Reçel
Reçel meyve, sebze ya da bitkilerin yenilebilir yaprak, kök ya da meyve kabuklarının şekerle birlikte ısıl işleme tabi tutulması ile elde edilen kıvamlı bir üründür. Reçel genellikle taze ya da kurutulmuş haldeki meyvelerden üretilmektedir, ayrıca gül yaprağı, portakal kabuğu gibi ürünler ile domates, patlıcan gibi sebzeler de reçel üretiminde kullanılır. İşlenecek gıda maddesi öncelikle pulp haline getirilip daha sonra şeker ile birlikte kaynatılırsa elde edilen ürün marmelat olarak adlandırılmaktadır. Gıda sanayinde üretilen reçellerde istenilen kıvamın sağlanması için formülasyona meyve(sebze/yaprak/kabuk) ve şeker haricinde pektin ve organik asitler ilave edilmektedir. Reçel yüksek şeker içeriği nedeniyle oda sıcaklığında uzun süre bozulmadan saklanabilir. Genellikle kahvaltılarda tüketilen reçel aynı zamanda çeşitli kek ve pastaların hazırlanmasında da kullanılmaktadır. Yüksek kalorili bir gıda olan reçel tüketildiğinde hızlı bir şekilde enerji verir.
İçindekiler
Reçel Hakkında Bilgiler
Reçel İsminin Anlamı ve Kaynağı: Reçel Farsça’da meyvelerin şekerle kaynatılmasıyla hazırlanan tatlı anlamındaki riçal (رچال) kelimesinden dilimize geçmiştir.
Reçel Diğer İsimleri: Marmelat
Reçel İngilizcesi: Jam, marmalade
Reçelin Dünyada Üretildiği Yerler: Dünyada en fazla reçel ve benzeri ürünleri ihraç eden ülkeler Fransa, İtalya, Türkiye ve Almanya’dır. [1]
Reçelin Türkiye'de Üretildiği Yerler: Türkiye’nin dört bir yanında ticari reçel üretimi yapan büyük ve küçük ölçekli çok sayıda işletme vardır. Ülkemizde yılda yaklaşık 150.000 ton reçel üretilmektedir ve evlerde giderek daha az yapılmasının bir sonucu olarak son yıllarda ticari reçel üretim miktarları artmaktadır. Reçel işlenmiş gıda maddeleri arasında önemli ihraç ürünlerinden birisidir ve 2017 yılı istatistiklerine göre toplam reçel ihracatımız 250 Milyon Dolar civarındadır.
Reçel Çeşitleri: Temel hammaddesine bağlı olarak çok çeşitli reçeller elde edilmektedir. Reçel üretiminde ayva, armut, elma, çilek, şeftali, kayısı, böğürtlen, ahududu, kuru kayısı, mürdüm eriği kurusu gibi meyveler, domates, patlıcan, havuç, pancar gibi sebzeler, gül yaprakları, portakal kabuğu, yeşil ceviz gibi diğer ürünler kullanılmaktadır. Ayrıca ticari üretimde son üründeki meyve oranına bağlı olarak farklı reçel çeşitleri elde edilmektedir. Ekstra reçel ya da ekstra marmelat olarak isimlendirilen çeşitler daha fazla oranda meyve içerir. Son yıllarda diyabet hastaları için şeker içermeyen ya da düşük miktarda şeker içeren reçel çeşitleri üretilmeye başlamıştır.
Reçel Helal midir: Katkı maddesiz üretilen reçelin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur. Ancak, özellikle fabrikasyon olarak üretilen reçel ve marmelatlara katılan doğal renklendirici, askorbik asit, sitrik asit, aroma, ksantam gum veya diğer gumlar, karboksimetil selüloz, pektin, glikoz şurubu, karamel, nişasta vb. gibi katkı maddelerinin üretim şekillerinin dini açıdan uygunluğu araştırılmalıdır.
