Tarçın

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Tarcin-kasia.jpg

Tarçın defnegiller familyasından anavatanı Sri Lanka (Seylan) ve çevresi olan yaprak dökmeyen bir ağaç ve bu ağacın kabuğundan elde edilen aromatik baharattır. Cinnamomum cinsine ait ve genellikle tropikal ormanlarda yetişen tarçın ağacının gövdesinin iç kabukları kurutulduktan sonra çubuk halde ya da öğütülerek baharat olarak kullanılır. Baharat elde etmek için tarçın ağaçlarının dış kabukları soyulup atıldıktan sonra, iç kabuk özenle çıkarılır, uygun parçalar sarılıp kurutularak çubuk tarçın, küçük parçalar ise öğütülerek toz tarçın elde edilir. Evlerde ve gıda sanayinde baharat olarak değerlendirilen tarçın; kozmetik ve eczacılık sektörlerinde farklı ürünlere koku ve aroma vermekte kullanılır. Yüzyıllardır çeşitli sağlık faydaları için halk hekimliğinde şifalı bitki olarak kullanılan tarçın ile yapılan klinik çalışmalar tarçının kan şekerini dengeleyerek diyabet riskini azalttığını ortaya koymuştur. Ayrıca antioksidan özellikli bileşikler bakımından çok zengin bir baharat olan tarçın vücudu serbest radikallerin zararlarından korur ve yaşlanma sürecini yavaşlatır.

Tarçın Hakkında Bilgiler

Tarçın İsminin Anlamı ve Kaynağı: Tarçın kelimesi Farsça’da Çin ağacı ve Güney Asya kökenli bir ağacın kabuğundan elde edilen baharat anlamında kullanılan dar-ı çini (دار چينى) kelimesinden dilimize geçmiştir.

Tarçının Diğer İsimleri: Kasia

Tarçının Latince (bilimsel) İsmi: Cinnamomum cinsine ait kabukları tarçın olarak satılan çeşitli türler bulunmaktadır. Başlıcaları Cinnamomum zeylanicum ve Cinnamomum cassia ‘dır.

Tarçının İngilizcesi: Cinnamon

Tarçının Dünyada Yetiştiği Yerler: Dünyada üretilen tarçının %99’u Endonezya, Çin, Vietnam ve Srilanka'da elde edilmektedir.

Tarçının Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde ticari tarçın yetiştiriciliği yapılmamaktadır.

Tarçının Türleri: Piyasada tarçın olarak satılan ürünlerin büyük çoğunluğu Çin tarçını olarak bilinen Cinnamomum cassia veya gerçek tarçın ya da Seylan tarçını olarak isimlendirilen Cinnamomum zeylanicum türünden elde edilmektedir. Çubuk halde kurutulan Seylan tarçını açık kahverengimsi, ince (0,5 mm) ve hafif aromatik; Çin tarçını ise koyu kahverengi, daha kalın (1-3 cm) ve keskin aromalıdır. Bunlar haricinde aşağıdaki türlerden de tarçın elde edilmektedir.

  • C. burmannii - Endonezya tarçını
  • C. loureiroi - Vietnam tarçını
  • C. tamale - Hint tarçını
  • C. citriodorum - Malabar (Hint yarımadasında bir bölge) tarçını

Tarçının Hasadı: Tarçın ağaçlarının gövdesi belirli bir kalınlığa geldikten sonra yerden 20- 50 cm yukarıdan kesilir, daha sonra yerde kalan kütükten çıkan yeni sürgünler bilek kalınlığına geldiğinde tarçın elde etmek üzere kesilerek alınır. Dış kabuğu soyulup atılan dalın daha sonra iç kabuğu soyulur ve iç içe dizilip kurutularak çubuk tarçın elde edilir.

Tarçın Helal midir: Tarçının tüketilmesinde dinen bir mahzur yoktur.

Tarçın Hakkında Ayet ve Hadisler:

Tarçının Faydaları

  • Tarçın çeşitli uçucu bileşikler, antioksidan özellikli fenolik maddeler, demir ve kalsiyum bakımından zengin bir baharat olup halk hekimliğinde uzun yıllardır farklı amaçlarla kullanılmaktadır.
  • Tarçından elde edilen uçucu yağın içindeki en önemli bileşen olan sinnamaldehitin enflamasyonu azalttığı ve beyin sağlığına fayda sağladığı belirlenmiştir.
  • Tarçın kan şekerini düzenleyici etkisi sayesinde tip 2 diyabet riskini azaltır. Yapılan klinik çalışmalar tarçının vücutta insülin direncini azaltarak hormonunun hassasiyetini arttırdığını ve kan şekerinin düşürülmesinde etkili olduğunu ortaya koymaktadır. [1]
  • Tarçında bulunan fenolik bileşikler enflamasyon ile serbest radikallerin sebep olduğu kronik hastalıkların riskini azaltır ve yaşlanma sürecini yavaşlatır.
  • Gözleme dayalı olarak yapılan araştırmalarda tarçın tüketiminin kalp sağlığına olumlu etkileri olduğu belirlenmiştir. Tarçın kalp hastalığındaki en önemli risk faktörleri olan yüksek kolesterol ve trigliserit seviyeleri ile yüksek tansiyonu azaltıcı etkiye sahiptir.

Tarçının Zararları ve Tarçının Yan Etkisi

  • Tarçın normal gıda miktarında tüketildiğinde genellikle güvenlidir. Fazla miktarda tarçın yenmesi durumunda dudaklarda ve ağızda tahriş meydana gelebilir. Ayrıca nadir olmakla beraber bazı hassas insanlarda aşırı tarçın tüketimi alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
  • Fazla miktarda Çin tarçını tüketilmesi toksik etki göstererek karaciğer problemlerine yol açabilir. Çin tarçınında bulunan kumarin isimli bileşik karaciğer fonksiyonlarını olumsuz etkileyerek geçici karaciğer hasarları meydana getirebilir. BU nedenle özellikle çocuklar ve hassas bünyeye sahip insanlar fazla miktarda Çin tarçını tüketmekten kaçınmalıdır.
  • Diyabet, tansiyon düşürücü ve kan sulandırıcı ilaç kullananların tarçın tüketiminde dikkatli olmaları ve bu konuda doktorlarına danışması tavsiye edilir. [2]

Tarçının Besin Değeri

100 gr Tarçın (toz) içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 59 kcal
Karbonhidrat 80,60 gr
Yağ 1,20 gr
Protein 4,00 gr
Diyet Lifi 53,10 gr
Vitamin K, E
Mineral Kalsiyum, demir

Tarçın Nasıl Kullanılır

Tarçının kullanımı: Tarçın evlerde ve gıda sanayinde özellikle fırıncılık ürünlerinde lezzet ve aroma vermek için kullanılır. Tarçın ülkemiz mutfak kültüründe çeşitli kurabiye, pasta ve keklerin vazgeçilmez baharatı olarak kullanılmakta ve sütlaç, keşkül ve aşure gibi tatlılara hoş koku vermek için serpilmektedir. Tek başına bitkisel çay olarak değerlendirilen tarçın aynı zamanda farklı bitkisel çay karışımlarının bileşiminde yer alır. Tarçından elde edilen uçucu yağların kozmetik ve eczacılık sektörlerinde kullanımı son yıllarda giderek artış göstermektedir. Tarçın sabun, ağız bakım suyu ve diş macunu gibi kişisel hijyen ürünlerinde hem hoş koku vermek için hem de mikrop öldürücü özelliği nedeniyle kullanılmaktadır.

Tarçın Nasıl Pişirilir

Tarçın Yemekleri

Tarçın Resimleri

Tarcin1.jpg

Tarcin-agaci.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Tarçın

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Tarçın ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da Tarçın ürünleri

Kaynakça

  1. J. Gruenwald et al. Cinnamon and Health Critical Reviews in Food Science and Nutrition 50:822-834, 2010.
  2. https://www.webmd.com/diet/supplement-guide-cinnamon#1-5