MERSİNİ]] sıklıkla birbiriyle karıştırılmaktadır. Turna yemişi kırmızı renkli ve çok ekşi tada sahipken, yaban mersini mavi-siyah renkli ve tatlıdır.'' <br />
<br />
'''Turna Yemişi''' fundagiller familyasından anavatanı Kuzey Amerika olan çok yıllık bir çalı bitkisi ve bu bitkinin yenilebilir üzümsü meyveleridir. Yaprak dökmeyen kısa boylu turna yemişi bitkisinin olgunlaştığında koyu kırmızı meyveleri ekşi tadı nedeniyle genellikle meyve suyu üretiminde değerlendirilir. Fenolik bileşikler ve diyet lifi bakımından zengin bir meyve olan turna yemişi idrar yolları enfeksiyonlarını önler, ağız sağlığına faydalıdır ve bazı kanser türlerinin riskini azaltır.<br />
<br />
==Turna Yemişi Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Turna Yemişi İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Turna yemişi Kuzey Amerika kökenli bir bitki olup çiçeklerinin turna kuşunu andırması ve üzümsü meyvelere sahip olması nedeniyle İngilizce’de ''crane (=turna kuşu) berry (=üzümsü meyve, yemiş)'' olarak adlandırılmıştır. Zamanla kelime ''cranberry'' şeklinde kısaltılmıştır. Ülkemizde son yıllarda tanınmaya başlayan meyvenin ismi ''turna yemişi'' olarak Türkçeleştirilmiştir.<ref>H. Celik & M. Özgen. Turnayemişi (Vaccinium macrocarpon Ait.) Yetiştiriciliği ve Ülkemiz İçin Potansiyeli. V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-7 Eylül, Erzurum. s. 444-449, 2007.</ref><br />
<br />
'''Turna Yemişinin Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Turna Yemişinin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Vaccinium''<br />
<br />
'''Turna Yemişinin İngilizcesi:''' Cranberry<br />
<br />
'''Turna Yemişinin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Turna Yemişi dünyada en fazla ABD, Kanada ve Şili’de üretilmektedir.<ref> http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC</ref><br />
<br />
'''Turna Yemişinin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde yeni tanınmaya başlayan bir meyve olan turna yemişi yetiştiriciliği ile ilgili deneme çalışmaları Karadeniz Bölgesinde ve özellikle Rize, Trabzon ve Samsun’da yapılmaktadır.<br />
<br />
'''Turna Yemişi Türleri:''' Turna yemişinin kendiliğinden yetişen ya da yetiştiriciliği yapılan dört farklı türü vardır. <br />
* ''Vaccinium macrocarpon'': Amerikan turna yemişi olarak da bilinen iri meyveli bir türdür.<br />
* ''Vaccinium oxycoccos'': Meyveleri küçük ve keskin bir ekşiliğe sahiptir.<br />
* ''Vaccinium microcarpum'': Meyveleri küçük, koyu kırmızı renkli ve suludur.<br />
* ''Vaccinium erythrocarpum'': Koyu kırmızımsı mor renkli meyvelere sahiptir, dağ turna yemişi olarak da bilinir.<br />
<br />
'''Turna Yemişinin Mevsimi:''' Turna yemişi sonbaharda karakteristik koyu kırmızı rengini aldığında hasat olgunluğuna ulaşır. Kuzey yarımkürede turna yemişi genellikle Eylül ve Kasım ayları arasında toplanarak meyve suyu üretiminde ya da kurutmalık olarak değerlendirilir.<br />
<br />
'''Turna Yemişi Helal midir:''' Turna Yemişinin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Turna Yemişi Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Turna Yemişinin Faydaları==<br />
<br />
* Turna yemişi antosiyaninler, proantosiyanidinler, fenolik asitler gibi antioksidan etkiye sahip pek çok bileşik içerir. Ayrıca su içeriği yüksek bir meyve olan turna yemişi beslenme ve sağlık açısından pek çok faydası olan diyet liflerinin iyi bir kaynağıdır. 100 gr taze turna yemişi sadece 46 kcal enerji sağlarken 4,6 gr diyet lifinin alınmasını sağlar.<br />
* Turna yemişinde bulunan proantosiyanidinlerin idrar yolları enfeksiyonlarını önleyici etkisi vardır. Özellikle kadınlarda tekrar eden idrar yolları enfeksiyonlarında turna yemişi meyvesi ya da suyunun tüketimi önerilmektedir. Yapılan çalışmalarda tedavi edici etkisi olmamakla birlikte turna yemişi proantosiyanidinlerinin hastalık riskini önemli oranda azalttığı belirlenmiştir. <br />
* Düzenli turna yemişi suyu içenlerde mide kanseri daha az görülmektedir. Bilimsel araştırmalar turna yemişinde bulunan fenolik bileşiklerin midede enflamasyon, ülser ve kansere yol açan ''Helicobacter pylori'' bakterisinin mide iç duvarına tutunmasına engelleyici etki gösterdiğini ortaya çıkarmıştır.<br />
* Klinik çalışmalarda turna yemişinin diş çürüğüne yol açan bakterilerin plak oluşturmasını önleyerek ağız sağlığına faydalı olduğu belirlenmiştir.<br />
* Diyet lifi bakımından zengin bir kaynak olan turna yemişi sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardım eder ve tokluk sağlar. Ancak turna yemişi aşırı ekşi tadı nedeniyle sofralık olarak tüketilmeye çok uygun değildir ve suyunda diyet lifi yok denecek kadar azdır. Bu nedenle diyet lifi açısından kurutulmuş turna yemişinin tüketilmesi gerekir.<br />
<br />
==Turna Yemişinin Zararları ve Turna Yemişinin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Gıda miktarında tüketilmesi sağlıklı insanlarda herhangi bir olumsuz sağlık etkisine yol açmayan turna yemişinin fazla miktarda yenilmesi ishal ve mide bozukluğu gibi sindirim rahatsızlıklarına yol açabilir. Ayrıca aspirinin etken maddesi salisalik asit içerdiğinden aspirin alerjisi olanların turna yemişinden kaçınması gerekir.<br />
* Gastrit ya da düşük mide asitliği problemi olanlarda turna yemişi B12 vitamininin emilimini olumsuz etkileyebilir.<br />
* Geçmişte böbrek taşı problemi yaşayanların oksalatlı bileşikler içeren turna yemişi tüketiminde aşırıya kaçmaması tavsiye edilir.<br />
* Turna yemişi bazı kan sulandırıcı ilaçların (Warfarin) etki süresini arttırarak kanama ya da morarmalara neden olabilir.<ref>https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-958/cranberry</ref><br />
<br />
==Turna Yemişi Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram turna yemişinin (taze) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 46 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 12,20 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,13 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0,39 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 4,60 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| C<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Manganez<br />
|}<br />
<br />
==Turna Yemişi Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Turna Yemişinin kullanımı: Çok ekşi olduğu için taze sofralık meyve olarak tüketimi çok sınırlı olan turna yemişi en fazla meyve suyu üretiminde ve kurutmalık olarak değerlendirilir. Turna yemişleri genellikle şeker ilavesi yapıldıktan sonra kurutulurken; suyu diğer meyve suları ile karıştırılarak ya da şeker ilavesi ile hazırlanır. Kuzey Amerika’da turna yemişi bazı özel yemeklerin yanında yenilen sosun hazırlanmasında kullanılır ya da ekşilik vermesi için farklı yemek ve çorbalara eklenir. Ayrıca turna yemişinin tozu ve özütleri çeşitli gıda takviyelerinin formülasyonuna dahil edilir. Turna yemişi ülkemizde genellikle kuru meyve olarak tüketilmektedir.<br />
<br />
==Turna Yemişi Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Turna Yemişi Yemekleri==<br />
<br />
==Turna Yemişi Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Turna-yemişi-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Kuru-turna-yemişi.png|300px]]<br />
<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
* [[Yaban Mersini]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Turna Yemişi==<br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Yaban_Mersini&diff=3116Yaban Mersini2019-07-08T17:00:03Z<p>Halisinden: </p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Meyve]]<br />
[[Dosya:Yaban-mersini.jpg|left|thumb|300px]]<br />
''Her ikisi de Vaccinium cinsi bitkilerin meyvesi olan [[Turna Yemişi|TURNA YEMİŞİ]] ve yaban mersini sıklıkla birbiriyle karıştırılmaktadır. Turna yemişi kırmızı renkli ve çok ekşi tada sahipken, yaban mersini mavi-siyah renkli ve tatlıdır.'' <br />
<br />
'''Yaban Mersini''' fundagiller familyasından anavatanı Kuzey Amerika olan çok yıllık bir çalı bitkisi ve bu bitkinin koyu renkli küçük üzümsü meyveleridir. ''Vaccinium'' cinsine ait yaban mersininin tabiatta kendiliğinden yetişen türleri yanında ticari yetiştiriciliği yapılan kültüre alınmış çeşitli türleri vardır. Türüne bağlı olarak 5-16 mm çapındaki yaban mersini meyvesinin başlangıçta solgun yeşil olan rengi olgunlaştıkça önce pembeye ve en son koyu mavi-siyaha döner. Bitki üzerinde genellikle salkımlar halinde bulunan yaban mersininin meyve eti beyazdır ve dış yüzeyi koruyucu bir mum tabakası ile kaplıdır. Antosiyaninler gibi antioksidan özelliğe sahip bileşikler bakımından çok zengin bir meyve olan yaban mersini serbest radikallerin vücuttaki muhtemel zararını önleyerek yaşlılık etkilerini geciktirir ve kronik hastalıkların riskini azaltır. <br />
<br />
==Yaban Mersini Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Yaban Mersini İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Türkçe kökenli mersin kelimesi yaz kış yaprakları yeşil kalan beyaz çiçekli bitki anlamında kullanılır. Çalı formundaki mersin bitkileri genellikle yabani olarak yetiştikleri için meyveleri ülkemiz literatürüne yaban mersini olarak geçmiştir. <br />
<br />
'''Yaban Mersininin Diğer İsimleri:''' Maviyemiş, likapa<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Vaccinium''<br />
<br />
'''Yaban Mersininin İngilizcesi:''' Blueberry<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Yaban mersini en fazla anavatanı olan ABD ve Kanada’da üretilmektedir. Ayrıca Peru, Meksika ve İspanya diğer önemli yaban mersini üretici ülkelerdir.<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde özellikle Karadeniz Bölgesinde kültür yetiştiriciliği yapılan yaban mersini en fazla Rize ve Trabzon’da üretilmektedir.<ref>N. Türemiş, Yaban Mersini, https://docplayer.biz.tr/23572575-Yaban-mersini-prof-dr-nurgul-turemis.html</ref><br />
<br />
'''Yaban Mersini Türleri:''' Dünyada yabani olarak yetişen ya da kültür yetiştiriciliği yapılan çok sayıda yaban mersini türü vardır. Ülkemizde doğal olarak yetişen yaban mersini türleri ''Vaccinium vitis-idea'', ''Vaccinium uliginosum'', ''V. myrtillus'' ve ''V. arctostaphylos''’dır. Kültüre alınmış yaban mersini türlerinden en yaygınları ''V. corymbosum'', ''V.angustifolium'', ve ''V. ashei''’dir. <ref>C. Türkben, ve ark., Uludağ (Bursa)’daki Yaban Mersini (''Vaccinium Myrtillus'' L) Popülasyonları Üzerinde İncelemeler, 2019.</ref><br />
<br />
'''Yaban Mersininin Mevsimi:''' Ülkemizde yaban mersini genellikle Haziran ve Temmuz aylarında hasat edilir.<br />
<br />
'''Yaban Mersini Helal midir:''' Yaban mersininin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Yaban Mersini Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Yaban Mersininin Faydaları==<br />
<br />
* Yaban mersini diyet lifleri ve antioksidan etkili bileşikler bakımından zengin bir meyvedir. <br />
* Antosiyaninler başta çeşitli antioksidan etkili bileşikler içeren yaban mersininin bu bileşiklerden kaynaklanan pek çok sağlık faydası vardır. Antioksidan kapasitesi en yüksek meyvelerden biri olan yaban mersini vücudu serbest radikallerin zararlarından koruyarak enflamasyonu, yaşlılık etkilerini ve kalp hastalıkları, kanser gibi kronik hastalıkların riskini azaltır. <br />
* Yapılan araştırmalar yaban mersinindeki antioksidanların tansiyonu azaltıcı ve LDL (kötü) kolesterolün oksitlenmesini engelleyici etkileri olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu özellikleri ile yaban mersini kalp dostu bir meyvedir.<br />
* Yaban mersini insülin direncini düşürücü ve kan şekerini düzenleyici olarak antidiyabetik etkiye sahiptir.<br />
* 100 gram yaban mersini tüketimi sadece 57 kcal enerji sağlarken 2,4 gram diyet lifinin alınmasını sağlar. Sağlıklı bir sindirim sistemi için diyet lifince zengin ürünlerin düzenli olarak tüketimi çok önemlidir.<br />
* Deney hayvanları ile yapılan çalışmalarda yaban mersininin Alzheimer hastalığı gibi nörolojik hastalıklara faydalı olduğu belirlenmiştir.<br />
<br />
==Yaban Mersininin Zararları ve Yaban Mersininin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Kan şeker seviyesini düşürücü etki gösterdiğinden diyabet hastalığı için ilaç kullananların yaban mersini tüketiminde dikkatli olması gereklidir. Diyabet ilacı ile beraber yaban mersini tüketimi kan şeker seviyesinin aşırı düşmesine neden olabilir.<ref>https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1013/blueberry</ref> <br />
* Bazı hassas bünyeli insanlarda yaban mersini tüketimi yüzde şişme ve deride kaşıntı gibi alerjik reaksiyonlara yol açabilir.<br />
* Aşırı miktarda yaban mersini tüketimi gaz ve şişkinlik gibi hafif sindirim problemlerine yol açabilir.<br />
<br />
==Yaban Mersini Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram Yaban Mersininin içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 57 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 14,49 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,33 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0,74 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 2,40 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| K<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Manganez<br />
|}<br />
<br />
==Yaban Mersini Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Yaban Mersininin kullanımı: Yaban mersininin en yaygın kullanımı taze meyve olarak ya da kurutulduktan sonra tüketimidir. Ayrıca reçel, marmelat gibi ürünlerin elde edilmesinde kullanılan yaban mersininden çeşitli pastacılık ürünlerinde ve dondurma üretiminde faydalanılır.<br />
<br />
==Yaban Mersini Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Yaban Mersini Yemekleri==<br />
<br />
==Yaban Mersini Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Yaban-mersini-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Yaban-mersini2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[Turna Yemişi]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Yaban Mersini==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Yaban Mersini'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Yaban_Mersini Halisinden.com'da Yaban Mersini ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Yaban_Mersini&diff=3115Yaban Mersini2019-07-08T16:59:27Z<p>Halisinden: </p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Meyve]]<br />
[[Dosya:Yaban-mersini.jpg|left|thumb|300px]]<br />
''Her ikisi de Vaccinium cinsi bitkilerin meyvesi olan [[Turna Yemişi|turna yemişi]] ve yaban mersini sıklıkla birbiriyle karıştırılmaktadır. Turna yemişi kırmızı renkli ve çok ekşi tada sahipken, yaban mersini mavi-siyah renkli ve tatlıdır.'' <br />
<br />
'''Yaban Mersini''' fundagiller familyasından anavatanı Kuzey Amerika olan çok yıllık bir çalı bitkisi ve bu bitkinin koyu renkli küçük üzümsü meyveleridir. ''Vaccinium'' cinsine ait yaban mersininin tabiatta kendiliğinden yetişen türleri yanında ticari yetiştiriciliği yapılan kültüre alınmış çeşitli türleri vardır. Türüne bağlı olarak 5-16 mm çapındaki yaban mersini meyvesinin başlangıçta solgun yeşil olan rengi olgunlaştıkça önce pembeye ve en son koyu mavi-siyaha döner. Bitki üzerinde genellikle salkımlar halinde bulunan yaban mersininin meyve eti beyazdır ve dış yüzeyi koruyucu bir mum tabakası ile kaplıdır. Antosiyaninler gibi antioksidan özelliğe sahip bileşikler bakımından çok zengin bir meyve olan yaban mersini serbest radikallerin vücuttaki muhtemel zararını önleyerek yaşlılık etkilerini geciktirir ve kronik hastalıkların riskini azaltır. <br />
<br />
==Yaban Mersini Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Yaban Mersini İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Türkçe kökenli mersin kelimesi yaz kış yaprakları yeşil kalan beyaz çiçekli bitki anlamında kullanılır. Çalı formundaki mersin bitkileri genellikle yabani olarak yetiştikleri için meyveleri ülkemiz literatürüne yaban mersini olarak geçmiştir. <br />
<br />
'''Yaban Mersininin Diğer İsimleri:''' Maviyemiş, likapa<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Vaccinium''<br />
<br />
'''Yaban Mersininin İngilizcesi:''' Blueberry<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Yaban mersini en fazla anavatanı olan ABD ve Kanada’da üretilmektedir. Ayrıca Peru, Meksika ve İspanya diğer önemli yaban mersini üretici ülkelerdir.<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde özellikle Karadeniz Bölgesinde kültür yetiştiriciliği yapılan yaban mersini en fazla Rize ve Trabzon’da üretilmektedir.<ref>N. Türemiş, Yaban Mersini, https://docplayer.biz.tr/23572575-Yaban-mersini-prof-dr-nurgul-turemis.html</ref><br />
<br />
'''Yaban Mersini Türleri:''' Dünyada yabani olarak yetişen ya da kültür yetiştiriciliği yapılan çok sayıda yaban mersini türü vardır. Ülkemizde doğal olarak yetişen yaban mersini türleri ''Vaccinium vitis-idea'', ''Vaccinium uliginosum'', ''V. myrtillus'' ve ''V. arctostaphylos''’dır. Kültüre alınmış yaban mersini türlerinden en yaygınları ''V. corymbosum'', ''V.angustifolium'', ve ''V. ashei''’dir. <ref>C. Türkben, ve ark., Uludağ (Bursa)’daki Yaban Mersini (''Vaccinium Myrtillus'' L) Popülasyonları Üzerinde İncelemeler, 2019.</ref><br />
<br />
'''Yaban Mersininin Mevsimi:''' Ülkemizde yaban mersini genellikle Haziran ve Temmuz aylarında hasat edilir.<br />
<br />
'''Yaban Mersini Helal midir:''' Yaban mersininin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Yaban Mersini Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Yaban Mersininin Faydaları==<br />
<br />
* Yaban mersini diyet lifleri ve antioksidan etkili bileşikler bakımından zengin bir meyvedir. <br />
* Antosiyaninler başta çeşitli antioksidan etkili bileşikler içeren yaban mersininin bu bileşiklerden kaynaklanan pek çok sağlık faydası vardır. Antioksidan kapasitesi en yüksek meyvelerden biri olan yaban mersini vücudu serbest radikallerin zararlarından koruyarak enflamasyonu, yaşlılık etkilerini ve kalp hastalıkları, kanser gibi kronik hastalıkların riskini azaltır. <br />
* Yapılan araştırmalar yaban mersinindeki antioksidanların tansiyonu azaltıcı ve LDL (kötü) kolesterolün oksitlenmesini engelleyici etkileri olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu özellikleri ile yaban mersini kalp dostu bir meyvedir.<br />
* Yaban mersini insülin direncini düşürücü ve kan şekerini düzenleyici olarak antidiyabetik etkiye sahiptir.<br />
* 100 gram yaban mersini tüketimi sadece 57 kcal enerji sağlarken 2,4 gram diyet lifinin alınmasını sağlar. Sağlıklı bir sindirim sistemi için diyet lifince zengin ürünlerin düzenli olarak tüketimi çok önemlidir.<br />
* Deney hayvanları ile yapılan çalışmalarda yaban mersininin Alzheimer hastalığı gibi nörolojik hastalıklara faydalı olduğu belirlenmiştir.<br />
<br />
==Yaban Mersininin Zararları ve Yaban Mersininin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Kan şeker seviyesini düşürücü etki gösterdiğinden diyabet hastalığı için ilaç kullananların yaban mersini tüketiminde dikkatli olması gereklidir. Diyabet ilacı ile beraber yaban mersini tüketimi kan şeker seviyesinin aşırı düşmesine neden olabilir.<ref>https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1013/blueberry</ref> <br />
* Bazı hassas bünyeli insanlarda yaban mersini tüketimi yüzde şişme ve deride kaşıntı gibi alerjik reaksiyonlara yol açabilir.<br />
* Aşırı miktarda yaban mersini tüketimi gaz ve şişkinlik gibi hafif sindirim problemlerine yol açabilir.<br />
<br />
==Yaban Mersini Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram Yaban Mersininin içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 57 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 14,49 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,33 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0,74 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 2,40 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| K<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Manganez<br />
|}<br />
<br />
==Yaban Mersini Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Yaban Mersininin kullanımı: Yaban mersininin en yaygın kullanımı taze meyve olarak ya da kurutulduktan sonra tüketimidir. Ayrıca reçel, marmelat gibi ürünlerin elde edilmesinde kullanılan yaban mersininden çeşitli pastacılık ürünlerinde ve dondurma üretiminde faydalanılır.<br />
<br />
==Yaban Mersini Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Yaban Mersini Yemekleri==<br />
<br />
==Yaban Mersini Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Yaban-mersini-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Yaban-mersini2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[Turna Yemişi]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Yaban Mersini==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Yaban Mersini'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Yaban_Mersini Halisinden.com'da Yaban Mersini ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Yaban_Mersini&diff=3114Yaban Mersini2019-07-08T16:58:44Z<p>Halisinden: </p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Meyve]]<br />
[[Dosya:Yaban-mersini.jpg|left|thumb|300px]]<br />
''Her ikisi de Vaccinium cinsi bitkilerin meyvesi olan [[turna yemişi|Turna Yemişi]] ve yaban mersini sıklıkla birbiriyle karıştırılmaktadır. Turna yemişi kırmızı renkli ve çok ekşi tada sahipken, yaban mersini mavi-siyah renkli ve tatlıdır.'' <br />
'''Yaban Mersini''' fundagiller familyasından anavatanı Kuzey Amerika olan çok yıllık bir çalı bitkisi ve bu bitkinin koyu renkli küçük üzümsü meyveleridir. ''Vaccinium'' cinsine ait yaban mersininin tabiatta kendiliğinden yetişen türleri yanında ticari yetiştiriciliği yapılan kültüre alınmış çeşitli türleri vardır. Türüne bağlı olarak 5-16 mm çapındaki yaban mersini meyvesinin başlangıçta solgun yeşil olan rengi olgunlaştıkça önce pembeye ve en son koyu mavi-siyaha döner. Bitki üzerinde genellikle salkımlar halinde bulunan yaban mersininin meyve eti beyazdır ve dış yüzeyi koruyucu bir mum tabakası ile kaplıdır. Antosiyaninler gibi antioksidan özelliğe sahip bileşikler bakımından çok zengin bir meyve olan yaban mersini serbest radikallerin vücuttaki muhtemel zararını önleyerek yaşlılık etkilerini geciktirir ve kronik hastalıkların riskini azaltır. <br />
<br />
==Yaban Mersini Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Yaban Mersini İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Türkçe kökenli mersin kelimesi yaz kış yaprakları yeşil kalan beyaz çiçekli bitki anlamında kullanılır. Çalı formundaki mersin bitkileri genellikle yabani olarak yetiştikleri için meyveleri ülkemiz literatürüne yaban mersini olarak geçmiştir. <br />
<br />
'''Yaban Mersininin Diğer İsimleri:''' Maviyemiş, likapa<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Vaccinium''<br />
<br />
'''Yaban Mersininin İngilizcesi:''' Blueberry<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Yaban mersini en fazla anavatanı olan ABD ve Kanada’da üretilmektedir. Ayrıca Peru, Meksika ve İspanya diğer önemli yaban mersini üretici ülkelerdir.<br />
<br />
'''Yaban Mersininin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde özellikle Karadeniz Bölgesinde kültür yetiştiriciliği yapılan yaban mersini en fazla Rize ve Trabzon’da üretilmektedir.<ref>N. Türemiş, Yaban Mersini, https://docplayer.biz.tr/23572575-Yaban-mersini-prof-dr-nurgul-turemis.html</ref><br />
<br />
'''Yaban Mersini Türleri:''' Dünyada yabani olarak yetişen ya da kültür yetiştiriciliği yapılan çok sayıda yaban mersini türü vardır. Ülkemizde doğal olarak yetişen yaban mersini türleri ''Vaccinium vitis-idea'', ''Vaccinium uliginosum'', ''V. myrtillus'' ve ''V. arctostaphylos''’dır. Kültüre alınmış yaban mersini türlerinden en yaygınları ''V. corymbosum'', ''V.angustifolium'', ve ''V. ashei''’dir. <ref>C. Türkben, ve ark., Uludağ (Bursa)’daki Yaban Mersini (''Vaccinium Myrtillus'' L) Popülasyonları Üzerinde İncelemeler, 2019.</ref><br />
<br />
'''Yaban Mersininin Mevsimi:''' Ülkemizde yaban mersini genellikle Haziran ve Temmuz aylarında hasat edilir.<br />
<br />
'''Yaban Mersini Helal midir:''' Yaban mersininin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Yaban Mersini Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Yaban Mersininin Faydaları==<br />
<br />
* Yaban mersini diyet lifleri ve antioksidan etkili bileşikler bakımından zengin bir meyvedir. <br />
* Antosiyaninler başta çeşitli antioksidan etkili bileşikler içeren yaban mersininin bu bileşiklerden kaynaklanan pek çok sağlık faydası vardır. Antioksidan kapasitesi en yüksek meyvelerden biri olan yaban mersini vücudu serbest radikallerin zararlarından koruyarak enflamasyonu, yaşlılık etkilerini ve kalp hastalıkları, kanser gibi kronik hastalıkların riskini azaltır. <br />
* Yapılan araştırmalar yaban mersinindeki antioksidanların tansiyonu azaltıcı ve LDL (kötü) kolesterolün oksitlenmesini engelleyici etkileri olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu özellikleri ile yaban mersini kalp dostu bir meyvedir.<br />
* Yaban mersini insülin direncini düşürücü ve kan şekerini düzenleyici olarak antidiyabetik etkiye sahiptir.<br />
* 100 gram yaban mersini tüketimi sadece 57 kcal enerji sağlarken 2,4 gram diyet lifinin alınmasını sağlar. Sağlıklı bir sindirim sistemi için diyet lifince zengin ürünlerin düzenli olarak tüketimi çok önemlidir.<br />
* Deney hayvanları ile yapılan çalışmalarda yaban mersininin Alzheimer hastalığı gibi nörolojik hastalıklara faydalı olduğu belirlenmiştir.<br />
<br />
==Yaban Mersininin Zararları ve Yaban Mersininin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Kan şeker seviyesini düşürücü etki gösterdiğinden diyabet hastalığı için ilaç kullananların yaban mersini tüketiminde dikkatli olması gereklidir. Diyabet ilacı ile beraber yaban mersini tüketimi kan şeker seviyesinin aşırı düşmesine neden olabilir.<ref>https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1013/blueberry</ref> <br />
* Bazı hassas bünyeli insanlarda yaban mersini tüketimi yüzde şişme ve deride kaşıntı gibi alerjik reaksiyonlara yol açabilir.<br />
* Aşırı miktarda yaban mersini tüketimi gaz ve şişkinlik gibi hafif sindirim problemlerine yol açabilir.<br />
<br />
==Yaban Mersini Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram Yaban Mersininin içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 57 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 14,49 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,33 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0,74 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 2,40 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| K<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Manganez<br />
|}<br />
<br />
==Yaban Mersini Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Yaban Mersininin kullanımı: Yaban mersininin en yaygın kullanımı taze meyve olarak ya da kurutulduktan sonra tüketimidir. Ayrıca reçel, marmelat gibi ürünlerin elde edilmesinde kullanılan yaban mersininden çeşitli pastacılık ürünlerinde ve dondurma üretiminde faydalanılır.<br />
<br />
==Yaban Mersini Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Yaban Mersini Yemekleri==<br />
<br />
==Yaban Mersini Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Yaban-mersini-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Yaban-mersini2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[Turna Yemişi]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Yaban Mersini==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Yaban Mersini'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Yaban_Mersini Halisinden.com'da Yaban Mersini ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Anasayfa&diff=3095Anasayfa2019-06-30T20:55:21Z<p>Halisinden: </p>
<hr />
<div>{| style="width:100%; border:black; background:none;"<br />
| style="width:100%; text-align:center; white-space:nowrap; color:#000;" |<br />
<div style="font-size:250%; font-family: calibri; color:#000;"></div><br />
<div style="top:+0.2em; font-size:100%;">Sağlıklı gıdaları doğrudan üreticiden sofranıza ulaştıran '''[http://www.Halisinden.com Halisinden.com]''' tarafından özgün olarak hazırlanan</div><br />
<div style="font-size:200%; border:none; margin:0; padding:.1em; color:#000;">Halisinden Gıda ve Sağlık Ansiklopedisi</div><br />
<div id="articlecount" style="font-size:100%;">Toplam madde sayısı: [[Special:Statistics|{{NUMBEROFARTICLES}}]]</div> (Artmaya devam ediyor...)<!--NUMBEROFARTICLES test--><br />
|}<br />
{| style="width:100%;"<br />
| style="width:100%; text-align:center;" |<br />
<div style="">Aşağıdaki kategorilerden birisini seçebilir ya da sağ üstteki arama kutucuğuna aradığınız konuyu yazabilirsiniz<br><br />
Bazı gıda ürünlerinin birden fazla kategoride yer alabileceğini lütfen unutmayın<br><br />
<br />
[[:Kategori:Bitkisel Gıda|'''Bitkisel Gıda''']] ([[:Kategori:Sebze|Sebze]] &bull; [[:Kategori:Meyve|Meyve]] &bull; [[:Kategori:Baharat/Şifalı Bitki|Baharat/Şifalı Bitki]] &bull; [[:Kategori:Tahıl|Tahıl]] &bull; [[:Kategori:Bakliyat|Bakliyat]] &bull; [[:Kategori:Mantar|Mantar]] &bull; [[:Kategori:Kuruyemiş|Kuruyemiş]] &bull; [[:Kategori:Ağaç|Ağaç]]) &bull; [[:Kategori:Hayvansal Gıda|'''Hayvansal Gıda''']] ([[:Kategori:Süt Ürünleri|Süt Ürünleri]] &bull; [[:Kategori:Et Ürünleri|Et Ürünleri]] &bull; [[:Kategori:Deniz Ürünleri|Deniz Ürünleri]] &bull; [[:Kategori:Arı Ürünleri|Arı Ürünleri]] &bull; [[:Kategori:Yumurta|Yumurta]] &bull; [[:Kategori:Diğer Hayvansal Ürünler|Diğer Hayvansal Ürünler]]) &bull; [[:Kategori:Besin Öğesi|'''Besin Öğesi''']] &bull; [[:Kategori:İşlenmiş Gıda|'''İşlenmiş Gıda''']] &bull; [[:Kategori:İşlem|'''İşlem''']] &bull; [[:Kategori:Sağlık|'''Sağlık''']] &bull; [[:Kategori:Katkı Maddesi|'''Katkı Maddesi''']] ([[:Kategori:Antioksidan|Antioksidan]] &bull; [[:Kategori:Aroma Arttırıcı|Aroma Arttırıcı]] &bull; [[:Kategori:Asitliği Düzenleyici|Asitliği Düzenleyici]] &bull; [[:Kategori:Emülgatör|Emülgatör]] &bull; [[:Kategori:Hacim Artırıcı|Hacim Artırıcı]] &bull; [[:Kategori:Homojenleştirici|Homojenleştirici]] &bull; [[:Kategori:Jelleştirici|Jelleştirici]] &bull; [[:Kategori:Kabartıcı|Kabartıcı]] &bull; [[:Kategori:Kıvam Arttırıcı|Kıvam Arttırıcı]] &bull; [[:Kategori:Koruyucu|Koruyucu]] &bull; [[:Kategori:Lezzet Arttırıcı|Lezzet Arttırıcı]] &bull; [[:Kategori:Metal Bağlayıcı|Metal Bağlayıcı]] &bull; [[:Kategori:Nem Tutucu|Nem Tutucu]] &bull; [[:Kategori:Sıkılaştırıcı|Sıkılaştırıcı]] &bull; [[:Kategori:Stabilizatör|Stabilizatör]] &bull; [[:Kategori:Tatlandırıcı|Tatlandırıcı]] &bull; [[:Kategori:Topaklanma Önleyici|Topaklanma Önleyici]]) &bull; [[:Kategori:Yemek Tarifi|'''Yemek Tarifi''']] &bull; [[:Kategori:Kavram|'''Kavram''']] <br />
<br />
Tüm maddelerin listesini görmek için [https://ansiklopedi.halisinden.com/%C3%96zel:T%C3%BCmSayfalar?from=&to=&namespace=0&hideredirects=1|'''buraya'''] tıklayın/dokunun<br />
</div><br />
|}<br />
<br />
----<br />
<div style="color:Red;">'''Doktorların Hocası İbn-i Sina'dan:'''</div><br />
<br />
“İlm-i tıbbı iki satırla topluyorum. Sözün güzelliği kısalığındadır. Yediğin vakit az ye. Yedikten sonra dört beş saat kadar daha yeme. Şifa hazımdadır. Yani, kolayca hazmedeceğin miktarı ye. Nefse ve mideye en ağır ve yorucu hal taam taam üstüne (yemek yemek üstüne) yemektir.” <br />
<!-- --><br />
<br />
<div style="font-size:150%; color:Green;">'''Örnek Sebze Maddesi'''</div><br />
[[Dosya:Sarımsak1.jpg|left|thumb|120px]]'''Sarımsak''' (''Allium sativum'') nergisgiller familyasından anavatanı Orta ve Batı Asya olan tek yıllık bir bitki türü ve bu bitkinin baharat ya da çeşni olarak kullanılan soğanlı köküdür. Kültüre alınan ilk bitkilerden olan sarımsak diş adı verilen çok sayıda soğancıktan meydana gelmiştir ve kendine özgü tad ve kokusu ile ülkemiz ve dünya mutfağında çeşitli yemeklere lezzet vermek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Gıda olarak tüketilmesi yanında halk hekimliğinde olumlu sağlık etkileri için sarımsaktan yaygın olarak faydalanılmaktadır. Yapılan bilimsel araştırmalar sarımsağın sağlık faydalarının çoğunun kükürt içeren bileşikler, iz mineraller ve enzimlerden kaynaklandığını ortaya koymaktadır. Sarımsak kalp sağlığına destek olur, antibiyotik etki gösterir, vücudu serbest radikallerin zararlarından korur ve kanser gibi kronik hastalıkların riskini azaltır. <br />
<br />
[[Sarımsak|''Maddenin tamamını oku...'']]<br />
----<br />
<div style="font-size:150%; color:Green;">'''Örnek Meyve Maddesi'''</div><br />
[[Dosya:Incir1.jpg|left|thumb|100px]]'''İncir''' (''Ficus carica'') dutgiller familyasından anavatanı Türkiye dahil olmak üzere Batı Asya ve Ortadoğu olan bir bitki türü ve bu ağacın meyvesidir. Eski çağlardan itibaren üretimi yapılan ve kültüre alınan ilk meyvelerden olan incir günümüzde özellikle Akdeniz ülkeleri başta olmak üzere dünyanın pek çok yerinde yetişebilmektedir. Diyet lifi bakımından zengin bir meyve olan incir sindirim sistemi sağlığına destek olur ve uzun süre tokluk hissi vererek kilo kontrolüne yardımcı olur. <br />
<br />
[[İncir|''Maddenin tamamını oku...'']]<br />
<br />
<br />
----<br />
<div style="font-size:150%; color:Green;">'''Örnek İşlenmiş Gıda Maddesi'''</div><br />
[[Dosya:Zeytinyagi1.jpg|left|thumb|70px]]'''Zeytinyağı''' zeytin ağacı (''Olea europaea'') meyvelerinin sıkılması ile elde edilen, yeşilimsi sarımtrak renkte, oda sıcaklığında sıvı halde olan bitkisel yağdır. Üretiminde zeytin meyvesi çekirdeği ile birlikte sıkılarak yağ elde edilmektedir. Tekli doymamış yağ asitleri bakımından zengin olan zeytinyağı ticari olarak en değerli bitkisel yağdır. Akdeniz tipi beslenmenin en önemli bileşenlerinden olan zeytinyağının sağlık faydaları eski zamanlardan beri bilinmektedir. Yapılan çalışmalar zeytinyağı tüketiminin bazı kanser türleri ve kalp hastalıkları riskini azalttığını ortaya koymuştur. <br />
<br />
[[Zeytinyağı|''Maddenin tamamını oku...'']]<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
----<br />
<div style="font-size:150%; color:Green;">'''Örnek Baharat/Şifalı Bitki Maddesi'''</div><br />
[[Dosya:Susam1.jpg|left|thumb|100px]]'''Susam''' (''Sesamum indicum'') susamgiller familyasından anavatanı Afrika olan tek yıllık bir bitki ve bu bitkinin kapsül meyvelerinin içinde bulunan tohumlarıdır. Kültüre alınan ilk yağ bitkisi olan susamın tohumları yağ ve protein bakımından çok zengindir. Susam ülkemizde en yaygın olarak tahin ve tahin helvası üretiminde kullanılmaktadır; ayrıca simit ve pide gibi fırıncılık ürünlerinin vazgeçilmez baharatıdır. Susam küspesi hayvan yemi olarak değerlendirilmektedir. Susam protein ve diyet lifinin iyi bir kaynağı olması yanında demir, kalsiyum, çinko ve fosfor gibi mineral maddeleri bakımından çok zengin bir gıda maddesidir. Susam içerdiği fonksiyonel özellikli bileşikler ile kalp sağlığına katkı sağlar ve bazı kanser türlerinin oluşma riskini azaltır.<br />
<br />
[[Susam|''Maddenin tamamını oku...'']]<br />
----<br />
<div style="font-size:150%; color:Green;">'''Örnek Hayvansal Gıda Maddesi'''</div><br />
[[Dosya:Propolis.jpg|left|thumb|100px]]'''Propolis''' arıların bitkilerin yaprak, tomurcuk, kabuk ve benzeri kısımlarından topladıkları reçineli maddeleri bal mumu ve kendi salgılarıyla karıştırmasıyla ürettikleri keskin ve güzel kokulu maddedir. Mum kıvamında, suda erimeyen ve oda sıcaklığına yarı katı haldeki propolis; bitkisel kaynağına bağlı olarak kirli sarıdan koyu kahverengiye kadar farklı renklerde olabilir. Arılar tarafından propolis kovanın mekanik dayanıklılığını arttırmak, ısı yalıtımını sağlamak ve mikrobiyel gelişimi ve hastalıkları önlemek başta olmak üzere çeşitli amaçlarla kullanılır. Propolisin kimyasal bileşimi ve yapısı iklim şartlarına ve toplandığı kaynaktaki çevresel şartlara bağlı olarak değişmektedir. Yapılan araştırmalarda 300 civarında farklı bileşik içeren propolisin antiseptik (mikrop öldürücü), antioksidan (oksidasyonu engelleyici), antienflamatuvar (yangı, enflamasyonu engelleyici) vb çeşitli terapötik etkileri olduğu belirlenmiştir. Son yıllarda apiterapiye olan artan ilgi ile beraber arı ürünlerinin sağlık faydalarına yönelik çok sayıda araştırma yapılmış ve propolisin muhtelif hastalıklarda tıbbi tedaviyi destekleyici olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.<br />
<br />
[[Propolis|''Maddenin tamamını oku...'']]<br />
----<br />
<div style="font-size:150%; color:Green;">'''Örnek Katkı Maddesi'''</div><br />
[[Dosya:Sitrik-asit.jpg|left|thumb|100px]]'''Sitrik asit''' ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E330 bütün canlı organizmalarda bulunan doğal bir bileşiktir. Canlılarda sitrik asit şekerin yükseltgenerek enerji açığa çıkmasını sağlayan metabolik yollar için elzem bir maddedir. Krebs döngüsü olarak bilinen bu metabolik yol aynı zamanda sitrik asit döngüsü olarak da isimlendirilmiştir. Turunçgiller gibi ekşi meyvelerde bol miktarda bulunan sitrik asit ilk olarak 18. yüzyılda limon suyundan izole edilerek üretilmiştir. Günümüzde sitrik asitin ticari üretimi Aspergillus niger fermentasyonu ile yapılmaktadır. Endüstriyel fermentasyon yoluyla üretilen ilk maddelerden biri olan sitrik asit gıda sanayinde çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır. Sitrik asitin gıdalarda kullanımı ile ilgili herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır ve vücuda gıdalarla alınan sitrik asit herhangi bir yan tesir oluşturmadan metabolize olmaktadır.<br />
<br />
[[Sitrik Asit|''Maddenin tamamını oku...'']]<br />
----<br />
* Bu özgün sağlıklı beslenme ve gıda bilgi bankasında verilen bilgilerin doğruluğu ve güncelliği hakkında elden gelen tüm çaba gösterilmiş ve gıdalar hakkında bir gıda mühendisinden, ürünlerin helalliği konusunda ise bir ilahiyatçıdan yardım alınmıştır. Bununla birlikte, eksik veya yanlış olduğunu düşündüğünüz bilgiler ve sorularınız için halisinden@gmail.com adresine e-posta gönderebilirsiniz. <br />
* Halisinden Sağlıklı Beslenme ve Gıda Ansiklopedisinde verilen bilgiler bilgilendirme amaçlı olup doktor önerisi değildir ve sağlığınızla ilgili her türlü mesele için uzman bir doktora başvurmanız önerilir. Buradaki bilgilere dayanılarak yapılan işlemlerin tüm sorumluluğu ilgili kişilere aittir. Halisinden.com'un bir sorumluluğu yoktur. <br />
* Bu sayfadan yapılan alıntılarda '''Halisinden.com Sağlıklı Beslenme ve Gıda Ansiklopedisi''' kaynak olarak belirtilmelidir.<br />
<br />
Arama yapmak için lütfen sağ üstteki arama kutusunu kullanın.</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Taumatin&diff=3094Taumatin2019-06-30T15:47:20Z<p>Halisinden: Taumatin (E957) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Taumatin (E957)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Tersinir-butil_Hidrokinon&diff=3093Tersinir-butil Hidrokinon2019-06-30T15:46:54Z<p>Halisinden: Tersinir-butil Hidrokinon (E319) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Tersinir-butil Hidrokinon (E319)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_319&diff=3092E 3192019-06-30T15:46:31Z<p>Halisinden: Tersinir-butil Hidrokinon (E319) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Tersinir-butil Hidrokinon (E319)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E319&diff=3091E3192019-06-30T15:46:20Z<p>Halisinden: Tersinir-butil Hidrokinon (E319) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Tersinir-butil Hidrokinon (E319)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E957&diff=3090E9572019-06-30T15:45:56Z<p>Halisinden: Taumatin (E957) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Taumatin (E957)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_957&diff=3089E 9572019-06-30T15:45:41Z<p>Halisinden: Taumatin (E957) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Taumatin (E957)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_955&diff=3088E 9552019-06-30T15:45:02Z<p>Halisinden: Sukraloz (E955) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Sukraloz (E955)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_420&diff=3087E 4202019-06-30T15:44:11Z<p>Halisinden: Sorbitol (E420) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Sorbitol (E420)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_500&diff=3086E 5002019-06-30T15:43:47Z<p>Halisinden: Sodyum Karbonat (E500) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Sodyum Karbonat (E500)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_524&diff=3085E 5242019-06-30T15:43:23Z<p>Halisinden: Sodyum Hidroksit (E524) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Sodyum Hidroksit (E524)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_262&diff=3084E 2622019-06-30T15:42:56Z<p>Halisinden: Sodyum Asetat (E262) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Sodyum Asetat (E262)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_440&diff=3083E 4402019-06-30T15:42:01Z<p>Halisinden: Pektin (E440) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Pektin (E440)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_504&diff=3082E 5042019-06-30T15:41:27Z<p>Halisinden: Magnezyum Karbonat (E504) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Magnezyum Karbonat (E504)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_239&diff=3081E 2392019-06-30T15:40:02Z<p>Halisinden: Hekzametilen Tetramin (E239) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Hekzametilen Tetramin (E239)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_236&diff=3080E 2362019-06-30T15:39:13Z<p>Halisinden: Formik Asit (E236) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Formik Asit (E236)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Betanin&diff=3079Betanin2019-06-30T15:38:39Z<p>Halisinden: Betanin (E162) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Betanin (E162)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E162&diff=3078E1622019-06-30T15:38:24Z<p>Halisinden: Betanin (E162) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Betanin (E162)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=E_162&diff=3077E 1622019-06-30T15:38:11Z<p>Halisinden: Betanin (E162) sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Betanin (E162)]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Sadeya%C4%9F&diff=3076Sadeyağ2019-06-30T15:33:22Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Sadeyağ */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Süt Ürünleri]]<br />
[[Kategori:İşlenmiş Gıda]]<br />
[[Dosya:Sadeyağ.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Sadeyağ''' süt, krema ya da yoğurttan elde edilen tereyağının eritilip bileşimindeki su, yüzeydeki köpük ve dipte çöken tortunun uzaklaştırılması ile elde edilen ve en az %99 süt yağı içeren hayvansal bir yağdır. Sadeyağ ülkemizde özellikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesinde ve genellikle koyun sütünden üretilmektedir. Diğer taraftan Hint ve Ortadoğu yemek kültüründe inek ya da manda sütünden elde edilen sadeyağ kullanılır. Su içeriği düşük olduğu için oldukça dayanıklı olan sadeyağ oda sıcaklığında 6-8 ay; buzdolabı şartlarında iki yıla kadar bozulmadan saklanabilir. Besin bileşimleri tereyağına benzerlik gösteren sadeyağın başlıca besin bileşeni doymuş yağ asitleridir. Sadeyağ sağlık için çeşitli faydalara sahip A vitamini, konjuge linoleik asit ve kısa zincirli yağ asitlerinin iyi bir kaynağıdır<br />
<br />
==Sadeyağ Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Sadeyağ İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' ''Sade'' kelimesi Farsça’da ''karışmamış'' anlamında kullanılan ''sada'' kelimesinden dilimize alıntılanmıştır. Yapısında yağ haricinde başka bileşenler yok denecek kadar az olan bu ürün ''saf, karışmamış yağ'' anlamında sadeyağ olarak isimlendirilmiştir.<br />
<br />
'''Sadeyağın Diğer İsimleri:''' Urfa yağı<br />
<br />
'''Sadeyağın İngilizcesi:''' Ghee<br />
<br />
'''Sadeyağın Dünyada Üretildiği Yerler:''' Sadeyağın dünyada en fazla üretildiği ülkeler Hindistan ve Pakistan’dır.<ref>http://www.fao.org/faostat/en/#data/QP/visualize</ref><br />
<br />
'''Sadeyağın Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Ülkemizde sadeyağ en fazla Şanlıurfa’da üretilmektedir.<ref>F. Atasoy, H. Türkoğlu, Şanlıurfa’da Üreti̇len ve Satışa Sunulan Sadeyağların (Urfa Yağı) Serbest Yağ Asi̇tleri̇ Bi̇leşi̇mi̇ni̇n Beli̇rlenmesi̇ Üzeri̇ne Bi̇r Araştırma, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(2): 9-12, 2010.</ref><br />
<br />
'''Sadeyağ Çeşitleri:''' Sadeyağ dünya piyasasında elde edildiği süte göre farklı çeşitlerde bulunmaktadır. Dünyanın en büyük sadeyağ üreticisi olan Hindistan’da üretimde genellikle manda sütü kullanılırken ülkemizde koyun sütü kullanılmaktadır. Ayrıca inek, keçi ve deve sütünden de elde edilen sadeyağ çeşitleri vardır.<br />
<br />
'''Sadeyağ Helal midir:''' Sadeyağın tüketilmesinde dini açıdan sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Sadeyağ Hakkında Ayet ve Hadisler:''' <br />
<br />
==Sadeyağın Faydaları==<br />
<br />
* Bileşiminde neredeyse tamamıyla süt yağı içeren sadeyağda su ve diğer bileşenlerin toplam oranı %1’den daha azdır. Sadeyağ yüksek oranda doymuş yağ asitleri dışında sağlık için önemli A vitamini, konjuge linoleik asit ve kısa zincirli yağ asitleri içerir. <br />
* Sadeyağ gibi A vitamini içeriği yüksek gıdaların tüketimi bağışıklık sistemini güçlendirir, göz ve cilt sağlığına faydalıdır.<br />
* Konjuge linoleik asit (KLA) sadeyağda bulunan biyoaktif özelliğe sahip en önemli bileşendir. Yapılan çalışmalarda KLAnın enflamasyonu önleyici, gastrik, bağırsak ve göğüs kanserlerinde riski azaltıcı özellikler gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca KLA kemik mineral yoğunluğunu olumlu etkiler ve romatizmal artriti azaltır. <br />
* Sadeyağın içerdiği kısa zincirli çeşitli yağ asitleri enflamasyonu önleyici etkisi ile sindirim sistemi sağlığına faydalıdır ve bağırsak hücrelerini hasarlardan korur.<ref>P. Ganesan, et al., Butter, Ghee, and Cream Products, in Milk and Dairy Products in Human Nutrition: Production, Composition and Health, (Edited by Y. W. Park and G. F. W. Haenlein) John Wiley & Sons, Ltd. First Edition, 2013.</ref><br />
<br />
==Sadeyağın Zararları ve Sadeyağın Yan Etkisi==<br />
<br />
* Çok yüksek kalorili bir gıda olan sadeyağın sınırlı miktardan fazla tüketimi kilo artışına neden olur. Obez ya da aşırı kilolu kişilerin sadeyağ tüketiminden kaçınması gerekir.<br />
* Doymuş yağ asidi ve kolesterol içeriği yüksek olduğundan kalp hastalarının sadeyağ tüketiminde ölçülü olması tavsiye edilir. <br />
* Sadeyağ üretiminde uygulanan ısıtma işlemi sırasında yapıda bulunan kolesterol oksitlenebilir. Yapılan çalışmalarda okside kolesterolün kalp hastalıkları gibi rahatsızlıkların riskini artırdığı bulunmuştur.<br />
<br />
==Sadeyağın Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram sadeyağın içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 895 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 99,5 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| A<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
|}<br />
<br />
==Sadeyağ Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Sadeyağın kullanımı: Genel olarak tereyağının kullanıldığı her türlü üründe sadeyağ kullanılabilir. Ayrıca Gaziantep başta olmak üzere Güneydoğu Bölgesindeki illerimizde baklava ve kadayıf gibi şerbetli tatlıların üretiminde sadeyağdan faydalanılır.<br />
<br />
==Sadeyağ Nasıl Yapılır==<br />
<br />
Sadeyağ üretimi: Tereyağı 60 C’nin altında ısıtılarak eritilir daha sonra sıcaklık arttırılarak yapıda bulunan suyun buharlaşarak uzaklaşması sağlanır. Bu sırada yüzeyde köpükleşme meydana gelirken tortular dibe çöker. Düşük sıcaklıkta ısıtma işlemine köpüklenme bitip yağ berrak bir görünüş kazanasıya kadar devam edilir. Bir süre dinlenmeye bırakılan sadeyağ tortu ile yeniden karışmadan başka bir kaba süzülerek alınır. Son aşamada cam kaplara doldurulan sadeyağ kullanıma hazır hale getirilir. <br />
<br />
==Sadeyağ Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Sadeyağ Yemekleri==<br />
<br />
==Sadeyağ Resimleri==<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
* [[Süt]]<br />
* [[Yoğurt]]<br />
* [[Tereyağı]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Sadeyağ==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Sadeyağ'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Sadeyağ Halisinden.com'da Sadeyağ ürünleri]'''</div><br />
<br />
<div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Baklava Halisinden.com'da Sadeyağlı baklava ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=S%C3%BCt&diff=3075Süt2019-06-30T15:31:44Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Süt */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Süt Ürünleri]]<br />
[[Dosya:Süt.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Süt''' memelilerin yeni doğurdukları yavrularını beslemek amacıyla ürettikleri sıvı bir gıda maddesidir. Yavruların kendilerini besleyebilecek duruma gelesiye kadar ihtiyaç duyduğu temel besin maddelerini içeren süt porselen beyazı renginde, kendine has tat ve kokuya sahip besleyici bir gıdadır. Ticari olarak inek, koyun, keçi, manda ve deve gibi hayvanlardan elde edilen süt ya doğrudan ya da yoğurt, peynir gibi ürünlere dönüştürülerek tüketilir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü verilerine göre dünyada elde edilen sütün yaklaşık %85’i inek sütüdür. Bu maddede dünyada en yaygın üretilen ve tüketilen süt türü olan inek sütü hakkında bilgi verilecektir. Süt sağlıklı beslenme için gerekli enerji, protein, yağ, çeşitli mineral ve vitaminleri içeren vazgeçilmez bir temel gıdadır. Sütte bulunan proteinler insan vücudunda olmadığı için gıdalarla alınması gereken tüm elzem aminoasitleri içerir. Kalsiyum bakımından çok zengin bir gıda olan süt ya da süt ürünlerinin düzenli tüketimi kemik gelişimi ve sağlığı için çok önemlidir. <br />
<br />
==Süt Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Süt İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Süt kelimesi Türkçe kökenli olup ''sızdırmak, damlatmak'' anlamındaki ''süd'' kelimesinden türetilmiştir.<br />
<br />
'''Sütün Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Sütün İngilizcesi:''' Milk<br />
<br />
'''Sütün Dünyada Üretildiği Yerler:''' Sütün dünyada en fazla üretildiği ülkeler ABD, Hindistan, Çin, Brezilya ve Almanya’dır.<ref>http://pmfood.dk/upl/9747/DINMarch5backpage.pdf</ref><br />
<br />
'''Sütün Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Ülkemizde en fazla inek sütü İzmir, Konya, Balıkesir, Erzurum ve Kars illerinde üretilmektedir.<ref>Anonim, 2017 Yılı Sektör Değerlendirme Raporu, Et ve Süt Kurumu, esk.gov.tr, 2017.</ref><br />
<br />
'''Süt Çeşitleri:''' Ülkemizde elde edilen sütler çiğ ya da işlenmiş olarak satışa sunulur. Süt fabrikalarında süt; içme sütü, yoğurt, peynir, ayran, tereyağ vb ürünlere dönüştürülür. İçme sütleri yağ içeriklerine ve uygulanan ısıl işlem yöntemine göre sınıflandırılır. <br />
* Yağ içeriğine göre sütler:<br />
** Tam Yağlı: süt yağı ≥ 3,5<br />
** Yarım Yağlı: 1,8 > süt yağı ≥ 1,5<br />
** Yağsız: süt yağı < 0,15<br />
* Isıl işlem yöntemine göre sütler:<br />
** UHT Süt: 135 °C'den az olmayan kısa süreli yüksek sıcaklıkta ısıl işlem sonucu elde edilen ve oda sıcaklığında tüketiciye ulaştırılan sütler<br />
** Pastörize Süt: Pastörizasyon (100°C’den düşük sıcaklıklarda yapılan ısıl işlem) uygulanarak üretilen ve soğuk zincirde tüketiciye ulaştırılan sütler.<br />
Ayrıca ülkemiz piyasasında içme sütleri sade olarak üretildiği gibi çeşitli meyve aromaları ya da kakao gibi çeşni verici maddelerin ilavesi ile çeşitlendirilebilmektedir.<br />
<br />
'''Süt Helal midir:''' Sade içme sütünün tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Diğer taraftan aromalı/çeşnili sütlerde kullanılan bazı katkı maddelerinin (aromalar, karragenan, guar gam, yağ asitleri mono ve digliseritleri, vb) dini açıdan uygunluğu araştırılmalıdır.<br />
<br />
'''Süt Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Kur’an-ı Kerim’de iki ayette süt ismen zikredilmektedir.<br />
* ''Sizin için sağmal hayvanlarda da kesin olarak ibret vardır. Nitekim size hayvanın karnında, besin artıklarıyla kan arasında (oluşan), içenlere lezzet veren saf süt içiriyoruz.'' (Nahl Suresi, 66) <br />
* ''Rabbine itaatsizlikten sakınanlara vaad edilen cennetin temsili şudur: İçinde doğal nitelikleri bozulmamış su ırmakları, tadı bozulmamış süt ırmakları, içenlere lezzet veren şarap ırmakları, süzülmüş bal ırmakları bulunan bir bahçedir. Onlar için ayrıca orada her meyveden mevcuttur, üstelik rablerinden bir de bağışlama lutfu. Şimdi bunlar, ateşte devamlı kalan, bağırsaklarını parçalayan kaynar su içirilen kimseler gibi olur mu hiç? ''(Muhammed Suresi, 15).<br />
Ayrıca iki farklı ayette bizzat zikredilmemekle birlikte sütten bahsedilmektedir.<br />
* ''Sizin için hayvanlarda da alınacak ders vardır. Size onların karınlarında oluşan nesneden içiriyoruz; onlardan sağladığınız başka birçok fayda da var, etleriyle besleniyorsunuz.'' (Mü’minun Suresi, 21) <br />
* ''Görmezler mi ki kendi kudretimizin eserlerinden olmak üzere onlar için sahip oldukları nice hayvanlar yarattık. Bunları kendilerine boyun eğdirdik ki bir kısmı binekleridir, bir kısmını da yerler. Bunlarda kendileri için içecekler ve başkaca yararlar da vardır. Hâlâ şükretmeyecekler mi?'' (Yasin Suresi, 71-73)<ref>https://kuran.diyanet.gov.tr/Tefsir/</ref><br />
<br />
Kaynaklarda Peygamber Efendimizin (SAV) sütü sevdiği ve içilmesini tavsiye ettiği bildirilmektedir. Peygamberimizden (SAV) nakledilen süt ile ilgili hadisler şunlardır:<br />
* ''Yüce Allah bir kişiye süt ikram ederse o kimse (Sütü içeceği zaman): “Allahım bize bu sütü bereketli kıl, bize daha çok süt ver!” diye dua etsin. Çünkü yiyecek ve içeceklerin yerini tutan, açlığı ve susuzluğu gideren, sütten başka bir gıda bilmiyorum'' (İ.Mâce Et’ime, 3322) . <br />
* ''Sizlere inek sütünü ve sütünden meydana gelen yağını tavsiye ederim. Etinden ise sakınınız. Zira sütü ve yağı deva, eti ise derttir” buyurmuştur (C. Sağır 1/51) . <br />
<br />
==Sütün Faydaları==<br />
<br />
* Süt vücudun ihtiyaç duyduğu pek çok besin bileşenini içermektedir. Yüksek kaliteli protein, kalsiyum, B2 ve B12 vitaminlerinin mükemmel kaynağı olan süt sağlıklı ve dengeli beslenme için düzenli tüketilmesi tavsiye edilen bir gıdadır.<br />
* Kemik ve diş sağlığı bakımından çok önemli olan kalsiyumun mükemmel bir kaynağı olan sütün düzenli tüketimi kemik hastalıklarını önleyici etki gösterir. Süt özellikle kadınlarda yaşla birlikte ortaya çıkan kemik erimesi riskini azaltır.<br />
* Yapılan araştırmalar süt gibi kalsiyum bakımından zengin gıdaların düzenli tüketiminin kalp hastalıkları ve felç riskini azalttığını ortaya çıkarmıştır.<br />
* Vücudun sağlıklı gelişimi, hücrelerin onarımı ve bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde proteinlerin önemli rolleri vardır. Süt sindirilebilirliği yüksek ve tüm elzem aminoasitleri içeren proteinlerin iyi bir kaynağıdır. Klinik çalışmalarda içme sütü tüketiminin ileri yaşlarda kas kütlesinin korunmasına yardımcı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca süt sporcularda antrenman sonrasında kaslardaki onarımı teşvik eder ve kasların dayanıklılığını arttırır.<ref>J. Kubala, 5 Ways That Drinking Milk Can Improve Your Health, Healthline Newsletter, https://www.healthline.com/nutrition/milk-benefits</ref><br />
* Süt kan ve sinir hücrelerinin sağlığı için çok önemli ve gıda kaynakları oldukça sınırlı olan B12 vitaminin iyi bir kaynağıdır. Bir bardak (200 ml) süt günlük B12 vitamini ihtiyacının yaklaşık %40’ını sağlar.<br />
<br />
==Sütün Zararları ve Sütün Yan Etkisi==<br />
<br />
* Bazı insanların sindirim sisteminde sütte bulunan laktozun sindirilmesine yardımcı olan laktaz enzimi yeteri kadar sentezlenemez. Laktoz intoleransı olarak adlandırılan sindirim rahatszlığında süt tüketimi sonucunda karın ağrısı, şişkinlik, ishal, kramp gibi yan etkiler ortaya çıkar. <br />
* İnek sütünün bebeklere içirilmesi demir eksikliği anemisine yol açabilir. Bu nedenle bir yaşını doldurmadan önce bebeklere inek sütü içirilmesi tavsiye edilmez.<ref>A. K. C. Leung, Whole Cow’s Milk in Infancy, Paediatrics & Child Health, 8(7): 419–421, 2003.</ref><br />
* Süt içerdiği bazı proteinler nedeniyle ishal, kusma, karın ağrısı, burun akıntısı, öksürük, döküntü şeklinde ortaya çıkan alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Süt içildikten 15 dakika içinde semptomları ortaya çıkan ve genellikle bir saat içinde geçen inek sütü alerjisi çocuklarda en yaygın görülen alerji türüdür. Alerjik çocukların süt içmeye devam etmesi durumunda uzun vadede büyüme geriliği meydana gelebilir. Süt alerjisi yaş ilerledikçe azaldığından yetişkinlerde çok nadir görülür.<br />
* Araştırmalar süt ve süt ürünleri tüketiminin akne oluşum riskini arttırdığını ortaya koymaktadır. <ref>C. R. Juhl, Dairy Intake and Acne Vulgaris: A Systematic Review and Meta-Analysis of 78,529 Children, Adolescents, and Young Adults, Nutrients. 10(8): 1049, 2018.</ref><br />
<br />
==Sütün Besin Değeri==<br />
<br />
100 ml sütün (tam yağlı inek sütü) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 60 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 5,26 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 3,25 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 3,22 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| B12, B2<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Kalsiyum<br />
|}<br />
<br />
==Süt Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Sütün kullanımı: Süt doğrudan içilerek tüketilebildiği gibi yoğurt, peynir, ayran, tereyağı süttozu, ve dondurma gibi çeşitli ürünlerin üretilmesinde kullanılır. Ayrıca süt evlerde ve gıda sanayinde farklı gıdaların elde edilmesinde yararlanılan temel bir hammaddedir. Sütlü tatlı olarak bilinen sütlaç, kazandibi, keşkül vb ürünlerin ana bileşeni süttür. <br />
<br />
==Süt Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Süt Yemekleri==<br />
<br />
==Süt Resimleri==<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
* [[Yoğurt]]<br />
* [[Ayran]]<br />
* [[Peynir]]<br />
* [[Tereyağı]]<br />
* [[Sadeyağ]]<br />
* [[Lor]]<br />
* [[Dondurma]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Süt==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Süt'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/sut-urunleri Halisinden.com'da Süt ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Ar%C4%B1_S%C3%BCt%C3%BC&diff=3074Arı Sütü2019-06-30T15:31:04Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Arı Sütü */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Arı Ürünleri]]<br />
[[Dosya:Arı-sütü.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Arı Sütü''' işçi arılar tarafından salgılanan, ana arı ve larvaların beslenmesinde kullanılan krem kıvamında bir arı ürünüdür. Genç işçi arıların bal, su ve polen tüketerek yutak üstü bezlerinden salgıladıkları arı sütü kovanlardan itinalı bir şekilde toplanarak gıda takviyesi olarak değerlendirilmektedir. Kemik renginde, kendine has keskin koku ve ekşimsi tada sahip bir ürün olan arı sütü insan sağlığına olumlu etkileri olan biyoaktif özellikli çeşitli peptidler ve fenolik bileşikler içermektedir. Ayrıca arı sütü B vitaminleri ile bazı minerallerin iyi bir kaynağıdır. Üzerinde en fazla bilimsel araştırma yapılan arı ürünlerinden biri olan arı sütünün kan şeker seviyesini düzenleyici, enflamasyonu engelleyici, bağışıklık sistemini güçlendirici ve yaşlılık etkilerini azaltıcı etkileri vardır.<br />
<br />
==Arı Sütü Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Arı Sütü İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Arılar tarafından üretilmesi ve görünüşünün sütü andırması nedeniyle Türkçe’de arı sütü olarak isimlendirilmiştir.<br />
<br />
'''Arı Sütünün Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Arı Sütünün İngilizcesi:''' Royal jelly<br />
<br />
'''Arı Sütünün Dünyada Üraetildiği Yerler:''' Dünyada en fazla arı sütü başta Çin olmak Vietnam, Tayvan, Japonya ve Kore’de üretilmektedir. Çin tek başında dünya toplam arı sütü üretiminin %85’den fazlasını karşılamaktadır. <ref>M. Clarke and P. McDonald, Australian Royal Jelly: Market Opportunity Australian Royal Jelly Produced with New Labour Saving Technology, Rural Industries Research and Development Corporation, Publication No. 17/017, ISBN 978-1-74254-941-5, 2017.</ref><br />
<br />
'''Arı Sütünün Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Ülkemizdeki arı sütü üretimine dair kesin istatistiki bilgiler bulunmamaktadır. Arıcılık yapılan çeşitli yörelerde küçük ölçekli üreticiler tarafından yapılan arı sütü üretimi iç talebi karşılamaya yetmemektedir. <br />
<br />
'''Arı Sütü Çeşitleri:''' Arı sütü saf halde taze olarak bulunabildiği gibi bal ve polen ile karıştırılarak macun, tablet ya da kapsül formunda satışa sunulabilmektedir. Ayrıca piyasada dondurarak kurutma işlemine tabi tutularak elde edilen toz formda arı sütü bulunmaktadır.<ref>http://www.fao.org/3/w0076e/w0076e16.htm</ref><br />
<br />
'''Arı Sütü Helal midir:''' Arı sütünün tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. <br />
<br />
'''Arı Sütü Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Arı Sütünün Faydaları==<br />
<br />
* Arı sütü sağlık için faydalı etkilere sahip çeşitli peptidler, yağ asitleri, fenolik bileşikler ve B vitaminlerini içermektedir.<br />
* Yapılan hayvan denemelerinde arı sütünde bulunan antioksidan etkili bileşiklerin enflamasyonu engellediği ve vücutta serbest radikallerin zararlarını sınırladığı belirlenmiştir.<br />
* Kan şeker seviyesini düzenleyici etkisi olan arı sütü insülin direncinin azaltılmasına yardımcı olur. Çin ve Japon geleneksel tıbbında arı sütü diyabetlilere önerilen gıda takviyelerinin başında gelir.<br />
* Arı sütünde bulunan bazı peptidler ve yağ asitleri kan basıncını düzenleyici etki gösterirler. Yapılan çalışmalarda arı sütünün hipertansiyonlu denek hayvanlarında tansiyonu %38 civarında azalttığı bulunmuştur.<br />
* Arı sütü tüketildiğinde ya da cilde haricen sürüldüğünde yaraların iyileşmesini hızlandırır. Antibakteriyel etkisi ile yaraların mikrop kapmasına engel olan arı sütü dokuların daha hızlı iyileşmesine katkı sağlar. <br />
* Bağışıklık sistemini güçlendiren arı sütü vücudun hastalıklara karşı direncini arttırır. Araştırmalar arı sütünün bağışıklık sistemine olumlu etkisinin bileşiminde bulunan amino ve gamma globulin, çeşitli hormon ve enzimlerden kaynaklandığını ortaya çıkarmıştır.<br />
* Hayatı boyunca sadece arı sütü ile beslenen ana arının diğer arılarla kıyaslandığında çok uzun yaşaması nedeniyle eski zamanlardan beri arı sütünün ömrü uzattığına inanılır. Yapılan çalışmalarda arı sütünün yaşlılık etkilerini azalttığı ve yaşlılarda organizmayı aktive ederek iştahı arttırdığı belirlenmiştir.<br />
* Arı sütü kadınlarda menapoz ile ortaya çıkan çeşitli semptomları hafifletir. Düzenli arı sütü alımının menapozlu kadınlarda sırt ağrısı ve endişe hali gibi rahatsızlıkları azalttığı bulunmuştur.<br />
<br />
==Arı Sütünün Zararları ve Arı Sütünün Yan Etkisi==<br />
<br />
* Arı sütü tek başına ya da bal ve polen gibi ürünlerle birlikte gıda takviyesi olarak genellikle güvenilir bir şekilde tüketilebilir. Ancak bazı insanlarda arı sütü alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Polen alerjisi olanların arı sütü tüketiminde dikkatli olması gerekir. <br />
* Astım hastalarının arı sütünden kaçınması tavsiye edilir.<br />
* Düşük tansiyon problemi olanların kan basıncını düşürücü etkiye sahip arı sütü tüketiminde aşırıya kaçmaması tavsiye edilir.<br />
* Hamilelerin ve emziren kadınların tedbiren doktorlarına danışmadan arı sütü içeren ürünleri kullanmaması gerekir.<br />
<br />
==Arı Sütünün Besin Değeri==<br />
<br />
Arı sütünün bileşimi arıların fizyolojik durumuna ve hangi şartlarda saklandığına bağlı olarak değişir. Genellikle %60-70 civarında su içeren arı sütünde %9-18 protein, %7-18 karbohidrat, %3-8 yağ ve %0,7-1,5 mineral madde bulunur. Arı sütü proteinlerinde insan vücudunda sentezlenemediği için gıdalarla alınması gereken elzem aminoasitlerin tümü bulunur. Glukoz ve fruktoz arı sütünde bulunan temel karbohidrat bileşiklerdir. Ayrıca arı sütü potasyum, fosfor, kükürt ve sodyum mineralleri ile B2, B1, B3, B9 vitaminlerinin kaynağıdır.<ref>S. Bogdanov, Royal Jelly and Bee Brood: Harvest, Composition, Quality, The Royal Jelly Book, https://www.researchgate.net/publication/304012318_Royal_Jelly_and_Bee_Brood_Harvest_Composition_Quality</ref><br />
<br />
==Arı Sütü Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Arı sütünün kullanımı: Saf arı sütü taze olarak soğuk zincirde ya da dondurulduktan sonra tüketiciye ulaştırılır. Ayrıca kullanım ve saklama kolaylığı bakımından dondurarak kurutma işlemi uygulanarak toz formda arı sütü elde edilir. Bal, polen ya da propolis içeren karışımlara arı sütü ilavesi ile elde edilen gıda takviyeleri macun, kapsül ya da tablet halinde satışa sunulur. Kozmetik sanayinde nemlendirici, yaşlanma karşıtı ya da bakım kremlerinin üretilmesinde arı sütünden faydalanılır.<br />
<br />
==Arı Sütü Yemekleri==<br />
<br />
==Arı Sütü Resimleri==<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
* [[Apiterapi]]<br />
* [[Bal]]<br />
* [[Polen]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Arı Sütü==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Arı Sütü'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Arı_Sütü Halisinden.com'da Arı Sütü ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Yer_Elmas%C4%B1&diff=3073Yer Elması2019-06-30T15:29:48Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Yer Elması */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Sebze]]<br />
[[Dosya:Yer-elması.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Yer Elması''' (''Helianthus tuberosus'') papatyagiller familyasından anavatanı Amerika Kıtası olan otsu bir bitki ve bu bitkinin sebze olarak kullanılan yumru şeklindeki kök saplarıdır. Ayçiçeğine benzer bir bitki olan yer elmasının yaprak ve çiçekleri daha küçüktür ve kök saplarında yumrular meydana gelir. Bitkinin toprak üstü kısımları hayvan beslenmesinde kullanılır. Görünüş olarak daha çok zencefile benzeyen yer elması yumruları sarı ya da kırmızı kabuk rengine sahiptir. Yer elması çözünür diyet lifi özelliğinde ve vücutta prebiyotik olarak işlev gören inülin isimli bileşiğin mükemmel bir kaynağıdır. Prebiyotik (bağırsaklardaki faydalı mikroorganizmaların gelişmesini teşvik eden gıda bileşenleri) etkiye sahip yer elması sindirim sağlığına faydalıdır, kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesine yardım eder ve bazı kronik hastalıkların riskini azaltır.<br />
<br />
==Yer Elması Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Yer Elması İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Yumruların toprak altında oluşması yanında elmaya benzer dokusu ve soyularak meyve gibi yenilebilmesi nedenleriyle yer elması olarak isimlendirildiği tahmin edilmektedir.<br />
<br />
'''Yer Elmasının Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Yer Elmasının Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Helianthus tuberosus''<br />
<br />
'''Yer Elmasının İngilizcesi:''' Jerusalem artichoke, sunchoke<br />
<br />
'''Yer Elmasının Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Yetiştirilmesi kolay bir bitki olan yer elması dünyada en fazla Özbekistan, Arjantin, Cezayir ve İran’da üretilmektedir.<ref>http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC</ref><br />
<br />
'''Yer Elmasının Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde yer elması yetiştiriciliği genellikle İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır. TÜİK verilerine göre yıllık 1000 ton civarındaki toplam yer elması üretiminin büyük çoğunluğu Ankara’da elde edilmektedir.<ref>https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr</ref><br />
<br />
'''Yer Elmasının Çeşitleri:''' Dünyada ticari yetiştiriciliği yapılan farklı özelliklere sahip çeşitli yer elması varyeteleri vardır. Ayrıca melezleme yöntemlerinin kullanımı ile yüksek yumru verimine sahip çeşitlerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Ülkemizde üretilen yer elması çeşitleri kabuk rengine göre iki gruba ayrılır. Genellikle iri ve düzgün şekilli olan sarı kabuklu yer elması sofralık olarak değerlendirilirken; kırmızı kabuklu olanlar küçük ve şekilsiz yumrulara sahiptir ve çoğunlukla sanayide hammadde veya hayvan yemi olarak kullanılır.<br />
<br />
'''Yer Elmasının Mevsimi:''' Ülkemizde yer elması hasadı genellikle Ekim ayında yapılır. Hasat edilen yer elmaları yıkanıp kurutulduktan sonra pazara sunulur ya da uygun depolama şartlarında 4-6 ay bozulmadan muhafaza edilir.<ref>D. Eşiyok ve ark. Yer elması yetiştiriciliği, Dünya Gıda Dergisi, http://www.dunyagida.com.tr/haber/yer-elmasi-yetistiriciligi/1853</ref><br />
<br />
'''Yer Elması Helal midir?:''' Yer elmasının çiğ ya da pişmiş olarak tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Bununla birlikte yer elmasının fermente edilmesiyle elde edilen alkollü içeceklerin içilmesi haramdır.<br />
<br />
'''Yer Elması Hakkında Ayet ve Hadisler:''' <br />
<br />
==Yer Elmasının Faydaları==<br />
<br />
* Yer elması prebiyotik etkiye sahip inülin bakımından çok zengin bir üründür. Yapılan çalışmalarda inülinin pek çok olumlu sağlık etkisine sahip olduğu belirlenmiştir.<br />
** Çözünür diyet lifi olan inülin bağırsakta bulunan faydalı mikroorganizmaların gelişimi ve aktivitesini arttırır. <br />
** İnülin bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlık gibi sindirim problemlerini önler ve bağırsak kanserleri riskini azaltır.<br />
** Tokluk sağlayarak kalori alımının sınırlanmasına yardım eden inülin kilo vermeyi kolaylaştırır. <br />
** Kan lipid seviyesini düzenleyen inülin toplam ve LDL (kötü) kolesterol seviyelerini düşürücü etki yapar.<br />
** Kalp hastalıkları risk faktörlerini azaltarak dolaşım sağlığına destek olur.<br />
* Düşük glisemik endeks değerine sahip yer elması kan şeker seviyesinin kontrol edilmesine yardımcı olur.<br />
* Demir bakımından zengin bir gıda olan yer elmasının tüketimi vücutta kan oluşumunu teşvik eder. 100 gram yer elması günlük demir ihtiyacının yaklaşık %26’sını karşılar.<br />
<br />
==Yer Elmasının Zararları ve Yer Elmasının Yan Etkisi==<br />
<br />
* Yer elması diyet liflerince zengin olduğu için fazla tüketimi gaz, şişkinlik ve karın ağrısı gibi sindirim rahatsızlıklarına yol açar.<br />
* Yer elmasında bulunan bazı lakton bileşikleri hassas bünyeli insanlarda alerjiye yol açabilir. <br />
<br />
==Yer Elmasının Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram yer elmasının (çiğ) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 73 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 17,44 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,01 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 2,0 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 1,6 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| B1<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Demir<br />
|}<br />
<br />
==Yer Elması Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Yer elmasının kullanımı: Yer elması çiğ ya da pişmiş olarak tüketilebilen bir üründür. Soyularak doğrudan yenilebilen yer elması ayrıca çeşitli salata ve yemeklerin hazırlanmasında kullanılır. Gıda sanayinde farklı ürün formülasyonlarının diyet lifi içeriğini arttırmak için kullanılan inülinin üretiminde yer elmasından faydalanılır. Ayrıca yer elması bitkisinin kök ve toprak üstü kısımları hayvan yemi olarak değerlendirilir.<br />
<br />
==Yer Elması Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Yer Elması Yemekleri==<br />
<br />
==Yer Elması Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Yer-elması-bitkisi.jpg|200px]]<br />
[[Dosya:Yer-elması2.jpg|330px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[İnülin]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Yer Elması==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Yer Elması'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Yer_Elması Halisinden.com'da Yer Elması ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Bal&diff=3072Bal2019-06-30T15:29:18Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Bal */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Arı Ürünleri]]<br />
[[Dosya:Bal.png|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Bal''' bitkilerin nektar ya da diğer salgılarının veya bitkilerin canlı kısımlarında yaşayan böceklerin salgılarının bal arısı (Apis mellifera) tarafından toplanıp kendine özgü maddelerle birleştirilmek suretiyle değişikliğe uğratılmasından sonra peteklere depolanmasıyla üretilen tatlı ve viskoz yapıda bir gıda maddesidir. Balın rengi, kimyasal komposizyonu, koku ve aroması arının üretmek için kullandığı nektar ya da salgı kaynağına göre değişiklik gösterir. Bal çoğunlukla fruktoz ve glukoz gibi basit şekerlerden oluşur ve yapısında az miktarda protein, enzim, mineral, vitamin, aroma maddeleri ve antioksidan etkili polifenolik bileşikler bulunur. Kuran-ı Kerim’de övülen ve insanlar için şifa kaynağı olduğu belirtilen bal geleneksel halk hekimliğinde yüzyıllardır çeşitli sağlık faydaları için kullanılmaktadır. Bal enflamasyonu azaltır, antimikrobiyal aktiviteye sahiptir, yaraların iyileşmesini hızlandırır ve mide rahatsızlıklarına iyi gelir. <br />
<br />
==Bal Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Bal İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Türkçe kökenli bir kelime olan bal eski Türkçe lehçelerinden Oğuzca’da ''arılardan elde edilen şekerli madde'' anlamında kullanılmıştır.<br />
<br />
'''Balın Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Balın İngilizcesi:''' Honey<br />
<br />
'''Balın Dünyada Üretildiği Yerler:''' Dünyada bal üretiminde lider ülkeler Çin, Türkiye, İran, ABD ve Ukrayna’dır. Çam balı dünyada en fazla ülkemizde üretilmektedir.<br />
<br />
'''Balın Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Dünyanın en büyük bal üreticilerinden olan ülkemizin her bölgesinde arıcılık yapılmaktadır. En fazla bal üretilen illerimiz Ordu, Muğla ve Adana’dır.<br />
<br />
'''Bal Çeşitleri:''' Ballar özelliklerine bağlı olarak farklı sınıflandırılmalara tabi tutulur. Orijinine göre ballar nektar balları (çiçek balları) ve salgı balı (çam balı, meşe balı) olarak iki gruba ayrılır. Bal ayrıca ağırlıklı olarak tek bir bitki çeşidinden ya da pek çok farklı bitkiden elde edilmiş olabilir. Ağırlıklı olarak tek bir bitki çeşidinden elde edilenler unifloral bal, farklı bitkilerden elde edilenler ise polifloral bal olarak isimlendirilir. Fiziksel durumuna göre ballar sıvı, kristalize veya sürülebilir olmak üzere gruplanır. Satışa sunuş şekline göre ballar tam petek, kesilmiş petek, süzme ve petekli süzme olarak sınıflandırılabilir. Ülkemizde üretilen bal çeşitlerinden bazıları çam, çiçek, kestane, narenciye, ayçiçek, kekik, akasya, geven, yonca, pamuk, hayıt, biberiye, lavanta ve ıhlamur balı olarak adlandırılır. Yöresine göre isimlendirilen ballardan en bilineni Anzer balıdır. Nektar kaynağı olarak Rize’nin Anzer yaylasında yetişen farklı çiçeklerin kullanılması ile üretilen bal çeşitli sağlık faydaları ile yüksek ekonomik değere sahiptir. Karakovan balı olarak adlandırılan diğer bir bal çeşidinde ise arıların kendi mum salgıları ile ürettikleri peteklerde bal üretimi yapılır.<br />
<br />
'''Bal Helal midir:''' Balın tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Balın fermente edilmesiyle üretilen içkilerin içilmesi haramdır.<br />
<br />
'''Bal Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Kuran-ı Kerim’in 16. suresi ismini bal arısı anlamındaki en-Nahl kelimesinden almıştır. Bu surenin 68 ve 69. ayetlerinde Allah (CC) ''Ve rabbin bal arısına şöyle ilham etti: "Dağlardan, ağaçlardan ve insanların kurdukları çardaklardan kendine yuvalar edin. Sonra her türlü besleyici ürünlerden ye; rabbinin koyduğu kanunlara boyun eğerek çizdiği yollardan git!" Onların karınlarından, farklı renk ve çeşitlerde şerbet (kıvamından bir sıvı) çıkar ki onda insanlara şifa vardır. İşte bunda da düşünen bir topluluk için açık delil bulunmaktadır.'' buyurmaktadır. Bu ayetlerde balın şifalı olduğu açıkça beyan edilmiştir. <br />
Ayrıca balın cennetteki nimetlerden olduğunun anlatıldığı Muhammed Suresi 15. ayette Allah (CC) ''Rabbine itaatsizlikten sakınanlara vaad edilen cennetin temsili şudur: İçinde doğal nitelikleri bozulmamış su ırmakları, tadı bozulmamış süt ırmakları, içenlere lezzet veren şarap ırmakları, süzülmüş bal ırmakları bulunan bir bahçedir. Onlar için ayrıca orada her meyveden mevcuttur, üstelik rablerinden bir de bağışlama lutfu. Şimdi bunlar, ateşte devamlı kalan, bağırsaklarını parçalayan kaynar su içirilen kimseler gibi olur mu hiç?'' buyurmaktadır.<ref>https://kuran.diyanet.gov.tr/Tefsir/</ref><br />
<br />
Bal Peygamber Efendimizin sevdiği ve şifa olarak yenilmesini tavsiye ettiği gıdalardandır. Efendimize bir Hadis-i Şeriflerinde ''Şifa veren iki şeye devam ediniz: Bala ve Kur’an’a'' buyurmuştur (İbn Mâce, “Ṭıb”, 7). Bir başka rivayete göre Efendimizin şifanın üç şeyde bulunduğu ve birisinin bal şerbeti içmek olduğu söylediği bildirilmektedir. (Sahih-i Buhari Kitabü’t Tıb) Balın şifalı olması hususunda nakledilen diğer bir olaya göre bir sahabi Hz. Peygamber’e gelerek kardeşinin sindirim rahatsızlığı olduğunu söyler. Efendimiz hastaya bal şerbeti içirmelerini tavsiye eder. Sahabi iki defa daha gelerek rahatsızlığın geçmediğini haber verdiğinde Hz. peygamber tedaviye devam etmelerini ister. Nihayetinde hasta iyileşir.<ref>M. Y. Kandemir, Bal: Kur’ân-ı Kerîm’de ve hadislerde şifalı olduğu belirtilen gıda maddesi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.4: 552-553.</ref><br />
<br />
==Balın Faydaları==<br />
<br />
* Bal temel olarak karbonhidrat ve sudan meydana gelmesine rağmen bileşiminde protein, vitamin, organik asit, fenolik bileşikler ve serbest aminoasitler içerir. Enerji verici bir gıda olan bal içerdiği biyoaktif özellikli bileşikler sayesinde çeşitli sağlık faydalarına sahiptir. Bal yüzyıllardır pek çok kültürde gıda olduğu kadar çeşitli iyileştirici etkileri için de kullanılmıştır.<br />
* Balda bulunan çeşitli organik asitler ve fenolik bileşikler antioksidan etkiye sahiptir. Genel olarak koyu renkli balların antioksidan kapasitesi daha yüksektir. Bal antioksidanları vücutta oksidatif stresi azaltarak sinirlerde meydana gelebilecek hasarı önler ve kalp hastalıkları riskini azaltır.<br />
* Bal tüketimi bağışıklık sistemini düzenleyici etki gösterir ve enflamasyonu önler. Yapılan denemelerde balın referans ilaçla benzer etkinlikte enflamasyonu önlediği belirlenmiştir.<br />
* Bal mide rahatsızlıklıklarının iyileştirilmesinde yüzyıllardır kullanılan şifalı bir gıdadır. Bakteri ya da virüslerin yol açtığı gastrit ve ülser rahatsızlıklarında koruyucu ve tedaviye yardımcı olmak üzere baldan faydalanılır.<br />
* Bal dokuların yenilenmesini teşvik ederek ve enflamasyonu azaltarak yara ve yanıkların iyileşmesini hızlandırır. Klinik denemelerde bal emdirilmiş yara bantlarının kullanıldığında yaraların daha hızlı iyileştiği ve daha az iz kaldığı belirlenmiştir. Ayrıca bal çeşitli mikroorganizmalara karşı antimikrobiyal etki gösterir. Tekrarlanan uçuklarda balın haricen uygulanması iyileşmeye katkı sağlamaktadır.<ref>M. Arawwawala, & S. Hewageegana, Sujatha. Health Benefits and Traditional Uses of Honey: A Review. Journal of Apitherapy. 2: 9-14. 2017. </ref><br />
* Üst solunum rahatsızlıklarında ortaya çıkan öksürüklerin iyileştirilmesinde doğal ve güvenli bir seçenek olarak baldan faydalanılabilir. Çocuklarda yapılan klinik çalışmalarda balın ilaçlar kadar etkili bir şekilde öksürük kesici olarak işe yaradığı belirlenmiştir.<br />
* Bal ishal rahatsızlıklarında tüketilmesi önerilen bir gıdadır. Bal tüketimi ishalin şiddet ve süresini azaltır ve ishale neden olan zararlı mikroorganizmalara karşı antimikrobiyal etki gösterir.<br />
<br />
==Balın Zararları ve Balın Yan Etkisi==<br />
<br />
* Bal yüksek kalorili bir gıda olduğu için ölçülü tüketilmesi gereken bir gıdadır. Sadece bir çorba kaşığı bal tüketimi yaklaşık 64 kcal enerji sağladığından fazla tüketimi kilo artışlarına yol açar. Obez ya da aşırı kilolu insanların bal tüketiminden kaçınması tavsiye edilir <br />
* Balda bulunabilen ve toksin üreten bir bakterinin sporları bu balı yiyen bir yaşın altındaki bebeklerde botulizm hastalığı riski oluşturduğundan bir yaşın altındaki bebeklere asla bal yedirilmemelidir.<br />
* Polen alerjisi olanların bal tüketiminde dikkatli olması tavsiye edilir.<br />
* ''Rhododendrons'' (ormangülü) cinsine ait türlerden elde edilen ve deli bal olarak bilinen balın tüketimi çeşitli sağlık risklerine yol açabilir. Bu ballarda bulunan toksinler tansiyon düşüklüğü, göğüs ağrısı ile ortaya çıkan kalp rahatsızlıklarına yol açabilir.<br />
* Pek çok sağlık faydası olmakla birlikte balın çok fazla miktarda şeker içeren bir gıda olduğu unutulmamalıdır. Artan şeker tüketimi insan vücudunda olumsuz etkilere yol açabilir.<br />
* Özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde sarı dağ gülü veya orman gülü olarak bilinen bir çiçeğin bulunduğu bölgelerde arıların ürettiği bal "deli balı" olarak bilinir. Bazı faydalarıyla beraber günde 1 çay kaşığından fazla tüketilmesi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.<br />
<br />
==Balın Besin Değeri==<br />
100 gr. balın içindekiler<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 304 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 82,4 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0,3 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 0,2 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| Az miktarda<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
|}<br />
<br />
==Bal Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Balın kullanımı: Bal ülkemizde en fazla kahvaltılık gıda olarak tüketilmektedir. Bal evlerde ve gıda sanayinde üretilen çeşitli yiyeceklerin bileşimine tatlılık ya da kıvam vermesi için eklenir. Bal pek çok kültürde çeşitli rahatsızlıklara karşı ilaç niyetine kullanılır. Ayrıca bal bitki çaylarına ya da halk hekimliğinde sağlık etkileri için hazırlanan karışımlara tatlılık verici olarak ilave edilir.<br />
<br />
==Bal Yemekleri==<br />
<br />
==Bal Resimleri==<br />
[[Dosya:Bal2.jpg|180px]]<br />
[[Dosya:Bal3.jpg|470px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
* [[Perga]]<br />
* [[Apiterapi]]<br />
* [[Polen]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Bal==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Bal'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/bal Halisinden.com'da Bal ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=B%C3%B6r%C3%BClce&diff=3071Börülce2019-06-30T15:27:21Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Börülce */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Bakliyat]]<br />
[[Dosya:Börülce-tane.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Börülce''' (''Vigna unguiculata'') baklagiller familyasından anavatanı Afrrika olan tek yıllık otsu bir bitki ve bu bitkinin gıda olarak kullanılan taze baklaları ya da kuru taneleridir. Ülkemizde yemeklik ya da salata malzemesi olarak kullanılan taze börülce baklaları genellikle ince uzun, yeşil renkli olup içinde tek sıralı tohumlar bulunur. Olgunlaştıkça sararan baklaların içinde baklagil olarak kullanılan böbrek ya da yuvarlak şekilli, beyazdan sarı ve mora kadar farklı renklerde, göbek kısmı koyu renkli börülce taneleri vardır. Börülcenin kuru taneleri protein, diyet lifi, bazı vitamin ve mineraller bakımından mükemmel bir kaynaktır ve tüketimi sindirim, kalp ve dolaşım sağlığına faydalıdır, kilonun korunmasına yardımcı olur ve kansızlık riskini azaltır.<br />
<br />
==Börülce Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Börülce İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Börülce şekli nedeniyle Eski Türkçe lehçelerinde böbrek anlamında kullanılan ''böğür'' kelimesine ''+ce'' son eki ile türetilmiş ve zamanla börülceye evrilmiştir. <br />
<br />
'''Börülcenin Diğer İsimleri:''' Karnıkara, böğrülce, lavlaz<br />
<br />
'''Börülcenin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Phaseolus vulgaris''<br />
<br />
'''Börülcenin İngilizcesi:''' Cowpea<br />
<br />
'''Börülcenin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Genellikle sıcak iklimlerde yetiştirilen börülcenin dünyadaki en büyük üreticileri Filistin, Mısır, Makedonya ve Sırbistan’dır<ref>http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC</ref><br />
<br />
'''Börülcenin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde börülce en fazla Ege Bölgesinde, sınırlı olarak Marmara ve Akdeniz Bölgelerinde yetiştirilmektedir. Manisa, Muğla ve Uşak börülce üretiminde önde olan illerimizdir. Bu üç il TÜİK<ref>https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr</ref> istatistiklerine göre ülkemizin toplam üretimin %80’den fazlasını karşılamaktadır.<br />
<br />
'''Börülcenin Çeşitleri:''' Uluslararası Tropikal Tarım Enstitüsü gen bankasında farklı ülkelerden toplanmış 15.003 börülce bulunmaktadır. <ref>Ö. Serdaroğlu, Aydın’da Bazı Börülce (''Vigna Sinensis L.'') Ekotiplerinde Yabancı Tozlanma Oranlarının Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, 2009.</ref> Börülceler bitki olarak tırmanıcı ya da sürünücü olmak üzere iki gruptur. Sırık börülce olarak bilinen tırmanıcı çeşitler yanlarındaki desteğe sarılarak 1,5 metreye kadar boylanabilir. Bodur sürünücü börülceler ise fazla boylanmazlar ve fazla yer kaplamazlar. Ülkemizde sınırlı yapılan börülce yetiştiriciliğinde yerel ya da tescilli çeşitler kullanılmaktadır. Yaygın yetiştirilen börülce çeşitleri Karagöz, Sarıgöbek, Karnıkara, Akkız ve Sırma gibi isimler ile bilinmektedir.<br />
<br />
'''Börülcenin Mevsimi:''' Börülce kullanım amacına bağlı olarak taze ya da kuru olarak hasat edilir. Sebze olarak değerlendirilecek taze börülce ülkemizde yaz aylarında toplanarak satışa sunulur. Tane börülce üretimi için bitki üzerinde sararması beklenen baklalar açılmadan hasat işlemi yapılır. Baklagil olarak değerlendirilen tane börülceler genellikle Ağustos ve Eylül aylarında toplanır.<br />
<br />
'''Börülce Helal midir:''' Börülcenin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur<br />
<br />
'''Börülce Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Börülcenin Faydaları==<br />
<br />
* Taze börülcenin bir porsiyonu (150 gram) sadece 75 kcal enerji sağlarken yaklaşık 6 gr protein ve 5 gr diyet lifinin vücuda alınmasını sağlar. Kurutulmuş tane börülce ise diyet lifi, protein, B9, B1 ve B6 proteinleri ile demir, fosfor, magnezyum ve çinko mineralleri bakımından zengin bir baklagildir.<br />
* Börülce gibi diyet liflerince zengin gıdaların tüketimi kabızlık gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarını önler, tokluk sağlayarak kilo korunumuna yardımcı olur ve kan şeker seviyesini düzenleyici etki yapar. <br />
* Börülce kırmızı kan hücrelerinin üretimi ve DNA sentezinde çok önemli role sahip B9 vitamini (folik asit) bakımından çok zengin bir baklagildir. Hamilelikte B9 vitaminin düzenli tüketimi nöral tüp kusurlarının riskini azaltır. Yaklaşık 65 gr kuru börülce tüketimi günlük ihtiyacımız olan B9 vitaminin tamamını karşılar. <br />
* Gözleme dayalı çalışmalar börülce ve diğer baklagillerin tüketiminin kalp hastalıkları riskini azalttığını ortaya koymaktadır. Börülce tüketimi kan lipid seviyelerini düzenleyici ve tansiyonu düşürücü etkileri ile kalp ve dolaşım sistemi sağlığına faydalıdır. <ref>F. Deen, et al., Cowpea: an Overview on its Nutritional Facts and Health Benefits, https://www.researchgate.net/publication/330133424_COWPEA_AN_OVERVIEW_ON_ITS_NUTRITIONAL_FACTS_AND_HEALTH_BENEFITS</ref><br />
* İçerdiği magnezyum ve triptofan sayesinde börülce sakinleştirici etki sağlar ve uyku problemlerini azaltır.<br />
* Börülce kemik ve diş sağlığı için önemli fosfor mineralinin çok iyi bir kaynağıdır.<br />
<br />
==Börülcenin Zararları ve Börülcenin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Gıda miktarında tüketilen taze börülce genellikle olumsuz sağlık etkilerine yol açmaz. Ancak yüksek diyet lifi içeren kuru börülce gaz ve şişkinlik gibi sindirim rahatsızlıklarına neden olabilir.<br />
* Nadir olmakla birlikte bazı hassas bünyeli insanlarda börülce tüketimi alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.<br />
* Bileşiminde bulunan fitik asit ve lektinler nedeniyle fazla miktarda börülce tüketimi hazımsızlık ve ishal gibi yan etkilere yol açabilir.<br />
<br />
==Taze Börülcenin Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram börülcenin içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable" style="text-align: center;"<br />
|-<br />
! scope="col"| Çeşit<br />
! scope="col"| Taze Börülce<br />
! scope="col"| Kuru Börülce<br />
|-<br />
! scope="row"| Enerji<br />
| 49 kcal<br />
| 336 kcal<br />
|-<br />
! scope="row"| Karbonhidrat<br />
| 6,25 gr<br />
| 60,03gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Yağ<br />
| 0,25 gr<br />
| 1,26 gr<br />
|- <br />
! scope="row"| Protein<br />
| 3,67 gr<br />
| 23,52 gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Diyet Lifi<br />
| 3,55 gr<br />
| 10,60 gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Vitamin<br />
| C<br />
| B9, B1<br />
|-<br />
! scope="row"| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
| Demir, fosfor, magnezyum<br />
|-<br />
|}<br />
<br />
==Börülce Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Börülcenin kullanımı: Sebze olarak kullanılan taze börülceden çeşitli yemek, salata ve turşu yapılmaktadır. Bir baklagil çeşidi olan kurutulmuş tane börülceler ise yemek ve salata yapımında değerlendirilir. Börülce bitkisinin baklaları da dahil olmak üzere toprak üstü kısımlarının tamamı hayvan beslenmesinde kullanılabilir. Ülkemizde yaygın olmamakla birlikte tanelerin öğütülmesi ile elde edilen börülce unu çeşitli fırıncılık ürünlerinin zenginleştirilmesinde kullanılmaktadır.<br />
<br />
==Börülce Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Börülce Yemekleri==<br />
<br />
==Börülce Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Börülce-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Taze-börülce.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
==Halisinden.com'da Börülce==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Börülce'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Börülce Halisinden.com'da Börülce ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Kavun&diff=3070Kavun2019-06-30T15:27:11Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Kavun */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Meyve]]<br />
[[Dosya:Kavun.jpg|left|thumb|250px]]<br />
'''Kavun''' (''Cucumis melo'') kabakgiller familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık sürüngen gövdeli bir bitki ve bu bitkinin iri ve tatlı meyveleridir. Ilık ve sıcak iklim bitkisi olan kavun açık tarlada, serada ya da mini tüneller altında yetiştirilir. İri ve kalp şekilli yaprakları olan kavun bitkisinin meyveleri çeşidine bağlı olarak farklı büyüklük, şekil, kabuk ve et rengi ile aromaya sahiptir. Kavunun genellikle kalın kabuklu ve etli meyvesinin orta kısmındaki çekirdekleri bir arada bulunur. Kelek olarak adlandırılan olgunlaşmamış kavun meyve olarak tüketilir ya da turşu yapımında kullanılır. Kavun sıcak yaz günlerinde vücudun su kazanmasına yardımcı olur, içerdiği A ve C vitaminleri ile bağışıklık sistemini destekler ve vücudun serbest radikallerin muhtemel zararından korunmasına yardım eder.<br />
<br />
==Kavun Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Kavun İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Sürünücü bir bitki ve onun tatlı meyvesine verilen ad olan kavun Türkçe kökenli bir kelime olup eski Türk lehçelerinden olan Uygurca’daki ''kagun'' kelimesinden evrilmiştir. Uygurca kelimenin kökeninin ''içi boş olmak'' manasındaki ''kag'' ya da ''kog'' olduğu tahmin edilmektedir.<br />
<br />
'''Kavunun Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Kavunun Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Cucumis melo'' <br />
<br />
'''Kavunun İngilizcesi:''' Melon, cantaloupe<br />
<br />
'''Kavunun Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Dünyada ılıman iklime sahip tüm bölgelerde yetişebilen kavunun en fazla üretildiği ülkeler Çin, Türkiye, İran ve Mısır’dır. <ref>BM Gıda ve Tarım Örgütü verileri, http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC</ref><br />
<br />
'''Kavunun Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde hemen hemen her bölgede yetiştirilen kavun en fazla Adana, Konya, Denizli, Antalya, Ankara ve Manisa’da üretilmektedir. <ref>Türkiye İstatistik Kurumu verileri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr</ref><br />
<br />
'''Kavunun Çeşitleri:''' Dünyada yetiştiriciliği yapılan çok sayıda farklı kavun çeşidi vardır. Genel olarak kavunlar yazlık ve kışlık olarak iki gruba ayrılır. Ülkemizde yaygın yetiştirilen <br />
kavun çeşitleri Hasabey, Kırkağaç, Yuva, Van (kantalup) , Topatan, Sarı dilimli, Çitili kavun, Mollaköy, ve Honeydew isimleri ile bilinmektedir. Kışlık Hasanbey kavunu yuvarlak şekilli, orta büyüklükte, kalın ve yeşil kabuklu, et rengi beyaz ya da kavuniçi, tatlı ve sulu bir çeşittir. Altınbaş olarak da bilinen kırkağaç kavunu yuvarlak, ya da oval uzun şekilli, sarı üzerine yeşil benekli kabuk rengine sahip, et rengi beyaz kışlık bir çeşittir. Yazlık topatan kavunu ince sarı kabuklu, uzun oval şekilli, meyve eti beyaz renkli, sulu ve hoş kokulu bir çeşittir. Mollaköy çeşidi ise uzun oval şekilli, sarı ya da kurşuni kabuk renkli, et rengi yeşil, tatlı ve sulu yazlık bir kavundur. <br />
<br />
'''Kavunun Mevsimi:''' Kavun çeşidine ve yetiştirildiği bölgeye bağlı olarak farklı zamanlarda hasat edilerek pazara sunulur. Kavunda ilk hasat genellikle Akdeniz Bölgesinde yapılan örtü altı yetiştiriciliğinde ve Nisan ayında yapılmaktadır. Ülkemizde kavun hasadı Eylül ayının sonuna kadar devam eder. Yazlık kavunlar depolanmaya uygun olmadığı için hemen pazarlanırken; kışlık kavunlar uygun şartlarda depolanarak Mart ayına kadar saklanabilmektedir.<br />
<br />
'''Kavun Helal midir:''' Kavunun tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Kavun Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Bazı kaynaklar kavunun Peygamber Efendimizin (SAV) sevdiği meyvelerden olduğunu ve karpuz için söylediklerinin benzerinin kavun için de rivayet edildiğini (''hurmanın hararetini kavunun serinliği ile; kavunun serinliğini de hurmanın harareti ile dengeleriz'' <ref>Tirmizi, Et'ime 36, (1844); Ebu Davud, Et'ime 45, (3836)</ref> bildirmektedir.<br />
<br />
==Kavunun Faydaları==<br />
<br />
* Kavun %90’dan fazla su içeren ve tatlı olmasına rağmen yüksek kalorili olmayan bir meyvedir. Sağlıklı olmak için yeterli miktarda su alımı çok önemli olduğundan özellikle sıcak yaz aylarında kavun tüketimi vücudun su kazanmasına yardımcı olur. Kavun sulu olması yanında bir miktar diyet lifi içerdiğinden sindirim sağlığına faydalıdır.<br />
* Kavun A ve C vitaminleri bakımından zengin bir meyvedir. Bir porsiyon (180 gr) kavun tüketimi günlük ihtiyacımız olan C vitaminin yaklaşık %80’ini ve A vitaminin %40’ını karşılar. Antioksidan özelliğe sahip A ve C vitaminlerince zengin gıdaların tüketimi vücudun bağışıklık sistemini güçlendirir ve serbest radikallerin zararlarını azaltır. <br />
* Kavunun bileşiminde bulunan zeaksantin ve lutein göz sağlığına faydalıdır ve yaşla ortaya çıkan maküler dejenerasyon riskini azaltır.<br />
* Kavuniçi et rengine sahip olanlar başta olmak üzere kavunlar iyi bir karoten kaynağıdır. Karoten içeren gıdaların tüketimi cilt ve saç sağlığının korunmasına yardım eder.<br />
<br />
==Kavunun Zararları ve Kavunun Yan Etkisi==<br />
<br />
* Kavun gıda miktarında tüketildiğinde genellikle olumsuz sağlık etkilerine yol açmamakla birlikte bazı hassas bünyeli insanlarda alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Çok nadir görülen kavun alerjisinin tipik semptomları ağızda karıncalanma hissi ile karın ağrısı, kusma ve ishal gibi sindirim rahatsızlıklarıdır.<br />
* Diyabet hastalarının porsiyonunda yaklaşık 14 gram şeker içeren kavunun tüketiminde aşırıya kaçmaması tavsiye edilir.<br />
* Çok sulu bir meyve olan kavunun fazla miktarda tüketimi ishale sebep olabilir.<br />
<br />
==Kavunun Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram kavunun içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable" style="text-align: center;"<br />
|-<br />
! scope="col"| Çeşit<br />
! scope="col"| Kantalup<br />
! scope="col"| Kırkağaç<br />
|-<br />
! scope="row"| Enerji<br />
| 34 kcal<br />
| 31 kcal<br />
|-<br />
! scope="row"| Karbonhidrat<br />
| 8,16 gr<br />
| 6,72 gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Yağ<br />
| 0,19 gr<br />
| 0,21 gr<br />
|- <br />
! scope="row"| Protein<br />
| 0,84 gr<br />
| 0,28 gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Diyet Lifi<br />
| 0,90 gr<br />
| 0,65 gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Vitamin<br />
| C, A<br />
| C, A<br />
|-<br />
! scope="row"| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
| Az miktarda<br />
|-<br />
|}<br />
<br />
==Kavun Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Kavunun kullanımı: Ülkemizde kavun en fazla sofralık taze meyve olarak tüketilir. Ayrıca evlerde ve gıda sanayinde kavun dondurma, meyve suyu, pasta, reçel, meyve salatası ve meyveli yoğurt yapımında kullanılır. Olgunlaşmamış kavun (kelek) doğrudan tüketilmesi yanında turşu üretiminde kullanılan önemli hammaddelerdendir.<br />
<br />
==Kavun Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Kavun Yemekleri==<br />
<br />
==Kavun Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Kavun-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Kavun2.jpg|320px]]<br />
[[Dosya:Kantulop.jpg|340px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[Karpuz]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Kavun==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Kavun'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Kavun Halisinden.com'da Kavun ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Yer_Elmas%C4%B1&diff=3069Yer Elması2019-06-30T15:27:02Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Yer Elması */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Sebze]]<br />
[[Dosya:Yer-elması.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Yer Elması''' (''Helianthus tuberosus'') papatyagiller familyasından anavatanı Amerika Kıtası olan otsu bir bitki ve bu bitkinin sebze olarak kullanılan yumru şeklindeki kök saplarıdır. Ayçiçeğine benzer bir bitki olan yer elmasının yaprak ve çiçekleri daha küçüktür ve kök saplarında yumrular meydana gelir. Bitkinin toprak üstü kısımları hayvan beslenmesinde kullanılır. Görünüş olarak daha çok zencefile benzeyen yer elması yumruları sarı ya da kırmızı kabuk rengine sahiptir. Yer elması çözünür diyet lifi özelliğinde ve vücutta prebiyotik olarak işlev gören inülin isimli bileşiğin mükemmel bir kaynağıdır. Prebiyotik (bağırsaklardaki faydalı mikroorganizmaların gelişmesini teşvik eden gıda bileşenleri) etkiye sahip yer elması sindirim sağlığına faydalıdır, kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesine yardım eder ve bazı kronik hastalıkların riskini azaltır.<br />
<br />
==Yer Elması Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Yer Elması İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Yumruların toprak altında oluşması yanında elmaya benzer dokusu ve soyularak meyve gibi yenilebilmesi nedenleriyle yer elması olarak isimlendirildiği tahmin edilmektedir.<br />
<br />
'''Yer Elmasının Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Yer Elmasının Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Helianthus tuberosus''<br />
<br />
'''Yer Elmasının İngilizcesi:''' Jerusalem artichoke, sunchoke<br />
<br />
'''Yer Elmasının Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Yetiştirilmesi kolay bir bitki olan yer elması dünyada en fazla Özbekistan, Arjantin, Cezayir ve İran’da üretilmektedir.<ref>http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC</ref><br />
<br />
'''Yer Elmasının Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde yer elması yetiştiriciliği genellikle İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır. TÜİK verilerine göre yıllık 1000 ton civarındaki toplam yer elması üretiminin büyük çoğunluğu Ankara’da elde edilmektedir.<ref>https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr</ref><br />
<br />
'''Yer Elmasının Çeşitleri:''' Dünyada ticari yetiştiriciliği yapılan farklı özelliklere sahip çeşitli yer elması varyeteleri vardır. Ayrıca melezleme yöntemlerinin kullanımı ile yüksek yumru verimine sahip çeşitlerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Ülkemizde üretilen yer elması çeşitleri kabuk rengine göre iki gruba ayrılır. Genellikle iri ve düzgün şekilli olan sarı kabuklu yer elması sofralık olarak değerlendirilirken; kırmızı kabuklu olanlar küçük ve şekilsiz yumrulara sahiptir ve çoğunlukla sanayide hammadde veya hayvan yemi olarak kullanılır.<br />
<br />
'''Yer Elmasının Mevsimi:''' Ülkemizde yer elması hasadı genellikle Ekim ayında yapılır. Hasat edilen yer elmaları yıkanıp kurutulduktan sonra pazara sunulur ya da uygun depolama şartlarında 4-6 ay bozulmadan muhafaza edilir.<ref>D. Eşiyok ve ark. Yer elması yetiştiriciliği, Dünya Gıda Dergisi, http://www.dunyagida.com.tr/haber/yer-elmasi-yetistiriciligi/1853</ref><br />
<br />
'''Yer Elması Helal midir?:''' Yer elmasının çiğ ya da pişmiş olarak tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Bununla birlikte yer elmasının fermente edilmesiyle elde edilen alkollü içeceklerin içilmesi haramdır.<br />
<br />
'''Yer Elması Hakkında Ayet ve Hadisler:''' <br />
<br />
==Yer Elmasının Faydaları==<br />
<br />
* Yer elması prebiyotik etkiye sahip inülin bakımından çok zengin bir üründür. Yapılan çalışmalarda inülinin pek çok olumlu sağlık etkisine sahip olduğu belirlenmiştir.<br />
** Çözünür diyet lifi olan inülin bağırsakta bulunan faydalı mikroorganizmaların gelişimi ve aktivitesini arttırır. <br />
** İnülin bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlık gibi sindirim problemlerini önler ve bağırsak kanserleri riskini azaltır.<br />
** Tokluk sağlayarak kalori alımının sınırlanmasına yardım eden inülin kilo vermeyi kolaylaştırır. <br />
** Kan lipid seviyesini düzenleyen inülin toplam ve LDL (kötü) kolesterol seviyelerini düşürücü etki yapar.<br />
** Kalp hastalıkları risk faktörlerini azaltarak dolaşım sağlığına destek olur.<br />
* Düşük glisemik endeks değerine sahip yer elması kan şeker seviyesinin kontrol edilmesine yardımcı olur.<br />
* Demir bakımından zengin bir gıda olan yer elmasının tüketimi vücutta kan oluşumunu teşvik eder. 100 gram yer elması günlük demir ihtiyacının yaklaşık %26’sını karşılar.<br />
<br />
==Yer Elmasının Zararları ve Yer Elmasının Yan Etkisi==<br />
<br />
* Yer elması diyet liflerince zengin olduğu için fazla tüketimi gaz, şişkinlik ve karın ağrısı gibi sindirim rahatsızlıklarına yol açar.<br />
* Yer elmasında bulunan bazı lakton bileşikleri hassas bünyeli insanlarda alerjiye yol açabilir. <br />
<br />
==Yer Elmasının Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram yer elmasının (çiğ) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 73 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 17,44 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,01 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 2,0 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 1,6 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| B1<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Demir<br />
|}<br />
<br />
==Yer Elması Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Yer elmasının kullanımı: Yer elması çiğ ya da pişmiş olarak tüketilebilen bir üründür. Soyularak doğrudan yenilebilen yer elması ayrıca çeşitli salata ve yemeklerin hazırlanmasında kullanılır. Gıda sanayinde farklı ürün formülasyonlarının diyet lifi içeriğini arttırmak için kullanılan inülinin üretiminde yer elmasından faydalanılır. Ayrıca yer elması bitkisinin kök ve toprak üstü kısımları hayvan yemi olarak değerlendirilir.<br />
<br />
==Yer Elması Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Yer Elması Yemekleri==<br />
<br />
==Yer Elması Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Yer-elması-bitkisi.jpg|200px]]<br />
[[Dosya:Yer-elması2.jpg|330px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[İnülin]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Yer Elması==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Yer Elması'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Yer Elması Halisinden.com'da Yer Elması ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Brokoli&diff=3068Brokoli2019-06-30T15:26:51Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Brokoli */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Bakliyat]]<br />
[[Dosya:Brokoli.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Brokoli''' (''Brassica oleracea'' var. ''italica'') turpgiller familyasından anavatanı Doğu Akdeniz olan otsu bir bitki ve bu bitkinin sebze olarak kullanılan taç kısmıdır. Yapı ve görünüşü karnabahara benzeyen brokolinin taç olarak isimlendirilen yeşil renkli ve olgunlaşmış çiçek taslakları ile kalın ve etli çiçek sapları yenir. Ülkemizde yakın zamanda tanınmaya başlayan brokolinin sağlık faydalarının medyada sıklıkla yer alması sonucu son yıllarda üretim ve tüketimi önemli miktarda artmıştır. C ve K vitaminleri, diyet lifleri ve biyoaktif özellikli çeşitli bileşikler bakımından zengin olan brokoli düşük kalorili bir sebzedir. Yapılan çalışmalar brokolinin bağışıklık sistemini güçlendirmek; kalp rahatsızlıkları ve kanser gibi kronik hastalıkların riskini azalmak ve sindirim problemlerini önlemek gibi çeşitli sağlık faydaları vardır. <br />
<br />
==Brokoli Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Brokoli İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Brokoli kelimesi dilimize İngilizce aynı sebzeyi isimlendirmekte kullanılan ''broccoli'' kelimesinden alıntılanmıştır. İngilizce kelime köken olarak İtalyanca’da tomurcuk anlamındaki ''broccolo''’ya dayanmaktadır<br />
<br />
'''Brokolinin Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Brokolinin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Brassica oleracea'' var. ''italica''<br />
<br />
'''Brokolinin İngilizcesi:''' Broccoli<br />
<br />
'''Brokolinin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Dünyada en fazla brokoli üretimi Çin, Hindistan, ABD ve İspanya’da yapılmaktadır.<br />
<br />
'''Brokolinin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde üretim miktarı giderek artan brokoli en çok İzmir, Mersin ve Antalya’da yetiştirilmektedir.<ref>https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr</ref><br />
<br />
'''Brokolinin Çeşitleri:''' Brokolinin erkencilik durumu ve yetişme süresi farklı pek çok çeşidi vardır. Ayrıca çeşitler farklı taç rengine ya da şekline sahip olabilirler. Brokolinin yetiştiriciliği yapılan bazı çeşitleri Green Duke, Sultan, Green Charger, Pinnacle, Ninja, Emperor, Arcadia, Green Belt gibi isimlerle bilinmektedir. Sultan ve Green Charger çeşitleri büyük tek baş içeren sonbahar ürünüdür.<ref>http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Brokoli%20Yetiştiriciliği.pdf</ref><br />
<br />
'''Brokolinin Mevsimi:''' Erkencilik durumuna göre Şubat’tan Mayısa’a kadar farklı zamanlarda ekilen brokoli Haziran ile Kasım arasında hasat edilerek pazara sunulur.<br />
<br />
'''Brokoli Helal midir:''' Brokolinin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur<br />
<br />
'''Brokoli Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Brokolinin Faydaları==<br />
<br />
* Brokoli içerdiği antioksidan etkili bileşikler, diyet lifleri ve vitaminler ile çeşitli sağlık faydalarına sahiptir. Ayrıca düşük kalorili bir sebze olan brokoli tüketildiğinde sadece 34 kcal/100 gr enerji sağlar.<br />
* Brokolide bulunan antioksidan bileşiklerin pek çok faydası vardır.<br />
** Enflamasyonu azaltır ve vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur.<br />
** Ön araştırmalar brokolide bulunan antioksidanların çeşitli kanser türlerinde riski azaltıcı etkiye sahip olduğunu ortaya çıkarmıştır.<br />
** Kan kolesterol seviyesini düzenlenmesine yardımcı olur.<br />
** Yaşlılık etkilerini geciktirir.<br />
* Brokoli bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye sahip C vitaminin harika bir kaynağıdır. 100 gram brokoli tüketimi günlük C vitamin ihtiyacının tamamını karşılar. Ancak pişirilerek tüketildiğinde brokolide C vitamini kaybı meydana geleceği unutulmamalıdır.<br />
* Brokoli gibi K vitaminince zengin gıdaların düzenli tüketimi kemik sağlığına çok faydalıdır. Ayrıca K vitamini kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynar.<br />
* İçerdiği diyet lifleri ile brokoli sindirim sistemi sağlığına katkıda bulunarak kabızlık gibi rahatsızlıkları önler. Ayrıca diyet lifleri içeriği yüksek gıdaların tüketimi insülün hassasiyetini arttırır ve doygunluk sağlayarak kilo korunumuna yardımcı olur.<br />
<br />
==Brokolinin Zararları ve Brokolinin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Brokoli normal gıda miktarında tüketildiğinde genellikle ciddi yan etkilere yol açmaz. Ancak aşırı brokoli tüketimi diyet lifinden kaynaklanan hafif sindirim rahatsızlıklarına neden olabilir.<br />
* Kan sulandırıcısı kullananların brokoli tüketiminde dikkatli olması gerekir. Brokolide fazla miktarda bulunan K vitamini kan sulandırıcı ilaçların etkisini azaltabilir.<br />
* Nadir olmakla birlikte bazı insanlarda brokoli tüketimi alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Kabak, karnabahar ya da turp gibi gıdalara alerjisi olanların brokoliye karşı da alerjik olma ihtimali vardır.<br />
<br />
==Brokolinin Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram brokolinin içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 34 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 6,64 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,37gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 2,82 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 2,60 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| C, K<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
|}<br />
<br />
==Brokoli Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Brokolinin kullanımı: Ülkemizde brokoli genellikle kızartılarak, haşlanarak, ya da buharda pişirilerek tüketilir. Ayrıca brokoli salatalarda çiğ olarak yenilebildiği gibi turşu yapımında da değerlendirilir. Kolay ve tüm yıl boyunca kullanım sağlaması için brokoli gıda Sanayinde dondurularak muhafaza edilir.<br />
<br />
==Brokoli Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Brokoli Yemekleri==<br />
<br />
==Brokoli Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Brokoli-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Brokoli2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
*[[Karnabahar]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Brokoli==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Brokoli'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Brokoli Halisinden.com'da Brokoli ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=P%C4%B1rasa&diff=3067Pırasa2019-06-30T15:26:40Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Pırasa */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Sebze]]<br />
[[Kategori:Bakliyat]]<br />
[[Dosya:Pırasa.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Pırasa''' (''Allium ampeloprasum'') soğangiller familyasından anavatanı Orta ve Doğu Akdeniz olan ve yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitkidir. Tohumluk amacıyla yetiştirildiğinde iki yıllık bir bitki olan pırasa yılın her mevsiminde yetişmekle birlikte ülkemizde genellikle kışlık sebze olarak değerlendirilir. Görünüş olarak taze soğanı benzeyen pırasanın sert bir koku ve aroması vardır. Çeşitli vitamin ve mineraller ile polifenolik bileşikler bakımından zengin bir sebze olan pırasanın tüketimi kalp hastalıkları ve kanser gibi hastalıkların riskini azaltır, kemik sağlığına faydalıdır ve vücudu serbest radikallerin zararından korur.<br />
<br />
==Pırasa Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Pırasa İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Yunanca’da aynı bitki ve sebzeyi isimlendirmekte kullanılan praso kelimesinden Türkçe’ye alıntılanmıştır.<br />
<br />
'''Pırasanın Diğer İsimleri:''' Pürhassa<br />
<br />
'''Pırasanın Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Allium ampeloprasum'' <br />
<br />
'''Pırasanın İngilizcesi:''' Leek<br />
<br />
'''Pırasanın Dünyada Yetiştiği Yerler:''' İklim şartlarına yüksek toleranslı serin iklim bitkisi olan pırasa dünyada en fazla Endonezya, Türkiye ve Belçika’da yetiştirilmektedir. <ref>https://www.mapsofworld.com/world-top-ten/leek-producing-countries.html</ref><br />
<br />
'''Pırasanın Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizin her bölgesinde yetiştirilen pırasa en fazla Bursa, İzmir, Samsun, Mersin ve Balıkesir'de üretilmektedir.<ref>https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr</ref><br />
<br />
'''Pırasanın Çeşitleri:''' Pırasa temel olarak yetiştiği mevsime ya da baş ve yaprak yapılarına göre gruplandırılır. Mevsimine göre açık yeşil renkli, yumuşak dokulu ve daha uzun yazlık pırasalar ile daha koyu yeşil renge sahip, eni daha geniş kışlık pırasalar olmak üzere iki sınıf vardır. Baş ve yaprak yapılarına göre ise tereyağbaşlı pırasa, Çin pırasası, gevrekbaş pırasa ve yayvan yapraklı pırasa gibi çeşitler bulunur. Ayrıca ülkemiz şartlarına uygun seleksiyon yoluyla geliştirilen pırasa çeşidi İnegöl-92 adıyla tescil edilmiştir.<ref>http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Pırasa%20Yetiştiriciliği.pdf</ref><br />
<br />
'''Pırasanın Mevsimi:''' Çeşidine bağlı olarak yaz ya da kış yetiştirilmeye uygun bir sebze olan pırasa ülkemizde genellikle kışları tüketilen bir sebzedir. Bir santimetre çapa ulaştıktan sonra gelişme döneminin herhangi bir zamanında hasat edilebilen pırasa uygun şartlarda üç aya kadar soğuk hava depolarında dayanabilir. Mevsimine göre sebze tüketimi takvimleri pırasanın sezonunu genellikle Kasım ve Mart ayları arasında olduğunu belirtmektedir.<br />
<br />
'''Pırasa Helal midir?:''' Pırasanın tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Pırasa Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Peygamber Efendimiz (SAV) keskin kokulu sebzeleri tüketenlerin mescitlerden uzak durmasını tavsiye etmektedir. Müslim'de yazılan bir rivayete göre <ref>Müslim, Mesacid 74</ref> Hz. Peygamber "Sarımsak, soğan, pırasa ve turp yiyen, mescidimize yaklaşmasın. Çünkü insanların rahatsız olduğu şeylerden melekler de rahatsız olur." buyurmuştur.<br />
<br />
==Pırasanın Faydaları==<br />
<br />
* Pırasa K ve B6 vitaminleri, manganez ve demir mineralleri ile antioksidan etkili fenolik bileşikler bakımından zengin bir sebzedir. Ayrıca pırasa tokluk sağlayan ve sindirim rahatsızlıklarını önleyen diyet liflerinin iyi bir kaynağıdır.<br />
* Pırasada kemik sağlığı için çok faydalı olan ve kanın pıhtılaşmasında aktif rol oynayan K vitamini bol miktarda bulunur. 100 gram çiğ pırasa tüketimi günlük ihtiyacımız olan K vitaminin yaklaşık %45’ini almamızı sağlar.<br />
* Pırasa kalp dostu bir gıdadır. Bileşiminde bulunan antioksidan etkiye sahip kaempferol isimli bileşik kan damarlarını serbest radikallerin zararlarından koruyarak kalp ve dolaşım sağlığına destek olur. Ayrıca yapılan araştırmalarda pırasadaki kaempferol ve diğer antioksidan bileşiklerin kanser gibi kronik hastalıkların riskini azalttığı belirlenmiştir.<br />
* İçerdiği lutein ve zeaksantin isimli bileşiklerle göz sağlığına faydalı bir sebze olan pırasa yaşlılıkla ortaya çıkan maküler dejenerasyon riskini azaltır.<br />
* Pırasa sağlık faydaları klinik çalışmalar ile belirlenen çeşitli kükürtlü bileşiklerin iyi bir kaynağıdır. Bileşimindeki diallil disülfit, diallil trisülfit ve allil propil disülfit gibi bileşikler sarımsak doğrandığında enzim aktivitesi sonucu ile allisine dönüşür. Allisin kolesterolü azaltıcı ve tansiyonu düzenleyici etkileri ile kalp hastalıkları ve felç riskini azaltır.<br />
<br />
==Pırasanın Zararları ve Pırasanın Yan Etkisi==<br />
<br />
* Pırasa gıda miktarında tüketildiğinde genellikle sağlık açısından olumsuz etkilere yol açmaz. Çok nadir olmakla birlikte özellikle soğan ya da sarımsağa alerjik olanların pırasaya da alerjik olma ihtimali vardır.<br />
* K vitamini içeriği yüksek olduğundan kan sulandırıcısı ilaç kullananların pırasa tüketiminde dikkatli olması gerekir. Fazla miktarda pırasa tüketimi kan sulandırıcıların etkinliğini azaltabilir.<br />
<br />
==Pırasanın Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram pırasanın içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 61 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 14,15 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,30 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 1,50 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 1,80 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| K, B6<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Manganez, demir<br />
|}<br />
<br />
==Pırasa Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Pırasanın kullanımı: Pırasa evlede ya da hazır yemek sektöründe çeşitli yemek, çorba, salata, börek gibi yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılan bir sebzedir. Ayrıca gıda sanayinde pırasa kurutularak ya da dondurularak muhafaza edilir.<br />
<br />
==Pırasa Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Pırasa Yemekleri==<br />
<br />
==Pırasa Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Pırasa-bitki.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Pırasa2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[Soğan]]<br />
*[[Sarımsak]]<br />
<br />
<br />
==Halisinden.com'da Pırasa==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Pırasa'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Pırasa Halisinden.com'da Pırasa ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Bal&diff=3066Bal2019-06-30T15:26:30Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Bal */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Arı Ürünleri]]<br />
[[Dosya:Bal.png|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Bal''' bitkilerin nektar ya da diğer salgılarının veya bitkilerin canlı kısımlarında yaşayan böceklerin salgılarının bal arısı (Apis mellifera) tarafından toplanıp kendine özgü maddelerle birleştirilmek suretiyle değişikliğe uğratılmasından sonra peteklere depolanmasıyla üretilen tatlı ve viskoz yapıda bir gıda maddesidir. Balın rengi, kimyasal komposizyonu, koku ve aroması arının üretmek için kullandığı nektar ya da salgı kaynağına göre değişiklik gösterir. Bal çoğunlukla fruktoz ve glukoz gibi basit şekerlerden oluşur ve yapısında az miktarda protein, enzim, mineral, vitamin, aroma maddeleri ve antioksidan etkili polifenolik bileşikler bulunur. Kuran-ı Kerim’de övülen ve insanlar için şifa kaynağı olduğu belirtilen bal geleneksel halk hekimliğinde yüzyıllardır çeşitli sağlık faydaları için kullanılmaktadır. Bal enflamasyonu azaltır, antimikrobiyal aktiviteye sahiptir, yaraların iyileşmesini hızlandırır ve mide rahatsızlıklarına iyi gelir. <br />
<br />
==Bal Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Bal İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Türkçe kökenli bir kelime olan bal eski Türkçe lehçelerinden Oğuzca’da ''arılardan elde edilen şekerli madde'' anlamında kullanılmıştır.<br />
<br />
'''Balın Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Balın İngilizcesi:''' Honey<br />
<br />
'''Balın Dünyada Üretildiği Yerler:''' Dünyada bal üretiminde lider ülkeler Çin, Türkiye, İran, ABD ve Ukrayna’dır. Çam balı dünyada en fazla ülkemizde üretilmektedir.<br />
<br />
'''Balın Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Dünyanın en büyük bal üreticilerinden olan ülkemizin her bölgesinde arıcılık yapılmaktadır. En fazla bal üretilen illerimiz Ordu, Muğla ve Adana’dır.<br />
<br />
'''Bal Çeşitleri:''' Ballar özelliklerine bağlı olarak farklı sınıflandırılmalara tabi tutulur. Orijinine göre ballar nektar balları (çiçek balları) ve salgı balı (çam balı, meşe balı) olarak iki gruba ayrılır. Bal ayrıca ağırlıklı olarak tek bir bitki çeşidinden ya da pek çok farklı bitkiden elde edilmiş olabilir. Ağırlıklı olarak tek bir bitki çeşidinden elde edilenler unifloral bal, farklı bitkilerden elde edilenler ise polifloral bal olarak isimlendirilir. Fiziksel durumuna göre ballar sıvı, kristalize veya sürülebilir olmak üzere gruplanır. Satışa sunuş şekline göre ballar tam petek, kesilmiş petek, süzme ve petekli süzme olarak sınıflandırılabilir. Ülkemizde üretilen bal çeşitlerinden bazıları çam, çiçek, kestane, narenciye, ayçiçek, kekik, akasya, geven, yonca, pamuk, hayıt, biberiye, lavanta ve ıhlamur balı olarak adlandırılır. Yöresine göre isimlendirilen ballardan en bilineni Anzer balıdır. Nektar kaynağı olarak Rize’nin Anzer yaylasında yetişen farklı çiçeklerin kullanılması ile üretilen bal çeşitli sağlık faydaları ile yüksek ekonomik değere sahiptir. Karakovan balı olarak adlandırılan diğer bir bal çeşidinde ise arıların kendi mum salgıları ile ürettikleri peteklerde bal üretimi yapılır.<br />
<br />
'''Bal Helal midir:''' Balın tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Balın fermente edilmesiyle üretilen içkilerin içilmesi haramdır.<br />
<br />
'''Bal Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Kuran-ı Kerim’in 16. suresi ismini bal arısı anlamındaki en-Nahl kelimesinden almıştır. Bu surenin 68 ve 69. ayetlerinde Allah (CC) ''Ve rabbin bal arısına şöyle ilham etti: "Dağlardan, ağaçlardan ve insanların kurdukları çardaklardan kendine yuvalar edin. Sonra her türlü besleyici ürünlerden ye; rabbinin koyduğu kanunlara boyun eğerek çizdiği yollardan git!" Onların karınlarından, farklı renk ve çeşitlerde şerbet (kıvamından bir sıvı) çıkar ki onda insanlara şifa vardır. İşte bunda da düşünen bir topluluk için açık delil bulunmaktadır.'' buyurmaktadır. Bu ayetlerde balın şifalı olduğu açıkça beyan edilmiştir. <br />
Ayrıca balın cennetteki nimetlerden olduğunun anlatıldığı Muhammed Suresi 15. ayette Allah (CC) ''Rabbine itaatsizlikten sakınanlara vaad edilen cennetin temsili şudur: İçinde doğal nitelikleri bozulmamış su ırmakları, tadı bozulmamış süt ırmakları, içenlere lezzet veren şarap ırmakları, süzülmüş bal ırmakları bulunan bir bahçedir. Onlar için ayrıca orada her meyveden mevcuttur, üstelik rablerinden bir de bağışlama lutfu. Şimdi bunlar, ateşte devamlı kalan, bağırsaklarını parçalayan kaynar su içirilen kimseler gibi olur mu hiç?'' buyurmaktadır.<ref>https://kuran.diyanet.gov.tr/Tefsir/</ref><br />
<br />
Bal Peygamber Efendimizin sevdiği ve şifa olarak yenilmesini tavsiye ettiği gıdalardandır. Efendimize bir Hadis-i Şeriflerinde ''Şifa veren iki şeye devam ediniz: Bala ve Kur’an’a'' buyurmuştur (İbn Mâce, “Ṭıb”, 7). Bir başka rivayete göre Efendimizin şifanın üç şeyde bulunduğu ve birisinin bal şerbeti içmek olduğu söylediği bildirilmektedir. (Sahih-i Buhari Kitabü’t Tıb) Balın şifalı olması hususunda nakledilen diğer bir olaya göre bir sahabi Hz. Peygamber’e gelerek kardeşinin sindirim rahatsızlığı olduğunu söyler. Efendimiz hastaya bal şerbeti içirmelerini tavsiye eder. Sahabi iki defa daha gelerek rahatsızlığın geçmediğini haber verdiğinde Hz. peygamber tedaviye devam etmelerini ister. Nihayetinde hasta iyileşir.<ref>M. Y. Kandemir, Bal: Kur’ân-ı Kerîm’de ve hadislerde şifalı olduğu belirtilen gıda maddesi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.4: 552-553.</ref><br />
<br />
==Balın Faydaları==<br />
<br />
* Bal temel olarak karbonhidrat ve sudan meydana gelmesine rağmen bileşiminde protein, vitamin, organik asit, fenolik bileşikler ve serbest aminoasitler içerir. Enerji verici bir gıda olan bal içerdiği biyoaktif özellikli bileşikler sayesinde çeşitli sağlık faydalarına sahiptir. Bal yüzyıllardır pek çok kültürde gıda olduğu kadar çeşitli iyileştirici etkileri için de kullanılmıştır.<br />
* Balda bulunan çeşitli organik asitler ve fenolik bileşikler antioksidan etkiye sahiptir. Genel olarak koyu renkli balların antioksidan kapasitesi daha yüksektir. Bal antioksidanları vücutta oksidatif stresi azaltarak sinirlerde meydana gelebilecek hasarı önler ve kalp hastalıkları riskini azaltır.<br />
* Bal tüketimi bağışıklık sistemini düzenleyici etki gösterir ve enflamasyonu önler. Yapılan denemelerde balın referans ilaçla benzer etkinlikte enflamasyonu önlediği belirlenmiştir.<br />
* Bal mide rahatsızlıklıklarının iyileştirilmesinde yüzyıllardır kullanılan şifalı bir gıdadır. Bakteri ya da virüslerin yol açtığı gastrit ve ülser rahatsızlıklarında koruyucu ve tedaviye yardımcı olmak üzere baldan faydalanılır.<br />
* Bal dokuların yenilenmesini teşvik ederek ve enflamasyonu azaltarak yara ve yanıkların iyileşmesini hızlandırır. Klinik denemelerde bal emdirilmiş yara bantlarının kullanıldığında yaraların daha hızlı iyileştiği ve daha az iz kaldığı belirlenmiştir. Ayrıca bal çeşitli mikroorganizmalara karşı antimikrobiyal etki gösterir. Tekrarlanan uçuklarda balın haricen uygulanması iyileşmeye katkı sağlamaktadır.<ref>M. Arawwawala, & S. Hewageegana, Sujatha. Health Benefits and Traditional Uses of Honey: A Review. Journal of Apitherapy. 2: 9-14. 2017. </ref><br />
* Üst solunum rahatsızlıklarında ortaya çıkan öksürüklerin iyileştirilmesinde doğal ve güvenli bir seçenek olarak baldan faydalanılabilir. Çocuklarda yapılan klinik çalışmalarda balın ilaçlar kadar etkili bir şekilde öksürük kesici olarak işe yaradığı belirlenmiştir.<br />
* Bal ishal rahatsızlıklarında tüketilmesi önerilen bir gıdadır. Bal tüketimi ishalin şiddet ve süresini azaltır ve ishale neden olan zararlı mikroorganizmalara karşı antimikrobiyal etki gösterir.<br />
<br />
==Balın Zararları ve Balın Yan Etkisi==<br />
<br />
* Bal yüksek kalorili bir gıda olduğu için ölçülü tüketilmesi gereken bir gıdadır. Sadece bir çorba kaşığı bal tüketimi yaklaşık 64 kcal enerji sağladığından fazla tüketimi kilo artışlarına yol açar. Obez ya da aşırı kilolu insanların bal tüketiminden kaçınması tavsiye edilir <br />
* Balda bulunabilen ve toksin üreten bir bakterinin sporları bu balı yiyen bir yaşın altındaki bebeklerde botulizm hastalığı riski oluşturduğundan bir yaşın altındaki bebeklere asla bal yedirilmemelidir.<br />
* Polen alerjisi olanların bal tüketiminde dikkatli olması tavsiye edilir.<br />
* ''Rhododendrons'' (ormangülü) cinsine ait türlerden elde edilen ve deli bal olarak bilinen balın tüketimi çeşitli sağlık risklerine yol açabilir. Bu ballarda bulunan toksinler tansiyon düşüklüğü, göğüs ağrısı ile ortaya çıkan kalp rahatsızlıklarına yol açabilir.<br />
* Pek çok sağlık faydası olmakla birlikte balın çok fazla miktarda şeker içeren bir gıda olduğu unutulmamalıdır. Artan şeker tüketimi insan vücudunda olumsuz etkilere yol açabilir.<br />
* Özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde sarı dağ gülü veya orman gülü olarak bilinen bir çiçeğin bulunduğu bölgelerde arıların ürettiği bal "deli balı" olarak bilinir. Bazı faydalarıyla beraber günde 1 çay kaşığından fazla tüketilmesi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.<br />
<br />
==Balın Besin Değeri==<br />
100 gr. balın içindekiler<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 304 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 82,4 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0,3 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 0,2 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| Az miktarda<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
|}<br />
<br />
==Bal Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Balın kullanımı: Bal ülkemizde en fazla kahvaltılık gıda olarak tüketilmektedir. Bal evlerde ve gıda sanayinde üretilen çeşitli yiyeceklerin bileşimine tatlılık ya da kıvam vermesi için eklenir. Bal pek çok kültürde çeşitli rahatsızlıklara karşı ilaç niyetine kullanılır. Ayrıca bal bitki çaylarına ya da halk hekimliğinde sağlık etkileri için hazırlanan karışımlara tatlılık verici olarak ilave edilir.<br />
<br />
==Bal Yemekleri==<br />
<br />
==Bal Resimleri==<br />
[[Dosya:Bal2.jpg|180px]]<br />
[[Dosya:Bal3.jpg|470px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
* [[Perga]]<br />
* [[Apiterapi]]<br />
* [[Polen]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Bal==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Bal'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Bal Halisinden.com'da Bal ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Sadeya%C4%9F&diff=3065Sadeyağ2019-06-30T15:26:20Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Sadeyağ */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Süt Ürünleri]]<br />
[[Kategori:İşlenmiş Gıda]]<br />
[[Dosya:Sadeyağ.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Sadeyağ''' süt, krema ya da yoğurttan elde edilen tereyağının eritilip bileşimindeki su, yüzeydeki köpük ve dipte çöken tortunun uzaklaştırılması ile elde edilen ve en az %99 süt yağı içeren hayvansal bir yağdır. Sadeyağ ülkemizde özellikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesinde ve genellikle koyun sütünden üretilmektedir. Diğer taraftan Hint ve Ortadoğu yemek kültüründe inek ya da manda sütünden elde edilen sadeyağ kullanılır. Su içeriği düşük olduğu için oldukça dayanıklı olan sadeyağ oda sıcaklığında 6-8 ay; buzdolabı şartlarında iki yıla kadar bozulmadan saklanabilir. Besin bileşimleri tereyağına benzerlik gösteren sadeyağın başlıca besin bileşeni doymuş yağ asitleridir. Sadeyağ sağlık için çeşitli faydalara sahip A vitamini, konjuge linoleik asit ve kısa zincirli yağ asitlerinin iyi bir kaynağıdır<br />
<br />
==Sadeyağ Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Sadeyağ İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' ''Sade'' kelimesi Farsça’da ''karışmamış'' anlamında kullanılan ''sada'' kelimesinden dilimize alıntılanmıştır. Yapısında yağ haricinde başka bileşenler yok denecek kadar az olan bu ürün ''saf, karışmamış yağ'' anlamında sadeyağ olarak isimlendirilmiştir.<br />
<br />
'''Sadeyağın Diğer İsimleri:''' Urfa yağı<br />
<br />
'''Sadeyağın İngilizcesi:''' Ghee<br />
<br />
'''Sadeyağın Dünyada Üretildiği Yerler:''' Sadeyağın dünyada en fazla üretildiği ülkeler Hindistan ve Pakistan’dır.<ref>http://www.fao.org/faostat/en/#data/QP/visualize</ref><br />
<br />
'''Sadeyağın Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Ülkemizde sadeyağ en fazla Şanlıurfa’da üretilmektedir.<ref>F. Atasoy, H. Türkoğlu, Şanlıurfa’da Üreti̇len ve Satışa Sunulan Sadeyağların (Urfa Yağı) Serbest Yağ Asi̇tleri̇ Bi̇leşi̇mi̇ni̇n Beli̇rlenmesi̇ Üzeri̇ne Bi̇r Araştırma, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(2): 9-12, 2010.</ref><br />
<br />
'''Sadeyağ Çeşitleri:''' Sadeyağ dünya piyasasında elde edildiği süte göre farklı çeşitlerde bulunmaktadır. Dünyanın en büyük sadeyağ üreticisi olan Hindistan’da üretimde genellikle manda sütü kullanılırken ülkemizde koyun sütü kullanılmaktadır. Ayrıca inek, keçi ve deve sütünden de elde edilen sadeyağ çeşitleri vardır.<br />
<br />
'''Sadeyağ Helal midir:''' Sadeyağın tüketilmesinde dini açıdan sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Sadeyağ Hakkında Ayet ve Hadisler:''' <br />
<br />
==Sadeyağın Faydaları==<br />
<br />
* Bileşiminde neredeyse tamamıyla süt yağı içeren sadeyağda su ve diğer bileşenlerin toplam oranı %1’den daha azdır. Sadeyağ yüksek oranda doymuş yağ asitleri dışında sağlık için önemli A vitamini, konjuge linoleik asit ve kısa zincirli yağ asitleri içerir. <br />
* Sadeyağ gibi A vitamini içeriği yüksek gıdaların tüketimi bağışıklık sistemini güçlendirir, göz ve cilt sağlığına faydalıdır.<br />
* Konjuge linoleik asit (KLA) sadeyağda bulunan biyoaktif özelliğe sahip en önemli bileşendir. Yapılan çalışmalarda KLAnın enflamasyonu önleyici, gastrik, bağırsak ve göğüs kanserlerinde riski azaltıcı özellikler gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca KLA kemik mineral yoğunluğunu olumlu etkiler ve romatizmal artriti azaltır. <br />
* Sadeyağın içerdiği kısa zincirli çeşitli yağ asitleri enflamasyonu önleyici etkisi ile sindirim sistemi sağlığına faydalıdır ve bağırsak hücrelerini hasarlardan korur.<ref>P. Ganesan, et al., Butter, Ghee, and Cream Products, in Milk and Dairy Products in Human Nutrition: Production, Composition and Health, (Edited by Y. W. Park and G. F. W. Haenlein) John Wiley & Sons, Ltd. First Edition, 2013.</ref><br />
<br />
==Sadeyağın Zararları ve Sadeyağın Yan Etkisi==<br />
<br />
* Çok yüksek kalorili bir gıda olan sadeyağın sınırlı miktardan fazla tüketimi kilo artışına neden olur. Obez ya da aşırı kilolu kişilerin sadeyağ tüketiminden kaçınması gerekir.<br />
* Doymuş yağ asidi ve kolesterol içeriği yüksek olduğundan kalp hastalarının sadeyağ tüketiminde ölçülü olması tavsiye edilir. <br />
* Sadeyağ üretiminde uygulanan ısıtma işlemi sırasında yapıda bulunan kolesterol oksitlenebilir. Yapılan çalışmalarda okside kolesterolün kalp hastalıkları gibi rahatsızlıkların riskini artırdığı bulunmuştur.<br />
<br />
==Sadeyağın Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram sadeyağın içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 895 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 99,5 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| A<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
|}<br />
<br />
==Sadeyağ Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Sadeyağın kullanımı: Genel olarak tereyağının kullanıldığı her türlü üründe sadeyağ kullanılabilir. Ayrıca Gaziantep başta olmak üzere Güneydoğu Bölgesindeki illerimizde baklava ve kadayıf gibi şerbetli tatlıların üretiminde sadeyağdan faydalanılır.<br />
<br />
==Sadeyağ Nasıl Yapılır==<br />
<br />
Sadeyağ üretimi: Tereyağı 60 C’nin altında ısıtılarak eritilir daha sonra sıcaklık arttırılarak yapıda bulunan suyun buharlaşarak uzaklaşması sağlanır. Bu sırada yüzeyde köpükleşme meydana gelirken tortular dibe çöker. Düşük sıcaklıkta ısıtma işlemine köpüklenme bitip yağ berrak bir görünüş kazanasıya kadar devam edilir. Bir süre dinlenmeye bırakılan sadeyağ tortu ile yeniden karışmadan başka bir kaba süzülerek alınır. Son aşamada cam kaplara doldurulan sadeyağ kullanıma hazır hale getirilir. <br />
<br />
==Sadeyağ Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Sadeyağ Yemekleri==<br />
<br />
==Sadeyağ Resimleri==<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
* [[Süt]]<br />
* [[Yoğurt]]<br />
* [[Tereyağı]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Sadeyağ==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Sadeyağ'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Sadeyağ Halisinden.com'da Sadeyağ ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Tereya%C4%9F%C4%B1&diff=3064Tereyağı2019-06-30T15:26:09Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Tereyağı */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Süt Ürünleri]]<br />
[[Kategori:İşlenmiş Gıda]]<br />
[[Dosya:Tereyağı.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Tereyağı''' süt yağının fiziksel yolla konsantre edilmesiyle elde edilen ve bileşiminde süt yağı haricinde başka yağ bulunmayan bir süt ürünüdür. Taze ya da fermente süt kreması veya yoğurdun yayıklanmasıyla üretilen tereyağı, genellikle açık sarı renkte, kendine has tat ve kokuya sahip hayvansal bir yağdır. Fiziksel yapı olarak yağ içinde su emülsiyonu olan tereyağı buzdolabı şartlarında katı haldeyken oda sıcaklığında sürülebilir bir yapı kazanır. En yaygın olarak inek sütünden elde edilen tereyağı ayrıca koyun, keçi ya da manda sütünden de üretilebilir. Türk Gıda Kodeksine göre tereyağı en az %80 süt yağı ve en fazla %16 su içermelidir. Doymuş yağ asitlerince zengin bir ürün olan tereyağı, çeşitli sağlık faydalarına sahip kısa zincirli bütirat yağ asidi içerir. Kalorisi ve kolesterol içeriği yüksek bir gıda olan tereyağı A vitaminin iyi bir kaynağıdır. Kullanıldığı gıdaların lezzetini arttıran tereyağı ölçülü tüketilmesi durumunda olumsuz sağlık etkilerine yol açmaz.<br />
<br />
==Tereyağı Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Tereyağı İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Tereyağ kelimesi Türkçe sözlüklerde sütten çıkarılmış taze yağ olarak tanımlanmaktadır. Tereyağı kelimesindeki tere- öneki Farsça "taze, yaş" anlamındaki "tare" kelimesinden alıntılanmıştır. <br />
<br />
'''Tereyağının Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Tereyağının İngilizcesi:''' Butter<br />
<br />
'''Tereyağının Dünyada Üretildiği Yerler:''' Tereyağının dünyada en fazla üretildiği ülkeler Hindistan, ABD, Çin, Rusya ve Brezilya’dır.<ref>https://ec.europa.eu/agriculture/sites/agriculture/files/market-observatory/milk/pdf/world-production-main-dairy-products_en.pdf</ref><br />
<br />
'''Tereyağının Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Ülkemizin her bölgesinde bulunan yüksek kapasiteli süt fabrikaları ile küçük ölçekli üreticiler tereyağı üretmektedir. Dünyada genellikle süt kremasından elde edilen tereyağı ülkemizde küçük ölçekli işletmelerde ya da evlerde yoğurdun yayıklanmasıyla da üretilmektedir. Tereyağı üretiminde öne çıkan illerin başında Trabzon gelmektedir. <br />
<br />
'''Tereyağı Çeşitleri:''' Tereyağı kullanım şekline ya da içeriğine bağlı olarak sınıflandırılmaktadır.<br />
* Kahvaltılık tereyağı: pastörize kremadan elde edilen ve starter kültür ilavesiyle özel tat ve koku kazandırılan tereyağı.<br />
* Mutfaklık tereyağı: Krema ya da yoğurttan elde edilen, gerektiğinde kültür ilavesi yapılan tuzlu ya da tuzsuz tereyağı.<br />
* Sadeyağ: 60°C’yi geçmeyen sıcaklıkta eritilip, tortu ve sudan arıtılmış en az %99 süt yağı içeren tereyağı. <br />
* Yayık tereyağı: Yoğurdun yayıklanmasıyla elde edilen ağırlıkça %80-90 süt yağı içeren tereyağı.<br />
* Çeşnili tereyağı: Tereyağına baharat, meyve, sebze veya diğer gıda maddeleri katılarak çeşnilendirilmesi ile elde edilen ağırlıkça en az %75 süt yağı içeren tereyağı.<br />
<br />
Ayrıca tereyağı tuz içermesine bağlı olarak tuzsuz, az tuzlu (%0,5-0,6), standart tuzlu (%0,8-1,0) ve ekstra tuzlu (%2) olmak üzere gruplandırılır.<br />
<br />
'''Tereyağı Helal midir:''' Tereyağının tüketilmesinde dini açıdan sakınca yoktur.<br />
<br />
'''Tereyağı Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Peygamber Efendimizin (SAV) tereyağı sevdiği rivayet edilmektedir. Bir Hadisi Şerif’te Efendimizin ''Sizlere sinameki ve sennût’u (tereyağı, bal, hurma ve kimyon) tavsiye ederim. Zira bunlar, sâm’dan (ölümden) başka birçok derde devadır'' buyurmuştur.<ref>İbni Mâce, Hadis 3457</ref><br />
<br />
==Tereyağının Faydaları==<br />
<br />
* Tereyağı %80 civarı süt yağı içeren A vitamini bakımından zengin yüksek kalorili hayvansal bir yağdır. Ayrıca bileşiminde çeşitli sağlık faydaları olduğu bilinen konjuge linoleik asit ve bütirat bulunmaktadır. Ölçülü olmak kaydıyla tereyağı tüketimi çeşitli sağlık faydaları sağlamaktadır.<br />
* A vitamini bağışıklık sistemi, göz ve cilt sağlığı için düzenli olarak alınması gereken bir vitamindir. 20 gram tereyağı tüketimi günlük ihtiyacımız olan A vitaminin yaklaşık %15’ini sağlar.<br />
* Deneysel çalışmalar tereyağda bulunan konjuge linoleik asitin enflamasyonu ve bazı kanser türlerinin riskini azaltıcı etki gösterdiğini ve kilo kontrolüne yardımcı olduğunu ortaya koymuştur. <br />
* Tereyağı sindirim sistemi sağlığını destekleyen ve enflamasyonu önleyen kısa zincirli bütirat yağ asiti bakımından zengin bir gıda kaynağıdır. Ayrıca bazı çalışmalarda bütiratın metabolizmayı hızlandırdığı ve insülin hassasiyetini arttırdığı ortaya konulmuştur.<ref>R. Link, Is Butter Bad for You, Healthline Newsletter, https://www.healthline.com/nutrition/is-butter-bad-for-you</ref><br />
<br />
==Tereyağının Zararları ve Tereyağının Yan Etkisi==<br />
<br />
* Tereyağı yüksek kalorili bir gıda olduğu için sınırlı miktarda tüketilmelidir; aksi takdirde kilo artışına yol açar. <br />
* Her ne kadar tereyağı az miktarda protein içerse de süt alerjisi olanların tereyağı tüketiminde dikkatli olması tavsiye edilir. <br />
* Ölçülü miktarda tüketildiğinde kalp sağlığına faydalı olan tereyağının fazla miktarda tüketimi kalp hastalıkları riskini artırabilir. Tereyağı gibi doymuş yağ asitleri bakımından zengin gıdaların fazla tüketimi kalp sağlığına olumsuz etki yapabilir. Örneğin yapılan bir çalışmada günlük 50 gr tereyağı tüketiminin kalp hastalığı risk faktörlerinden olan LDL (kötü) kolesterol seviyesini yükselttiği belirlenmiştir.<br />
* Fazla miktarda tereyağı tüketimi uzun vadede tip-2 diyabet riskini artırabilir. Kan yağ seviyesinin sürekli yüksek olması vücutta insülin üretimine etkide bulunarak diyabete yol açabilir.<br />
<br />
==Tereyağının Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram tereyağının içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 716 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 0,1 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 81 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 0,9 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| A<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
|}<br />
<br />
==Tereyağı Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Tereyağının kullanımı: Tereyağı kahvaltılık olarak doğrudan tüketilmesi yanında evlerde yemek, çorba ve tatlıların hazırlanmasında ve gıda sanayinde çeşitli gıda maddelerinin üretilmesinde kullanılır.<br />
<br />
==Tereyağı Nasıl Yapılır==<br />
<br />
Endüstriyel tereyağı üretimi: İşletmeye alınan çiğ süt filtrelerden geçirilerek kaba kirlerinden arındırıldıktan sonra seperatör yardımıyla kreması alınır. Sonraki aşamada kremadaki mikroorganizmaların öldürülmesi ve kaliteyi olumsuz etkileyen enzimlerin inaktif hale getirilmesi için pastörizasyon işlemi uygulanır. Isıl işlemi takiben krema soğutulup olgunlaşma tanklarına alınır ve 7 C’de bir kaç saat bekletilir. Kremanın asitliği yüksekse uygun bir nötürleyici kullanılarak nötralizasyon işlemi yapılır. Daha sonra kremanın yağ oranı su ve yağsız süt ilavesi ile %30-35’e düşürülür. Tereyağında istenen lezzet ve aromanın oluşması için kremaya starter kültür ilavesi yapılır ve 10-16 saat beklenir. Starter kültürler asetoin ve diasetil oluşturarak tereyağının lezzetini arttırır ve aroma bozucu diğer mikroorganizmaları inhibe ederek ürünün dayanıklılığını arttırır. Yayıklara alınan krema mekanik etki ile çalkalanır ve yağ globüllerinin bir araya gelmesi temin edilerek tereyağı oluşumu sağlanır. Daha sonra tereyağından yayık altı artıklarını uzaklaştırmak için yıkama işlemi yapılır. En son aşamada tereyağı paketlenerek soğuk zincirde tüketiciye ulaştırılır.<ref>https://docplayer.biz.tr/37566567-Tereyagi-teknolojisi.html</ref><br />
<br />
==Tereyağı Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Tereyağı Yemekleri==<br />
<br />
==Tereyağı Resimleri==<br />
[[Dosya:Tereyağı2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
* [[Süt]]<br />
* [[Yoğurt]]<br />
* [[Sadeyağ]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Tereyağı==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Tereyağı'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Tereyağı Halisinden.com'da Tereyağı ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=S%C3%BCt&diff=3063Süt2019-06-30T15:25:59Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Süt */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Süt Ürünleri]]<br />
[[Dosya:Süt.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Süt''' memelilerin yeni doğurdukları yavrularını beslemek amacıyla ürettikleri sıvı bir gıda maddesidir. Yavruların kendilerini besleyebilecek duruma gelesiye kadar ihtiyaç duyduğu temel besin maddelerini içeren süt porselen beyazı renginde, kendine has tat ve kokuya sahip besleyici bir gıdadır. Ticari olarak inek, koyun, keçi, manda ve deve gibi hayvanlardan elde edilen süt ya doğrudan ya da yoğurt, peynir gibi ürünlere dönüştürülerek tüketilir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü verilerine göre dünyada elde edilen sütün yaklaşık %85’i inek sütüdür. Bu maddede dünyada en yaygın üretilen ve tüketilen süt türü olan inek sütü hakkında bilgi verilecektir. Süt sağlıklı beslenme için gerekli enerji, protein, yağ, çeşitli mineral ve vitaminleri içeren vazgeçilmez bir temel gıdadır. Sütte bulunan proteinler insan vücudunda olmadığı için gıdalarla alınması gereken tüm elzem aminoasitleri içerir. Kalsiyum bakımından çok zengin bir gıda olan süt ya da süt ürünlerinin düzenli tüketimi kemik gelişimi ve sağlığı için çok önemlidir. <br />
<br />
==Süt Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Süt İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Süt kelimesi Türkçe kökenli olup ''sızdırmak, damlatmak'' anlamındaki ''süd'' kelimesinden türetilmiştir.<br />
<br />
'''Sütün Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Sütün İngilizcesi:''' Milk<br />
<br />
'''Sütün Dünyada Üretildiği Yerler:''' Sütün dünyada en fazla üretildiği ülkeler ABD, Hindistan, Çin, Brezilya ve Almanya’dır.<ref>http://pmfood.dk/upl/9747/DINMarch5backpage.pdf</ref><br />
<br />
'''Sütün Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Ülkemizde en fazla inek sütü İzmir, Konya, Balıkesir, Erzurum ve Kars illerinde üretilmektedir.<ref>Anonim, 2017 Yılı Sektör Değerlendirme Raporu, Et ve Süt Kurumu, esk.gov.tr, 2017.</ref><br />
<br />
'''Süt Çeşitleri:''' Ülkemizde elde edilen sütler çiğ ya da işlenmiş olarak satışa sunulur. Süt fabrikalarında süt; içme sütü, yoğurt, peynir, ayran, tereyağ vb ürünlere dönüştürülür. İçme sütleri yağ içeriklerine ve uygulanan ısıl işlem yöntemine göre sınıflandırılır. <br />
* Yağ içeriğine göre sütler:<br />
** Tam Yağlı: süt yağı ≥ 3,5<br />
** Yarım Yağlı: 1,8 > süt yağı ≥ 1,5<br />
** Yağsız: süt yağı < 0,15<br />
* Isıl işlem yöntemine göre sütler:<br />
** UHT Süt: 135 °C'den az olmayan kısa süreli yüksek sıcaklıkta ısıl işlem sonucu elde edilen ve oda sıcaklığında tüketiciye ulaştırılan sütler<br />
** Pastörize Süt: Pastörizasyon (100°C’den düşük sıcaklıklarda yapılan ısıl işlem) uygulanarak üretilen ve soğuk zincirde tüketiciye ulaştırılan sütler.<br />
Ayrıca ülkemiz piyasasında içme sütleri sade olarak üretildiği gibi çeşitli meyve aromaları ya da kakao gibi çeşni verici maddelerin ilavesi ile çeşitlendirilebilmektedir.<br />
<br />
'''Süt Helal midir:''' Sade içme sütünün tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Diğer taraftan aromalı/çeşnili sütlerde kullanılan bazı katkı maddelerinin (aromalar, karragenan, guar gam, yağ asitleri mono ve digliseritleri, vb) dini açıdan uygunluğu araştırılmalıdır.<br />
<br />
'''Süt Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Kur’an-ı Kerim’de iki ayette süt ismen zikredilmektedir.<br />
* ''Sizin için sağmal hayvanlarda da kesin olarak ibret vardır. Nitekim size hayvanın karnında, besin artıklarıyla kan arasında (oluşan), içenlere lezzet veren saf süt içiriyoruz.'' (Nahl Suresi, 66) <br />
* ''Rabbine itaatsizlikten sakınanlara vaad edilen cennetin temsili şudur: İçinde doğal nitelikleri bozulmamış su ırmakları, tadı bozulmamış süt ırmakları, içenlere lezzet veren şarap ırmakları, süzülmüş bal ırmakları bulunan bir bahçedir. Onlar için ayrıca orada her meyveden mevcuttur, üstelik rablerinden bir de bağışlama lutfu. Şimdi bunlar, ateşte devamlı kalan, bağırsaklarını parçalayan kaynar su içirilen kimseler gibi olur mu hiç? ''(Muhammed Suresi, 15).<br />
Ayrıca iki farklı ayette bizzat zikredilmemekle birlikte sütten bahsedilmektedir.<br />
* ''Sizin için hayvanlarda da alınacak ders vardır. Size onların karınlarında oluşan nesneden içiriyoruz; onlardan sağladığınız başka birçok fayda da var, etleriyle besleniyorsunuz.'' (Mü’minun Suresi, 21) <br />
* ''Görmezler mi ki kendi kudretimizin eserlerinden olmak üzere onlar için sahip oldukları nice hayvanlar yarattık. Bunları kendilerine boyun eğdirdik ki bir kısmı binekleridir, bir kısmını da yerler. Bunlarda kendileri için içecekler ve başkaca yararlar da vardır. Hâlâ şükretmeyecekler mi?'' (Yasin Suresi, 71-73)<ref>https://kuran.diyanet.gov.tr/Tefsir/</ref><br />
<br />
Kaynaklarda Peygamber Efendimizin (SAV) sütü sevdiği ve içilmesini tavsiye ettiği bildirilmektedir. Peygamberimizden (SAV) nakledilen süt ile ilgili hadisler şunlardır:<br />
* ''Yüce Allah bir kişiye süt ikram ederse o kimse (Sütü içeceği zaman): “Allahım bize bu sütü bereketli kıl, bize daha çok süt ver!” diye dua etsin. Çünkü yiyecek ve içeceklerin yerini tutan, açlığı ve susuzluğu gideren, sütten başka bir gıda bilmiyorum'' (İ.Mâce Et’ime, 3322) . <br />
* ''Sizlere inek sütünü ve sütünden meydana gelen yağını tavsiye ederim. Etinden ise sakınınız. Zira sütü ve yağı deva, eti ise derttir” buyurmuştur (C. Sağır 1/51) . <br />
<br />
==Sütün Faydaları==<br />
<br />
* Süt vücudun ihtiyaç duyduğu pek çok besin bileşenini içermektedir. Yüksek kaliteli protein, kalsiyum, B2 ve B12 vitaminlerinin mükemmel kaynağı olan süt sağlıklı ve dengeli beslenme için düzenli tüketilmesi tavsiye edilen bir gıdadır.<br />
* Kemik ve diş sağlığı bakımından çok önemli olan kalsiyumun mükemmel bir kaynağı olan sütün düzenli tüketimi kemik hastalıklarını önleyici etki gösterir. Süt özellikle kadınlarda yaşla birlikte ortaya çıkan kemik erimesi riskini azaltır.<br />
* Yapılan araştırmalar süt gibi kalsiyum bakımından zengin gıdaların düzenli tüketiminin kalp hastalıkları ve felç riskini azalttığını ortaya çıkarmıştır.<br />
* Vücudun sağlıklı gelişimi, hücrelerin onarımı ve bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde proteinlerin önemli rolleri vardır. Süt sindirilebilirliği yüksek ve tüm elzem aminoasitleri içeren proteinlerin iyi bir kaynağıdır. Klinik çalışmalarda içme sütü tüketiminin ileri yaşlarda kas kütlesinin korunmasına yardımcı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca süt sporcularda antrenman sonrasında kaslardaki onarımı teşvik eder ve kasların dayanıklılığını arttırır.<ref>J. Kubala, 5 Ways That Drinking Milk Can Improve Your Health, Healthline Newsletter, https://www.healthline.com/nutrition/milk-benefits</ref><br />
* Süt kan ve sinir hücrelerinin sağlığı için çok önemli ve gıda kaynakları oldukça sınırlı olan B12 vitaminin iyi bir kaynağıdır. Bir bardak (200 ml) süt günlük B12 vitamini ihtiyacının yaklaşık %40’ını sağlar.<br />
<br />
==Sütün Zararları ve Sütün Yan Etkisi==<br />
<br />
* Bazı insanların sindirim sisteminde sütte bulunan laktozun sindirilmesine yardımcı olan laktaz enzimi yeteri kadar sentezlenemez. Laktoz intoleransı olarak adlandırılan sindirim rahatszlığında süt tüketimi sonucunda karın ağrısı, şişkinlik, ishal, kramp gibi yan etkiler ortaya çıkar. <br />
* İnek sütünün bebeklere içirilmesi demir eksikliği anemisine yol açabilir. Bu nedenle bir yaşını doldurmadan önce bebeklere inek sütü içirilmesi tavsiye edilmez.<ref>A. K. C. Leung, Whole Cow’s Milk in Infancy, Paediatrics & Child Health, 8(7): 419–421, 2003.</ref><br />
* Süt içerdiği bazı proteinler nedeniyle ishal, kusma, karın ağrısı, burun akıntısı, öksürük, döküntü şeklinde ortaya çıkan alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Süt içildikten 15 dakika içinde semptomları ortaya çıkan ve genellikle bir saat içinde geçen inek sütü alerjisi çocuklarda en yaygın görülen alerji türüdür. Alerjik çocukların süt içmeye devam etmesi durumunda uzun vadede büyüme geriliği meydana gelebilir. Süt alerjisi yaş ilerledikçe azaldığından yetişkinlerde çok nadir görülür.<br />
* Araştırmalar süt ve süt ürünleri tüketiminin akne oluşum riskini arttırdığını ortaya koymaktadır. <ref>C. R. Juhl, Dairy Intake and Acne Vulgaris: A Systematic Review and Meta-Analysis of 78,529 Children, Adolescents, and Young Adults, Nutrients. 10(8): 1049, 2018.</ref><br />
<br />
==Sütün Besin Değeri==<br />
<br />
100 ml sütün (tam yağlı inek sütü) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 60 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 5,26 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 3,25 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 3,22 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 0 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| B12, B2<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Kalsiyum<br />
|}<br />
<br />
==Süt Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Sütün kullanımı: Süt doğrudan içilerek tüketilebildiği gibi yoğurt, peynir, ayran, tereyağı süttozu, ve dondurma gibi çeşitli ürünlerin üretilmesinde kullanılır. Ayrıca süt evlerde ve gıda sanayinde farklı gıdaların elde edilmesinde yararlanılan temel bir hammaddedir. Sütlü tatlı olarak bilinen sütlaç, kazandibi, keşkül vb ürünlerin ana bileşeni süttür. <br />
<br />
==Süt Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Süt Yemekleri==<br />
<br />
==Süt Resimleri==<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
* [[Yoğurt]]<br />
* [[Ayran]]<br />
* [[Peynir]]<br />
* [[Tereyağı]]<br />
* [[Sadeyağ]]<br />
* [[Lor]]<br />
* [[Dondurma]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Süt==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Süt'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Süt Halisinden.com'da Süt ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Sorgum&diff=3062Sorgum2019-06-30T15:25:49Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Sorgum */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Tahıl]]<br />
[[Dosya: Sorgum.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Sorgum''' (''Sorghum bicolor'') buğdaygiller familyasından otsu bir bitki ve bu bitkinin insan gıdası, hayvan yemi ya da biyoetanol üretiminde kullanılan nişastalı tohumlardır. Sıcak ve kurak iklime sahip bölgelerde yetişebilen sorgumun anavatanı Afrika’dır. Genellikle tek yıllık bir bitki olan sorgumun tahıl olarak kullanılan tohumları yuvarlak ya da oval şekilli, 2-4 mm çapında ve beyazdan kırmızı ve kahverengine kadar farklı renklerdedir. Afrika ve Asya’da milyonlarca insanın temel gıdası olan sorgumun son 50 yılda yetiştiriciliği ciddi oranda artış göstermiştir. B vitaminleri, diyet lifleri, çeşitli fenolik bileşikler ve bazı mineraller bakımından zengin bir kaynak olan sorgum sindirim sistemi ve kemik sağlığına faydalıdır ve tokluk sağlayarak kilo korunumuna yardımcı olur.<br />
<br />
==Sorgum Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Sorgum İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Sorgum kelimesi dilimize bitkinin Latince ismi ''sorghum’dan'' geçmiştir.<br />
<br />
'''Sorgumun Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Sorgumun Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Sorghum bicolor''<br />
<br />
'''Sorgumun İngilizcesi:''' Sorghum<br />
<br />
'''Sorgumun Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Dünyada en fazla sorgum üreten ülkeler Nijerya, Hindistan, Meksika ve ABD’dir.<br />
<br />
'''Sorgumun Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde sorgum yeterince tanınmayan bir tahıldır ve yetiştiriciliği çok sınırlı ekim alanlarında yapılmaktadır. Genellikle hayvan yemi olarak yetiştirilen sorgumun üretimi diğer tahıllar yanında ihmal edilecek seviyededir. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre yıllık 100-400 ton sorgum üretilmektedir ve bu miktar son yıllarda bir kaç tona kadar gerilemiştir.<ref>http://www.millermagazine.com/dunya-sorgum-ve-dari-pazari-4/.html</ref> Son yıllarda GAP ve Çukurova Bölgelerinde sorgum yetiştiriciliğine yönelik araştırmalar yapılmaktadır.<br />
<br />
'''Sorgumun Çeşitleri:''' Dünyada yetiştirilen sorgumlar dane, yem, biyoyakıt ve tatlı sorgum çeşitleri olmak üzere dört sınıftır. Çeşitli renk ve şekil özelliklerine sahip dane sorgumlar genellikle gıda olarak değerlendirilir. Yem amaçlı yetiştirilen sorgumlardan saman ve silaj elde edilir. Son yıllarda geliştirilen bazı sorgum hibritleri biyoyakıt üretmek üzere yetiştirilmektedir. Tatlı sorgum bitkisinin saplarından tatlı şurup elde edilir. <ref>http://kansasfarmfoodconnection.org/blog/2018/01/12/what-are-the-different-types-of-sorghum</ref> Dünyada değişik renk ve şekil özelliklerine sahip 300 civarında farklı sorgum genotipinin bulunduğu tahmin edilmektedir. <br />
<br />
'''Sorgumun Mevsimi:''' Ülkemizde genellikle Nisan-Mayıs aylarında ekilen sorgum yaklaşık 180 günde hasat olgunluğuna gelerek Ekim-Kasım aylarında toplanır.<br />
<br />
'''Sorgum Helal midir:''' Sorgumun tahıl olarak tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Ancak sorgumdan elde edilen alkollü içeceklerin içilmesi haramdır. <br />
<br />
'''Sorgum Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Sorgumun Faydaları==<br />
<br />
* Sorgum karbohidrat, diyet lifleri, B1, B3, B6 vitaminleri, fosfor ve magnezyum mineralleri ile çeşitli fenolik bileşiklerin iyi bir kaynağıdır.<br />
* Diyet lifi içerği yüksek bir tahıl olan sorgum doygunluk sağlayarak kilo kontrolüne destek olur ve sindirim sistemi rahatsızlıklarını engeller.<br />
* Magnezyum vücutta kalsiyum seviyesinin düzenlenmesinde ve etkili bir mineraldir ve sorgum gibi magnezyumca zengin gıdaların tüketimi kemik sağlığını destekler.<br />
* Sorgumun dış kısmını oluşturan perikarp antioksidan etkili fenolik bileşikler içermektedir. Özellikle kahverengi ve esmer renkli sorgumlar antosiyanin adı verilen fenolik bileşikler bakımından zengindir. Sorgum antioksidanları serbest radikallerin zararlarını ve enflamasyonu azaltıcı etkilere sahiptir. <br />
* Sorgumda bulunan bazı bileşikler tümör oluşumunu engelleyici etkiye sahiptir. Yapılan araştırmalarda esmer renkli sorgumlarda bulunan deoksi antosiyaninlerin kanserli hücrelerin çoğalmasını engellediği belirlenmiştir.<br />
<br />
==Sorgumun Zararları ve Sorgumun Yan Etkisi==<br />
<br />
* Sorgum gıda miktarında tüketildiğinde genellikle kayda değer herhangi bir yan etkiye yol açmaz. Diğer taraftan çok nadir görülmekle birlikte bazı hassas insanlarda sorgum ürünlerinin tüketimi hafif alerjik reaksiyonlara yol açabilir. <br />
* Sorgumun bileşiminde bulunan fitik asit vücutta çeşitli minerallerin emilimini olumsuz etkileyebilir. Özellikle küçük çocuklarda uzun süreli ve fazla miktarda sorgum tüketimi vücutta çinko mineralini eknsikliğine yol açabilir.<br />
* Sorgumun sindirilebilirliği buğday, mısır ve pirinç ile kıyaslandığında daha düşüktür. Ayrıca sorgumda bulunan proteinler elzem amino asitlerden lizin bakımından fakirdir.<ref>I. Proietti, et al. Exploiting Nutritional Value of Staple Foods in the World’sSemi-Arid Areas: Risks, Benefits, Challenges and Opportunities of Sorghum, Healthcare, 3: 172-193, 2015.</ref><br />
<br />
== Sorgumun Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram Sorgum içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 329 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 72,09 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 3,46 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 10,62 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 6,70 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| B1, B3, B6<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Fosfor, Magnezyum<br />
|}<br />
<br />
==Sorgum Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Sorgumun kullanımı: Sorgum ülkemizde pek fazla bilinen ve tüketilen bir tahıl değildir. Bazı Afrika ve Asya ülkelerinde yaşayan insanların temel gıda maddesi olan sorgum pirinç gibi pişirilerek tüketilir ya da öğütülerek elde edilen unu fırıncılık ürünlerinin eldesinde kullanılır. Bazı ülkelerde sorgum lavaş benzeri ekmeklerin üretilmesinde ya da çeşitli geleneksel yemeklerin hazırlanmasında kullanılır. Sorgum daneleri mısır gibi patlatılarak atıştırmalık olarak yenilebilmektedir. Ayrıca sorgum bitkisinin sap kısmından şekerli şurup elde edilebilmektedir. Son yıllarda bazı hibrit sorgum çeşitleri biyoyakıt üretiminde değerlendirilmektedir. Sorgum hayvancılıkta en yaygın kullanılan yem bitkilerinden biridir. Sorgum daneleri ya da samanı yem olarak çiftlik hayvanlarının beslenmesinde doğrudan kullanıldığı gibi silaj üretiminde de değerlendirilir.<br />
<br />
==Sorgum Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Sorgum Yemekleri==<br />
<br />
==Sorgum Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Sorgum-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Sorgum2.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Sorgum3.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[Ekmek]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Sorgum==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Sorgum'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Sorgum Halisinden.com'da Sorgum ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=%C4%B0rmik&diff=3061İrmik2019-06-30T15:25:39Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da İrmik */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:İşlenmiş Gıda]]<br />
[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Dosya:İrmik.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''İrmik''' yabancı maddelerden arındırılmış ve tavlanmış durum buğdayının belirli bir parçacık büyüklüğüne kadar öğütülmesi ile elde edilen tahıl ürünüdür. İrmik üretiminde farklı buğday türleri ya da mısır ve pirinç gibi diğer tahıllar da kullanılabilmektedir. Sarı renkli, parlak ve köşeli görünüşlü taneciklere sahip durum buğdayı irmiği gıda sanayinde makarna üretiminde kullanılan temel ara üründür. Evlerde ve gıda sanayinde çeşitli tatlı ve yemeklerin hazırlanmasında faydalanılan irmik elde edildiği tahılın besleyicilik özelliklerine sahiptir. Karbonhidrat bakımından zengin bir ürün olan irmik çeşitli B vitaminleri ve minerallerin iyi bir kaynağıdır.<br />
<br />
==İrmik Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''İrmik İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Türkçe kökenli bir kelime olan irmik, ''kırık buğday'' anlamındaki ''yırmık'' sözcüğünden evrilmiştir. Yırmık ise ''yarmak'' ya da ''kırmak'' anlamında kullanılan ''yır-'' veya ''yir-'' fiilinden ''-mık'' sonekiyle türetilmiştir. <br />
<br />
'''İrmiğin Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''İrmiğin İngilizcesi:''' Semolina<br />
<br />
'''İrmiğin Dünyada Üretildiği Yerler:''' Dünyada elde edilen irmiğin büyük çoğunluğu makarna üretiminde kullanılır. Buna bağlı olarak küresel ölçekte en fazla irmik imalatı İtalya, ABD, Brezilya, Türkiye ve Rusya gibi makarna üretiminde önde olan ülkelerde yapılmaktadır.<br />
<br />
'''İrmiğin Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Ülkemizin dört bir yanında kurulu yüksek kapasiteli fabrikalarda irmik üretimi yapılmaktadır. 2016 yılı istatistiklerine göre Türkiye’de toplam 726.906 ton ürün irmik olarak pazara sunulmuştur.<ref>Anonim, 2016 Yılı Hububat Raporu, http://www.tmo.gov.tr/Upload/Document/hububat/hububatraporu2016.pdf</ref><br />
<br />
'''İrmik Çeşitleri:''' İrmik temel olarak elde edildiği tahıla göre çeşitlilik göstermektedir. En yaygın üretilen ve tüketilen buğday irmiği dışında piyasada mısır irmiği ve pirinç irmiği de bulunur. Durum buğdayı irmiğinin esas alınmasıyla hazırlanan Türk Gıda Kodeksi İrmik Tebliğine göre 5 grup irmik vardır.<ref>http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/mev/mev_tebl/tebl_temel_saglik/irmik_tebligi.pdf</ref> <br />
* Makarna üretiminde kullanılacak irmik (125-530 mikron): elek altı miktarı %10’u, elek üstü miktarı %1’ geçemez<br />
* İnce irmik (125-400 mikron): elek altı ve elek üstü miktarı toplamı %20’yi geçemez.<br />
* Orta boy irmik (450-800 mikron):elek altı ve elek üstü miktarı toplamı %20’yi geçemez.<br />
* İri irmik (800-1120 mikron):elek altı ve elek üstü miktarı toplamı %20’yi geçemez.<br />
* Tam buğday irmiği: kepeği ve embriyosu ayrılmadan öğütülen buğdaydan elde edilir.<br />
<br />
'''İrmik Helal midir:''' İrmiğin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. <br />
<br />
'''İrmik Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==İrmiğin Faydaları==<br />
<br />
* Elde edildiği tahılın bileşimine bağlı besinsel özelliklere sahip olan irmik karbohidrat ve B vitaminleri bakımından zengin bir kaynaktır. Kalori değeri yüksek bir ürün olan irmik ayrıca çeşitli mineral maddeler ile kayda değer miktarda protein içermektedir.<br />
* Tam buğday irmiği içerdiği diyet lifleri ile doygunluk sağlar ve sindirim sistemi sağlığına faydalıdır. Diyet lifi ve protein içeriği yüksek olan gıdaların tüketimi kilo alımının sınırlanmasına yardımcı olduğundan tam buğday irmiği kilo koruma/verme diyetlerinde faydalanılan yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılabilir.<br />
* İrmik sağlıklı bir sinir sistemi için önemli olan magnezyum, çinko ve fosfor minerallerinin iyi bir kaynağıdır. Bir porsiyon (167 gr) irmik tüketimi günlük ihtiyacımız olan fosforun %32’sini, magnezyumun %19’unu ve çinkonun %16’sını sağlar.<ref>https://www.thehealthsite.com/fitness/health-benefits-of-semolina-or-suji-238713/</ref><br />
<br />
==İrmiğin Zararları ve İrmiğin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Buğdaydan elde edilen irmik gluten içerdiğinden çölyak hastalarının kaçınması gereken bir üründür. Ayrıca buğday alerjisi ya da gluten hassasiyeti rahatsızlığı olanların da irmik içeren ürünlerden uzak durması gerekir. Piyasada bu insanların tüketimine uygun mısır irmiği bulunmaktadır.<br />
* İrmik yüksek kalorili bir ürün olduğu için fazla tüketimi aşırı enerji alımına ve dolayısıyla kilo artışına sebep olur.<br />
<br />
==İrmiğin Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram irmiğin içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 360 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 72,83 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 1,05 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 12,68 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| B1, B3, B9<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Fosfor, Magnezyum, Çinko<br />
|}<br />
<br />
==İrmik Nasıl Yapılır==<br />
<br />
İrmik üretimi: İrmik elde edilecek tahıl öncelikle temizleme işlemine tabi tutularak yabancı maddelerden arındırılır. Daha sonra tahıla belirli bir miktar su verilerek danelerin fiziksel yapısı öğütmeye elverişli hale getirilir. Tahıl daneleri valsler yardımıyla kırılır; pnömetik aletlerle elek ve sasörlere gönderilir ve burada kepek ve irmiğin birbirinden ayrılması sağlanır. Son aşamada elde edilen irmik ambalajlanarak satışa hazır hale getirilir<br />
<br />
==İrmik Yemekleri==<br />
<br />
==İrmik Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Mısır-irmiği.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
* [[Buğday]]<br />
* [[Mısır]]<br />
* [[Pirinç]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da İrmik==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''İrmik'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=İrmik Halisinden.com'da İrmik ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Ar%C4%B1_S%C3%BCt%C3%BC&diff=3060Arı Sütü2019-06-30T15:25:28Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Arı Sütü */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Hayvansal Gıda]]<br />
[[Kategori:Arı Ürünleri]]<br />
[[Dosya:Arı-sütü.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Arı Sütü''' işçi arılar tarafından salgılanan, ana arı ve larvaların beslenmesinde kullanılan krem kıvamında bir arı ürünüdür. Genç işçi arıların bal, su ve polen tüketerek yutak üstü bezlerinden salgıladıkları arı sütü kovanlardan itinalı bir şekilde toplanarak gıda takviyesi olarak değerlendirilmektedir. Kemik renginde, kendine has keskin koku ve ekşimsi tada sahip bir ürün olan arı sütü insan sağlığına olumlu etkileri olan biyoaktif özellikli çeşitli peptidler ve fenolik bileşikler içermektedir. Ayrıca arı sütü B vitaminleri ile bazı minerallerin iyi bir kaynağıdır. Üzerinde en fazla bilimsel araştırma yapılan arı ürünlerinden biri olan arı sütünün kan şeker seviyesini düzenleyici, enflamasyonu engelleyici, bağışıklık sistemini güçlendirici ve yaşlılık etkilerini azaltıcı etkileri vardır.<br />
<br />
==Arı Sütü Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Arı Sütü İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Arılar tarafından üretilmesi ve görünüşünün sütü andırması nedeniyle Türkçe’de arı sütü olarak isimlendirilmiştir.<br />
<br />
'''Arı Sütünün Diğer İsimleri:''' <br />
<br />
'''Arı Sütünün İngilizcesi:''' Royal jelly<br />
<br />
'''Arı Sütünün Dünyada Üraetildiği Yerler:''' Dünyada en fazla arı sütü başta Çin olmak Vietnam, Tayvan, Japonya ve Kore’de üretilmektedir. Çin tek başında dünya toplam arı sütü üretiminin %85’den fazlasını karşılamaktadır. <ref>M. Clarke and P. McDonald, Australian Royal Jelly: Market Opportunity Australian Royal Jelly Produced with New Labour Saving Technology, Rural Industries Research and Development Corporation, Publication No. 17/017, ISBN 978-1-74254-941-5, 2017.</ref><br />
<br />
'''Arı Sütünün Türkiye'de Üretildiği Yerler:''' Ülkemizdeki arı sütü üretimine dair kesin istatistiki bilgiler bulunmamaktadır. Arıcılık yapılan çeşitli yörelerde küçük ölçekli üreticiler tarafından yapılan arı sütü üretimi iç talebi karşılamaya yetmemektedir. <br />
<br />
'''Arı Sütü Çeşitleri:''' Arı sütü saf halde taze olarak bulunabildiği gibi bal ve polen ile karıştırılarak macun, tablet ya da kapsül formunda satışa sunulabilmektedir. Ayrıca piyasada dondurarak kurutma işlemine tabi tutularak elde edilen toz formda arı sütü bulunmaktadır.<ref>http://www.fao.org/3/w0076e/w0076e16.htm</ref><br />
<br />
'''Arı Sütü Helal midir:''' Arı sütünün tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. <br />
<br />
'''Arı Sütü Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Arı Sütünün Faydaları==<br />
<br />
* Arı sütü sağlık için faydalı etkilere sahip çeşitli peptidler, yağ asitleri, fenolik bileşikler ve B vitaminlerini içermektedir.<br />
* Yapılan hayvan denemelerinde arı sütünde bulunan antioksidan etkili bileşiklerin enflamasyonu engellediği ve vücutta serbest radikallerin zararlarını sınırladığı belirlenmiştir.<br />
* Kan şeker seviyesini düzenleyici etkisi olan arı sütü insülin direncinin azaltılmasına yardımcı olur. Çin ve Japon geleneksel tıbbında arı sütü diyabetlilere önerilen gıda takviyelerinin başında gelir.<br />
* Arı sütünde bulunan bazı peptidler ve yağ asitleri kan basıncını düzenleyici etki gösterirler. Yapılan çalışmalarda arı sütünün hipertansiyonlu denek hayvanlarında tansiyonu %38 civarında azalttığı bulunmuştur.<br />
* Arı sütü tüketildiğinde ya da cilde haricen sürüldüğünde yaraların iyileşmesini hızlandırır. Antibakteriyel etkisi ile yaraların mikrop kapmasına engel olan arı sütü dokuların daha hızlı iyileşmesine katkı sağlar. <br />
* Bağışıklık sistemini güçlendiren arı sütü vücudun hastalıklara karşı direncini arttırır. Araştırmalar arı sütünün bağışıklık sistemine olumlu etkisinin bileşiminde bulunan amino ve gamma globulin, çeşitli hormon ve enzimlerden kaynaklandığını ortaya çıkarmıştır.<br />
* Hayatı boyunca sadece arı sütü ile beslenen ana arının diğer arılarla kıyaslandığında çok uzun yaşaması nedeniyle eski zamanlardan beri arı sütünün ömrü uzattığına inanılır. Yapılan çalışmalarda arı sütünün yaşlılık etkilerini azalttığı ve yaşlılarda organizmayı aktive ederek iştahı arttırdığı belirlenmiştir.<br />
* Arı sütü kadınlarda menapoz ile ortaya çıkan çeşitli semptomları hafifletir. Düzenli arı sütü alımının menapozlu kadınlarda sırt ağrısı ve endişe hali gibi rahatsızlıkları azalttığı bulunmuştur.<br />
<br />
==Arı Sütünün Zararları ve Arı Sütünün Yan Etkisi==<br />
<br />
* Arı sütü tek başına ya da bal ve polen gibi ürünlerle birlikte gıda takviyesi olarak genellikle güvenilir bir şekilde tüketilebilir. Ancak bazı insanlarda arı sütü alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Polen alerjisi olanların arı sütü tüketiminde dikkatli olması gerekir. <br />
* Astım hastalarının arı sütünden kaçınması tavsiye edilir.<br />
* Düşük tansiyon problemi olanların kan basıncını düşürücü etkiye sahip arı sütü tüketiminde aşırıya kaçmaması tavsiye edilir.<br />
* Hamilelerin ve emziren kadınların tedbiren doktorlarına danışmadan arı sütü içeren ürünleri kullanmaması gerekir.<br />
<br />
==Arı Sütünün Besin Değeri==<br />
<br />
Arı sütünün bileşimi arıların fizyolojik durumuna ve hangi şartlarda saklandığına bağlı olarak değişir. Genellikle %60-70 civarında su içeren arı sütünde %9-18 protein, %7-18 karbohidrat, %3-8 yağ ve %0,7-1,5 mineral madde bulunur. Arı sütü proteinlerinde insan vücudunda sentezlenemediği için gıdalarla alınması gereken elzem aminoasitlerin tümü bulunur. Glukoz ve fruktoz arı sütünde bulunan temel karbohidrat bileşiklerdir. Ayrıca arı sütü potasyum, fosfor, kükürt ve sodyum mineralleri ile B2, B1, B3, B9 vitaminlerinin kaynağıdır.<ref>S. Bogdanov, Royal Jelly and Bee Brood: Harvest, Composition, Quality, The Royal Jelly Book, https://www.researchgate.net/publication/304012318_Royal_Jelly_and_Bee_Brood_Harvest_Composition_Quality</ref><br />
<br />
==Arı Sütü Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Arı sütünün kullanımı: Saf arı sütü taze olarak soğuk zincirde ya da dondurulduktan sonra tüketiciye ulaştırılır. Ayrıca kullanım ve saklama kolaylığı bakımından dondurarak kurutma işlemi uygulanarak toz formda arı sütü elde edilir. Bal, polen ya da propolis içeren karışımlara arı sütü ilavesi ile elde edilen gıda takviyeleri macun, kapsül ya da tablet halinde satışa sunulur. Kozmetik sanayinde nemlendirici, yaşlanma karşıtı ya da bakım kremlerinin üretilmesinde arı sütünden faydalanılır.<br />
<br />
==Arı Sütü Yemekleri==<br />
<br />
==Arı Sütü Resimleri==<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
* [[Apiterapi]]<br />
* [[Bal]]<br />
* [[Polen]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Arı Sütü==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Arı Sütü'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Arı Sütü Halisinden.com'da Arı Sütü ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Akdar%C4%B1&diff=3059Akdarı2019-06-30T15:25:14Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Akdarı */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Tahıl]]<br />
[[Dosya: Akdarı.jpg|left|thumb|300px]]<br />
''Halk arasında bazen darı adıyla da anılan bitki için [[mısır|Mısır]] sayfasına bakın'' <br />
<br />
'''Akdarı''' (''Panicum miliaceum '') buğdaygillerden anavatanı Doğu ve Orta Asya olan tek yıllık otsu bir bitki ve bu bitkinin gıda ve yem sanayinde kullanılan tohumlarıdır. Kısıtlı yetiştirme şartlarına uyum gösteren akdarı sıcaklık ve kuraklığa dayanıklı bir bitkidir. Çok kısa yetişme zamanı ile avantajlı bir bitki olan akdarının bazı çeşitleri ekimden 60 gün sonra hasat olgunluğuna gelir. Şekil olarak mısıra benzemekle birlikte çok daha küçük boyuta sahip akdarı genellikle sarı ya da açık kahverengidir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde insanların temel gıda maddelerinden olan akdarı ülkemizde daha çok kanatlı hayvanların beslenmesinde ve boza yapımında kullanılır. Akdarı karbonhidrat, protein, B vitaminleri, diyet lifleri ve çeşitli mineraller bakımından zengin bir tahıldır. Sinir sistemi sağlığına olumlu etkileri olan çeşitli bileşikler içeren akdarının düzenli tüketimi tip-2 diyabet riskini azaltır.<br />
<br />
==Akdarı Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Akdarı İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Darı kelimesinin kökeni eski Türkçe’de ''her türlü ekin, tahıl '' anlamında kullanılan ''tarıg'' kelimesine dayanmaktadır. Açık renkli bir tahıl olan akdarı, darı kelimesine beyaz anlamındaki ak öneki ilavesi ile türetilmiştir.<br />
<br />
'''Akdarının Diğer İsimleri:''' Kumdarı, boz darı, boza darısı<br />
<br />
'''Akdarının Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Panicum miliaceum''<br />
<br />
'''Akdarının İngilizcesi:''' Proso millet, white millet<br />
<br />
'''Akdarının Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Diğer tahılların yetiştirilmesinin zor olduğu iklim ve toprak şartlarında üretilebilen akdarı dünyada en fazla Hindistan, Nijer ve Çin’de yapılmaktadır.<ref>C. Habiyaremye, et al. Proso Millet (Panicum miliaceum L.) and Its Potential for Cultivation in the Pacific Northwest, U.S.: A Review, Frontiers in Plant Science, 7:Article No: 1961, 2017.</ref><br />
<br />
'''Akdarının Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Akdarı sıcaklık ve kuraklığa dayanıklı bir bitki olduğundan ülkemizde hemen hemen tüm bölgelerde yetiştirilebilmektedir. Ancak ülkemizde gıda olarak kullanımı sınırlı olan akdarının son yıllarda ekim alanlarında bir azalma meydana gelmiştir. Ülkemizde yıllar bazında değişmekle birlikte yaklaşık 7000 ton civarı akdarı üretimi yapılmaktadır.<ref>http://www.millermagazine.com/dunya-sorgum-ve-dari-pazari-2/.html</ref> İl bazında en fazla akdarı yetiştiriciliği Şanlıurfa ve Diyarbakır’da yapılmaktadır. <br />
<br />
'''Akdarının Çeşitleri:''' Dünyada farklı özelliklere sahip çeşitli akdarı varyetelerinin ticari yetiştiriciliği yapılmaktadır. Literatürde yerel ve melezleme yoluyla geliştirilen yüzden daha fazla akdarı çeşidi olduğu belirtilmektedir. Ülkemizde genellikle tane rengi beyaza yakın açık renkli akdarı çeşitlerinin üretimi yapılmaktadır. <br />
<br />
'''Akdarının Mevsimi:''' Ülkemizde genellikle Mayıs ve Haziran aylarında ekilen akdarı 60 - 90 gün arasında olgunlaşarak Ağustos ve Eylül aylarında hasat edilir.<br />
<br />
'''Akdarı Helal midir:''' Akdarı tanelerinin öğütülmesi ile elde edilen unun tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Akdarı ülkemizde en fazla boza eldesinde kullanılmaktadır ve üretimde uygulanan fermentasyon süresinin uzun olması durumunda üründe alkol oluşacağı göz ardı edilmemelidir. Diğer taraftan kısa fermentasyon süresinin uygulanması ve üretimden sonra hemen tüketilmesi durumunda akdarıdan elde edilen bozanın içilmesi mahzurlu değildir. Daha ayrıntılı bilgi için [[Boza]] maddesine bakınız. <br />
<br />
'''Akdarı Hakkında Ayet ve Hadisler:''' <br />
<br />
==Akdarının Faydaları==<br />
<br />
* Akdarı B vitaminleri, çeşitli mineraller (bakır, manganez, fosfor, demir, magnezyum), diyet lifi bakımından zengin bir kaynaktır. Ayrıca akdarı önemli miktarda protein içermektedir ve protein kalitesi diğer tahılların çoğundan daha yüksektir. <br />
* Vücutta glukoz ve insülin salgılanmasının düzenlenmesinde rol oynayan magnezyum minerali bakımından zengin bir tahıl olan akdarının düzenli tüketimi tip-2 diyabet riskini azaltır. Yapılan araştırmalarda akdarının düzenli tüketildiği toplumlarda tip-2 diyabetin daha az görüldüğü belirlenmiştir. <br />
* Akdarı kemik ve diş sağlığı için çok önemli bir mineral olan fosforun harika bir kaynağıdır. 100 gram akdarı tüketimi ile günlük fosfor ihtiyacının yaklaşık %40’ı karşılanır.<br />
* Akdarı içerdiği diyet lifleri ile kalp hastalıkları riskini azaltır ve sindirim rahatsızlıklarını engeller.<br />
* Akdarının bileşiminde bulunan biyoaktif etkili bazı bileşikler sinir sistemi sağlığını faydalıdır.<ref>S. Das, et al., Beyond Bird Feed: Proso Millet for Human Health and Environment, Agriculture, 9: 64, 2019.</ref><br />
<br />
==Akdarının Zararları ve Akdarının Yan Etkisi==<br />
<br />
* Ölçülü olmak kaydıyla akdarının tüketimi kayda değer yan etkilere yol açmaz. Ancak bazı hassas bünyeli insanlarda akdarı alerjik reaksiyonlara yol açabilir.<br />
* Bileşiminde bulunan goitrojen bileşikler vücutta iyot emilimini ve tiroid hormonunun salgılanmasını olumsuz etkilediğinden guatr rahatsızlığı olanların akdarıdan kaçınması tavsiye edilir.<br />
* Akdarı vücutta demir ve çinko gibi bazı minerallerin emilimini engelleyen çeşitli bileşikler içerir. <br />
<br />
== Akdarının Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram Akdarının (çiğ) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 378 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 72,8 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 4,22 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 11,02 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 8,5 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| B1, B3, B6<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Bakır, manganez, fosfor, demir, magnezyum <br />
|}<br />
<br />
==Akdarı Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Akdarının kullanımı: Akdarı gelişmekte olan bazı ülkelerde temel gıda maddesi olarak kullanılır. Hamur yapma özelliği çok sınırlı olmasına rağmen gıda olarak kullanıldığı ülkelerde kahvaltılık gevrek, erişte ve çeşitli fırın ürünlerinin hazırlanmasında akdarıdan faydalanılır. Ülkemizde akdarı en fazla hayvan yemi olarak ve özellikle kanatlı hayvanların beslenmesinde değerlendirilir. Piyasada kuş yemi olarak da bilinen akdarı gıda sanayinde boza üretiminde kullanılmaktadır.<br />
<br />
==Akdarı Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Akdarı Yemekleri==<br />
<br />
==Akdarı Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Akdarı-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Akdarı2.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
*[[Boza]]<br />
<br />
==Halisinden.com'da Akdarı==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Akdarı'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Akdarı Halisinden.com'da Akdarı ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=H%C3%BCnnap&diff=3058Hünnap2019-06-30T15:24:55Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Hünnap */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Meyve]]<br />
[[Kategori:Ağaç]]<br />
[[Dosya:Hünnap.jpg|left|thumb|300px]]<br />
<br />
'''Hünnap''' (''Ziziphus jujuba'') cehrigiller familyasından anavatanı Çin olan kısa boylu ağaç ya da çalı formunda bir bitki ve bu bitkinin sert çekirdekli eriksi meyveleridir. Kışın yaprağını döken hünnap ağacının oval şekilli parlak yeşil yaprakları vardır. Hünnap meyvesi başlangıçta açık yeşil renkli iken zamanla kahverengileşir ve tam olgunlaştığında yüzeyi buruşarak iğdeye benzer bir görünüş kazanır. Taze halde tatlı ve sulu bir meyve olan hünnap kurutulduktan sonra sağlıklı bir atıştırmalık olarak tüketilir. Taze hünnap meyvesi bağışıklık sistemini güçlendiren, vücudu serbest radikallerin zararlarından koruyan C vitamini ve çeşitli antioksidan bileşiklerin zengin bir kaynağıdır. Diyet lifleri bakımından zengin kurutulmuş hünnapın tüketimi sindirim sistemini düzenleyerek kabızlık gibi rahatsızlıkları önler.<br />
<br />
==Hünnap Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Hünnap İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Arapça’da aynı ağaç ve meyveyi isimlendirmekte kullanılan ''unnab (عنّاب)'' kelimesi dilimize ''hünnap'' olarak geçmiştir.<br />
<br />
'''Hünnapın Diğer İsimleri:''' Ünnap, innap, çiğde<br />
<br />
'''Hünnapın Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Ziziphus jujuba''<br />
<br />
'''Hünnapın İngilizcesi:''' Jujube<br />
<br />
'''Hünnapın Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Hünnap dünyada ticari olarak en fazla Çin ve Kore’de yetiştirilmektedir. İlave olarak Tayland, Fransa, İtalya ve ABD diğer önemli üretici ülkelerdir.<ref>L. Fu, et al. Harvesting technologies for Chinese jujube fruits: A review, Engineering in Agriculture, Environment and Food, 10:171-177, 2017.</ref><br />
<br />
'''Hünnapın Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Hünnap ağacı ülkemizde en fazla Marmara ve Batı Anadolu’da bulunmaktadır. Denizli’ye bağlı Gümüşsu Kasabası ile Manisa’nın Demirci ilçesi hünnap meyvesi üretiminde en önemli merkezlerdir.<ref>F. Yaşa, Türki̇ye’de Yeti̇şti̇ri̇len Hünnap Meyvesi̇ni̇n Bi̇leşi̇mi̇ ve Meyveni̇n Kurutulması Sırasında Bi̇leşi̇mi̇nde Meydana Gelen Deği̇şi̇mler, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, 2017.</ref><br />
<br />
'''Hünnap Çeşitleri:''' Dünyada hünnapın farklı büyüklük, renk, ve lezzette meyvelere sahip yüzlerce farklı çeşidinin yetiştiriciliği yapılmaktadır. En yaygın yetiştirilen çeşitler Li, Lang, Sherwood, Silverhill, So, Shui Men and GA 866 isimleriyle bilinmektedir.<br />
<br />
'''Hünnapın Mevsimi:''' Ülkemizde hünnaplar Eylül ve Ekim aylarında toplanarak satışa sunulur.<br />
<br />
'''Hünnap Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Hünnapın Faydaları==<br />
<br />
* Taze hünnap C vitamini bakımından çok zengin bir meyvedir. Hünnap gibi C vitamini içeriği yüksek yiyecekler bağışıklık sistemini güçlendirir, enflamasyonu azaltır ve vücudu serbest radikallerin muhtemel zararlarına karşı korur.<br />
* Kuru hünnap içerdiği diyet lifleri sayesinde bağırsak faaliyetlerini düzenleyerek kabızlık gibi sindirim rahatsızlıklarını önleyici etki gösterir. <br />
* Kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda önemli rolü olan demirin iyi bir kaynağı olan kuru hünnap dolaşım sistemi sağlığına faydalıdır.<br />
* Hünnap meyvesi ve çekirdeği Çin geleneksel tıbbında sakinleştirici ve uykusuzluk problemlerinin giderilmesinde kullanılır. Yapılan araştırmalar hünnap meyvesinde ve çekirdeğinde bulunan saponinli bileşiklerin uykusuzluğa karşı etkili olduğunu ortaya çıkarmıştır.<br />
* Bilimsel çalışmalarda hünnapta bulunan antioksidan etkili triterpenik asitin kanserli hücre ölümünü teşvik ederek kanserin yayılmasını önleyici etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.<br />
<br />
==Hünnapın Zararları ve Hünnapın Yan Etkisi==<br />
<br />
* Hünnap kuru ya da taze olarak ölçülü miktarda tüketildiğinde genellikle güvenilirdir. Ancak bazı insanlarda (özellikle lateks alerjisi olanların) hünnap tüketimi ile bazı alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Kuru hünnapın aşırı miktarda tüketimi diyet lifinden kaynaklanan gaz ve şişkinlik problemlerine yol açabilir.<br />
* Bileşiminde bulunan karbohidratlar kan şeker seviyesinde değişimlere yol açabildiğinden diyabetlilerin hünnap tüketiminde dikkatli olması tavsiye edilir. <br />
* Merkezi sinir sistemine etkisi nedeni ile planlı ameliyat olacakların iki hafta öncesinde hünnap tüketimine son vermesi gerekir.<ref>https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-62/zizyphus</ref><br />
* Yatıştırıcı ilaç kullananların aynı zamanda fazla miktarda hünnap yemesi durumunda sersemlik gibi yan etkiler gözlenebilir.<br />
<br />
==Hünnap Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram hünnapın (taze) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 79 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 20,23 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,20 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 1,20 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| C<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Az miktarda<br />
|}<br />
<br />
==Hünnap Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Hünnapın kullanımı: Hünnap sofralık taze meyve veya kurutulduktan sonra çerez olarak tüketilir. Ayrıca hünnap reçel ve bitkisel çay üretiminde kullanılır<br />
<br />
==Hünnap Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Hünnap Yemekleri==<br />
<br />
==Hünnap Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Kuru-hünnap.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
==Halisinden.com'da Hünnap==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Hünnap'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Hünnap Halisinden.com'da Hünnap ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Ku%C5%9Fkonmaz&diff=3057Kuşkonmaz2019-06-30T15:24:45Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Kuşkonmaz */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Sebze]]<br />
[[Dosya:Kuşkonmaz.jpg|left|thumb|150px]]<br />
<br />
'''Kuşkonmaz''' (''Asparagus officinalis'') kuşkonmazgiller familyasından anavatanı Avrupa ve Batı Asya olan çok yıllık aromatik bir bitki ve bu bitkinin sebze olarak tüketilen sürgünleridir. Asparagus cinsine ait çeşitli kuşkonmaz türleri iç mekan süs bitkisi olarak da yetiştirilmektedir. Sebze olarak değerlendirilen kuşkonmazın sürgünleri toprak altında geliştiğinde beyaz renkli; toprak üstünde geliştiğinde yeşil ya da hafif mor renklidir. Toprak üstünde gelişen sürgünlerin uç kısmında yapraklarla örtülü tomurcuklar bulunur. Düşük kalorili bir sebze olan kuşkunmaz diyet lifi, antioksidan etkili bileşikler, bazı vitamin ve minerallerin iyi bir kaynağıdır. Kuşkonmaz tüketimi sindirim sağlığına faydalıdır, kilo koruma/vermeye yardımcı olur ve içerdiği fenolik bileşikler sayesinde vücudu serbest radikallerin zararından korur.<br />
<br />
==Kuşkonmaz Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Kuşkonmaz İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Yapraklarının çok ince tül şeklinde olması nedeniyle bitkinin kuşkonmaz olarak isimlendirildiği tahmin edilmektedir.<br />
<br />
'''Kuşkonmazın Diğer İsimleri:''' Asparagus, eneç, tilki kuyruğu<br />
<br />
'''Kuşkonmazın Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Asparagus officinalis''<br />
<br />
'''Kuşkonmazın İngilizcesi:''' Asparagus<br />
<br />
'''Kuşkonmazın Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Dünyada üretilen kuşkonmazın %90’a yakını Çin’de üretilmektedir. Ayrıca Peru, Meksika ve Almanya kuşkonmaz üretiminde önde olan diğer ülkelerdir.<ref>https://www.worldatlas.com/articles/top-asparagus-producing-countries-in-the-world.html</ref><br />
<br />
'''Kuşkonmazın Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Kuşkonmaz ülkemizde uzun yıllardır bilinen bir sebze olmasına rağmen yeteri kadar talep görmemektedir. Eskişehir, Muğla ve Manisa’daki sınırlı alanlarda yapılan ticari kuşkonmaz yetiştiriciliği iç talebi karşılamaya yeterli olmaktadır.<br />
<br />
'''Kuşkonmaz Çeşitleri:''' Kuşkonmazın sebze olarak kullanılan sürgünlerinin toprak altı ya da üstünde gelişmesine bağlı olarak yeşil ve beyaz olmak üzere iki çeşidi vardır. Toprak altında gelişen beyaz kuşkonmazlar daha gevrek olmaları yanında daha az acımsı tada sahiptir. Ayrıca kuşkonmazın bazı çeşitlerinin toprak üstü sürgünleri hasat olgunluğuna geldiğinde mor renk alır.<br />
<br />
'''Kuşkonmazın Mevsimi:''' Kuşkonmaz çok yıllık bir bitki olup ticari yetiştiriciliğinde ilk iki yıl hasat yapılmaz. Üçüncü yıldan itibaren ilkbaharda kuşkonmaz sürgünleri 15-25 cm uzunluğa geldiğinde hasat edilerek satışa sunulur. Kuşkonmaz hasadı genellikle Haziran ayı gelmeden tamamlanmaktadır.<br />
<br />
'''Kuşkonmaz Hakkında Ayet ve Hadisler:'''<br />
<br />
==Kuşkonmazın Faydaları==<br />
<br />
* Kuşkonmaz biyoaktif özellikli çeşitli bileşikler, bazı vitamin ve mineraller ile diyet lifi bakımından zengin düşük kalorili bir sebzedir. 100 gram kuşkonmaz tüketimi sadece 20 kcal enerji verirken 2,1 gr diyet lifinin vücuda alınmasını sağlar ve günlük K vitamini ihtiyacımızın %40’ını karşılar.<br />
* Kuşkonmaz gibi K vitamini içeriği yüksek gıdaların tüketimi kalp ve kemik sağlığına faydalıdır. Ayrıca K vitamini kanın pıhtılaşmasında çok önemli bir role sahiptir.<br />
* Diyet lifi içeriği ile kuşkonmaz bağırsak sağlığını destekleyerek kabızlık gibi sindirim rahatsızlıklarını önler. <br />
* Kuercetin, kaempferol gibi fenolik bileşikler içeren kuşkonmazın tüketimi vücudu serbest radikallerin zararından korur, enflamasyonu azaltır ve yaşlılık etkilerini geciktirir.<ref>D. Coyle, 7 Reasons Why You Should Eat More Asparagus, Healthline Newsletter, https://www.healthline.com/nutrition/asparagus-benefits</ref><br />
* Düşük kalorili kuşkonmaz kilo koruma/verme diyetlerinde en sık kullanılan sebzelerdendir.<br />
*Böbreklerin çalışmasını teşvik edici özelliğe sahip olan kuşkonmaz halk tıbbında idrar söktürücü olarak kullanılmaktadır.<br />
<br />
==Kuşkonmazın Zararları ve Kuşkonmazın Yan Etkisi==<br />
<br />
* Gıda miktarında tüketildiğinde genellikle güvenilir bir sebze olan kuşkonmaz bazı insanlarda gaz ve şişkinlik şeklinde ortaya çıkan yan etkilere yol açabilir. Ayrıca soğan ve benzeri gıdalara alerjisi olan insanlarda kuşkonmaz tüketimi sonrasında kaşıntı ve burun akıntısı gibi alerjik reaksiyonlar görülebilir<br />
* Gebelik sırasında hormonal dengeye etki edebileceğinden hamilelerin fazla miktarda kuşkonmaz tüketmesi tavsiye edilmez.<br />
* Lityum etken maddeli ilaç kullananların diüretik etki gösteren kuşkonmaz tüketiminde dikkatli olması gerekir. Kuşkonmaz tüketimi vücutta lityumun atılmasını yavaşlattığından çok ciddi yan etkiler ortaya çıkabilir.<ref>https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-286/asparagus</ref><br />
* Kanın pıhtılaşmasında görev alan K vitamini bakımından zengin bir sebze olduğundan kan sulandırıcı ilaç kullananların kuşkonmaz tüketiminde aşırıya kaçmaması gerekir.<br />
<br />
==Kuşkonmaz Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram Kuşkonmazın (çiğ) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Besin Öğesi<br />
! Miktar<br />
|-<br />
| Enerji <br />
| 20 kcal<br />
|-<br />
| Karbonhidrat<br />
| 4,00 gr<br />
|-<br />
| Yağ<br />
| 0,12 gr<br />
|-<br />
| Protein<br />
| 2,20 gr<br />
|-<br />
| Diyet Lifi<br />
| 2,10 gr<br />
|-<br />
| Vitamin<br />
| K<br />
|-<br />
| Mineral<br />
| Demir<br />
|}<br />
<br />
==Kuşkonmaz Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Kuşkonmazın kullanımı: Kuşkonmaz taze, dondurulmuş ya da konserve olarak çeşitli yemek, çorba ve salataların hazırlanmasında kullanılır. Çiğ olarak da yenilebilen kuşkonmaz genellikle pişirildikten sonra tüketilmektedir.<br />
<br />
==Kuşkonmaz Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Kuşkonmaz Yemekleri==<br />
<br />
==Kuşkonmaz Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Kuşkonmaz-bitkisi.jpg|330px]]<br />
[[Dosya:Beyaz-kuşkonmaz.jpg|319px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
==Halisinden.com'da Kuşkonmaz==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Kuşkonmaz'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Kuşkonmaz Halisinden.com'da Kuşkonmaz ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Pirin%C3%A7&diff=3056Pirinç2019-06-30T15:24:34Z<p>Halisinden: /* Halisinden.com'da Pirinç */</p>
<hr />
<div>[[Kategori:Bitkisel Gıda]]<br />
[[Kategori:Tahıl]]<br />
[[Dosya: Pirinç.jpg|left|thumb|300px]]<br />
'''Pirinç''' buğdaygiller familyasından anavatanı Güneydoğu Asya olan tek yıllık otsu bir bitki olan çeltiğin (''Oryza'') işlendikten sonra tahıl olarak kullanılan tohumlarıdır. Kavuzlu bir tahıl olan çeltik işlendiğinde 60 kg civarında bütün pirinç elde edilir. Dünya nüfusunun yaklaşık yarısının temel yiyeceği olan pirinç diyet ile alınan günlük kalorinin beşte birini karşılar. Kavuzu ayrıldıktan sonra tanenin embriyo kısmının ve kepeğinin ayrılması ile elde edilen beyaz pirinç ülkemizde ve dünyada en yaygın kullanılan çeltik ürünüdür. Enerji verici bir tahıl olan beyaz pirinç bazı vitamin ve mineralleri içermekle birlikte hiçbir mikro besin bileşeni bakımından iyi bir gıda kaynağı olarak değerlendirilmez. Kavuzu ayrıldıktan sonra ilave işlemler uygulanmadan doğrudan tüketime sunulan esmer (kepekli) pirinç beyaz pirinç ile kıyaslandığında çok daha besleyici bir seçenektir. Esmer pirinç diyet lifi içeriği ile kalp sağlığına faydalıdır ve kilo korunumuna yardımcı olur.<br />
<br />
==Pirinç Hakkında Bilgiler==<br />
<br />
'''Pirinç İsminin Anlamı ve Kaynağı:''' Farsça’da "Güney Asya kökenli bir tahıl" anlamında kullanılan "brinc" veya "birinc" kelimesi dilimize pirinç olarak geçmiştir.<br />
<br />
'''Pirincin Diğer İsimleri:''' Çeltik<br />
<br />
'''Pirincin Latince (bilimsel) İsmi:''' ''Oryza sativa'' - Asya pirinci; ''Oryza glaberrima'' - Afrika pirinci<br />
<br />
'''Pirincin İngilizcesi:''' Rice<br />
<br />
'''Pirincin Dünyada Yetiştiği Yerler:''' Çeltik dünyada başta subtropik iklime sahip yerler olmak üzere sıcaklık ve su ihtiyacının karşılandığı pek çok bölgede yaygın olarak yetiştirilen bir tahıldır. Dünya’nın en fazla pirinç üretilen ülkeleri Çin, Hindistan, Bangledeş, Endonezya ve Vietnam’dır.<br />
<br />
'''Pirincin Türkiye'de Yetiştiği Yerler:''' Ülkemizde çeltik tarımı en fazla Marmara ve Karadeniz bölgesinde yapılmaktadır. İl bazında en fazla pirinç Edirne, Samsun, Balıkesir, Çanakkale ve Çorum’da elde edilmektedir.<ref>E. Yazıcı, Tarım Ürünleri Piyasaları: Çeltik, TAGEM Yayınları, https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Belgeler/PDF%20Tarım%20Ürünleri%20Piyasaları/2018-Ocak%20Tarım%20Ürünleri%20Raporu/2018-Ocak%20Çeltik.pdf</ref> <br />
<br />
'''Pirinç Türleri:''' Pirinç temel olarak Asya pirinci ve Afrika pirinci olmak üzere iki türe ayrılır. Dünyada bu iki türe dahil değişik şekil, renk ve besin değerine sahip yüzlerce farklı pirinç çeşidinin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Ülkemizde en yaygın bilinen pirinç çeşitleri Baldo ve Osmancık isimleriyle pazarlanmaktadır. Özellikle pilav yapımında tercih edilen Baldo ve Osmancık pirinçleri uzun ve geniş taneli; camsı ve mat görünüşlüdür. Ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tarımsal Araştırma Enstitileri tarafından ülkemiz iklim ve toprak şartlarına uygun olarak geliştirilerek tescil edilen pirinç çeşitleri bulunmaktadır. Dünyada yaygın tüketilen pirinç çeşitleri arasında Basmati, Yasmin, Arborio ve Calrose sayılabilir. Ayrıca yüzeyi cilalanmadan elde edilen esmer pirinç ile işlenme sırasında kırılan kırık pirinç piyasada ticari olarak satışa sunulmaktadır.<br />
<br />
'''Pirincin Mevsimi:''' Ülkemizde iklim şartlarına bağlı olarak genellikle Nisan ve Mayıs aylarında ekilen çeltiğin hasadı Eylül ve Ekim aylarında yapılır.<ref>N. Taşligil ve G. Şahin. Türkiye’de Çeltik (''Oryza sativa L.'') Yetiştiriciliği ve Coğrafi Dağılımı, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6):182-182, 2011.</ref><br />
<br />
'''Pirinç Helal midir:''' Pirincin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. <br />
<br />
'''Pirinç Hakkında Ayet ve Hadisler:''' Bazı kaynaklarda Peygamber Efendimizin (SAV) pirinci öven bazı sözleri (Pirinç, nefsimin geri kalanından yaratılmıştır. Pirinç bendendir, ben de pirinçtenim) olduğu belirtilmektedir. Ancak peygamberimize atfedilen bu sözler genellikle mevzu (uydurulmuş) hadis kapsamında değerlendirmektedir.<ref>B. Urul, Uydurma Rivayetlerde Peygamber Tasavvuru, http://www.sonpeygamber.info/uydurma-rivayetlerde-peygamber-tasavvuru</ref><br />
<br />
==Pirincin Faydaları==<br />
<br />
* Karbohidrat bakımından zengin bir hububat olan pirinç enerji verici bir gıdadır. Ayrıca bileşiminde bir miktar protein, diyet lifi, bazı vitamin ve mineraller bulunmaktadır. Çeltiğin daha az işleme tabi tutulması ile elde edilen esmer pirinç diyet lifi ve fenolik madde içeriği ile daha faydalı ve besleyicidir.<br />
* Esmer pirinçte bulunan diyet lifleri sindirim sağlığına faydalıdır, kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesine yardımcı olur ve doygunluk sağlayarak kalori alımının sınırlar.<br />
* Pirinç ve özellikle esmer pirinç kemik ve sinir sağlığı ile yaraların iyileşmesi için çok önemli bir mineral olan manganez bakımından zengin bir tahıldır. <br />
* Esmer pirinç içerdiği lignanlar ve diyet lifleri sayesinde kalp hastalıkları riskini azaltıcı etkiye sahiptir.<br />
* Pirinç selenyumun önemli gıda kaynaklarından biridir. Yapılan araştırmalar selenyumca zengin gıdaların tüketiminin bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve bazı kanser türlerinin riskini azalttığını ortaya koymuştur.<br />
<br />
==Pirincin Zararları ve Pirincin Yan Etkisi==<br />
<br />
* Nadir görülmekle birlikte bazı insanlarda pirinç tüketimi sonucu genellikle hapşırma, burun akıntısı ve kaşıntı gibi semptomlarla ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar görülebilir. <br />
* Pişirilerek tüketilen pirincin 100 gramı yaklaşık 130 kcal enerji sağlamaktadır. Bu nedenle fazla miktarda pirinç tüketimi kilo artışlarına neden olabilir.<br />
* Pirincin en önemli bileşeni vücutta çok hızlı ve kolay sindirilebilen nişastadır. Nişastanın vücutta hızlı bir şekilde sindirilmesi kan şeker seviyesinde ani değişimlere yol açabilir. Bilimsel araştırmalarda beyaz pirinç tüketiminin fazla olduğu bölgelerde tip-2 diyabetin daha yaygın görüldüğü tespit edilmiştir.<br />
* Esmer pirinçte bulunan fitik asit vücutta demir ve çinkonun emilimini azaltmaktadır. Bu nedenle aşırı miktarda esmer pirinç tüketimi uzun dönemde mineral eksikliklerine sebep olabilir.<ref>A. Arnorson, Rice 101: Nutrition Facts and Health Effects, Medical News Today Newsletter, 2017.</ref><br />
<br />
== Pirincin Besin Değeri==<br />
<br />
100 gram beyaz pirincin (uzun taneli) içindekiler:<br />
<br />
{| class="wikitable" style="text-align: center;"<br />
|-<br />
! scope="col"| Çeşit<br />
! scope="col"| Çiğ<br />
! scope="col"| Pişmiş<br />
|-<br />
! scope="row"| Enerji<br />
| 368 kcal<br />
| 130 kcal<br />
|-<br />
! scope="row"| Karbonhidrat<br />
| 80 gr<br />
| 28 gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Yağ<br />
| 0,66 gr<br />
| 0,28 gr<br />
|- <br />
! scope="row"| Protein<br />
| 7,1 gr<br />
| 2,69 gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Diyet Lifi<br />
| 1,3 gr<br />
| 0,4 gr<br />
|-<br />
! scope="row"| Vitamin<br />
| B5<br />
| Az miktarda<br />
|-<br />
! scope="row"| Mineral<br />
| Manganez, selenyum<br />
| Az miktarda<br />
|-<br />
|}<br />
<br />
==Pirinç Nasıl Kullanılır==<br />
<br />
Pirincin kullanımı: Pirinç dünyada en yaygın kullanılan temel gıda maddelerinden biridir. Ülkemizde pirinç evlerde ve toplu yemek sektöründe pilav ve dolma başta olmak üzere çeşitli yemeklerin hazırlanmasında faydalanılan temel hammaddelerdendir. Ayrıca gıda endüstrisinde pirinçten un, nişasta ve kahvaltılık gevrek gibi ürünler elde edilir. Pirinç unu ve nişastası bebek mamaları, sütlü tatlılar vb gıdalara koyulaştırıcı olarak katılır. Pirincin kabuğu çeltik fabrikalarında yakılarak enerji eldesinde kullanılırken kepeğinden yağ çıkarılır ve hayvan yemi olarak faydalanılır. Patlamış pirinç taneleri çeşitli atıştırmalık ürünler ve çikolataların formülasyonuna ürüne farklı bir doku kazandırmak için dahil edilir.<br />
<br />
==Pirinç Nasıl Pişirilir==<br />
<br />
==Pirinç Yemekleri==<br />
<br />
==Pirinç Resimleri==<br />
<br />
[[Dosya:Pirinç-bitkisi.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Kavuzlu-pirinç.jpg|300px]]<br />
[[Dosya:Esmer-pirinç.jpg|300px]]<br />
<br />
==İlgili Maddeler==<br />
<br />
==Halisinden.com'da Pirinç==<br />
<br />
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı ''Pirinç'' ürünleri için lütfen tıklayın: <div style="color:Red;">'''[https://www.halisinden.com/Arama?1&kelime=Pirin Halisinden.com'da Pirinç ürünleri]'''</div><br />
<br />
==Kaynakça==</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Yerelmas%C4%B1&diff=3055Yerelması2019-06-30T15:22:13Z<p>Halisinden: Yer Elması sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Yer Elması]]</div>Halisindenhttps://ansiklopedi.halisinden.com/index.php?title=Sade_Ya%C4%9F&diff=3054Sade Yağ2019-06-30T15:21:43Z<p>Halisinden: Sadeyağ sayfasına yönlendirildi</p>
<hr />
<div>#YÖNLENDİRME [[Sadeyağ]]</div>Halisinden