Reçel Hakkında Ayet ve Hadisler:
Reçelin Faydaları
- Reçel yüksek şeker içeriği ile enerji verici bir gıda maddesi olup tüketildiğinde vücuda hızlı bir şekilde enerji sağlar.
- Hangi üründen yapıldığına bağlı olarak reçeller farklı sağlık faydalarına sahiptirler. Diyet lifi ya da antioksidan bileşikler bakımından zengin meyvelerden elde edilen reçellerin tüketimi sınırlı da olsa bu biyoaktif bileşenlerden kaynaklanan faydalar sağlamaktadır.
- Tatlılık verici olarak sadece sofra şekeri kullanılarak elde edilen reçeller (nişasta bazlı şeker içermeyen) açlığı hızlı bir şekilde bastırarak çok fazla gıda alımına engel olur.
Reçelin Zararları ve Reçelin Yan Etkisi
- Reçel yüksek kalorili bir gıda olduğu için tüketimi fazla miktarda enerji alımına neden olur. Bu nedenle kilo kontrolüne dikkat eden insanların reçel tüketimini sınırlaması tavsiye edilir.
- Yüksek miktarda şeker içerdiği için diyabet hastalarının reçelden kaçınması gerekmektedir.
- Ticari reçellerde sofra şekeri haricinde nişasta bazlı şeker kullanımı söz konusu olabilir. Yapılan araştırmalar fruktoz bakımından zengin nişasta bazlı şeker tüketiminin obezite, insülin direnci ve diyabet gibi sağlık sorunlarına yakalanma riskini arttırdığını ortaya koymaktadır.
Reçelin Besin Değeri
100 gram reçelin (vişne) içindekiler[2]:
| Besin Öğesi | Miktar |
|---|---|
| Enerji | 276 kcal |
| Karbonhidrat | 67,92 gr |
| Yağ | 0,10 gr |
| Protein | 0,13 gr |
| Diyet lifi | 1,58 gr |
| Vitamin | Az miktarda |
| Mineral | Az miktarda |
100 gram Reçelin (ayva) içindekiler[3]:
| Besin Öğesi | Miktar |
|---|---|
| Enerji | 282 kcal |
| Karbonhidrat | 69,46 gr |
| Yağ | 0,00 gr |
| Protein | 0,06 gr |
| Diyet lifi | 2,17 gr |
| Vitamin | Az miktarda |
| Mineral | Az miktarda |
Reçel Nasıl Yapılır
Reçelin üretimi: Ticari reçel üretiminde işlem basamakları sırasıyla ön işlemler, pişirme ve dolum aşamalarıdır. Ön işlemlerde reçele işlenecek meyveler yıkama, ayıklama, sap alma, kabuk soyma, çekirdek çıkarma ve boyut küçültme işlemlerine tabi tutulur. Reçele işlenecek meyveye (sebze, kabuk ya da yaprak) ya da son ürüne bağlı olarak yapılan ön işleme basamakları değişiklik gösterebilir. Sap alma, kabuk soyma veya çekirdek çıkarma gibi aşamalar bazı meyveler için gerekli olmayabilir. Örneğin kabuk soyma ve çekirdek çıkarma işlemleri çilek için gerekli değilken ayva için gereklidir. Ön işlemlerde reçel yapmaya hazır hale getirilen meyvelere şeker ve diğer katkı maddeleri (kıvam verici olarak pektin, tatlandırıcı olarak şeker şurubu ya da invert şeker, asitlendirici olarak sitrik asit ya da limon suyu) ilave edilerek pişirme işlemine geçilir. Pişirme işlemi açık kazanlarda ya da vakum altında gerçekleştirilir. İstenen kıvama gelen reçel dolum makinaları kullanılarak cam kavanozlara ya da laklı teneke kutulara doldurularak satışa hazır hale getirilir.
Reçel Yemekleri
Reçel Resimleri
İlgili Maddeler
Halisinden.com'da Reçel ve Marmelat
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Reçel ve Marmelat ürünleri için lütfen tıklayın:
