Papatya

Papatya papatyagiller familyasından sarı beyaz çiçekli tek yıllık otsu bir bitkidir. Papatya kelimesi benzer görünüş özelliklerine sahip farklı bitkilerin ortak adı olarak kullanılmaktadır. Bu bitkiler arasında Mayıs Papatyası ya da Tıbbi Papatya (Matricaria chamomilla ya da Matricaria recutita) çeşitli sağlık faydaları nedeniyle ticari değeri en yüksek türdür. Anavatanı Doğu Avrupa ve Anadolu olan Mayıs Papatyası yol ve tarla kenarlarında, ekilmemiş bahçelerde ya da yerleşim yerlerindeki boş alanlarda doğal olarak yetişen çok dallı narin bir bitkidir. Beyaz yapraklı çiçeklerinin ortasında sarı renkli koni şekilli bir tablası bulunan Mayıs Papatyasının kendine özgü kuvvetli bir kokusu ve acımsı bir tadı vardır. Taze ya da kurutulmuş papatya çiçek başları sıcak suda demlenerek bitki çayı olarak içilir. Ayrıca papatyadan elde edilen uçucu yağ aromaterapide ve kozmetik sanayinde kullanım alanı bulmaktadır. Halk hekimliğinde sinir sistemini rahatlatarak uyku kalitesinin arttırılmasında kullanılan papatya çayı aynı zamanda içerdiği antioksidan bileşikler sayesinde enflamasyonu azaltıcı etkiye sahiptir.

Papatya Hakkında Bilgiler

Papatya İsminin Anlamı ve Kaynağı: Papatya kelimesi anlam ilişkisi olmamakla beraber Yunanca’da papazın karısı anlamındaki papadia kelimesine benzerlik göstermektedir. Bunun dışında Farsça’da aynı bitki ve çiçeği isimlendirmekte kullanılan babuna kelimesinin dilimize papatya şeklinde değişerek geçmiş olma ihtimali de vardır.

Papatyanın Diğer İsimleri: Öküzgözü

Papatyanın Latince (bilimsel) İsmi: Matricaria chamomilla ya da Matricaria recutita

Papatyanın İngilizcesi: Chamomile, camomile

Papatyanın Dünyada Yetiştiği Yerler: Papatya dünyanın ılıman iklime sahip her bölgesinde doğal olarak yetişmektedir. Ayrıca papatyanın tıbbi ve aromatik bitki olarak çok geniş bir coğrafyada ticari yetiştiriciliği yapılmaktadır. Dünyada en fazla papatya yetiştiriciliği yapılan ülkelerin başında Macaristan gelmektedir. Bu ülkede üretilen papatyaların önemli bir kısmı uçucu yağ eldesinde kullanılmaktadır.

Papatyanın Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde papatya doğal koşullarda en fazla Marmara, Ege, Trakya ve Güneybatı Anadolu’da yetişmektedir.

Papatyanın Türleri: Papatya pek çok cins ve tür çiçekli bitkinin ortak adıdır. Dünyada ticari değeri yüksek olan papatya türleri Mayıs Papatyası (Matricaria chamomilla), Romen Sarı Papatya (Chamaemelum nobile) ve Yabani Kır Papatyasıdır (Ormenis multicaulis). Bu maddede gıda ve kozmetik sanayinde kullanım alanı bulan Mayıs Papatyası hakkında bilgi verilmektedir.

Papatyanın Mevsimi: Doğal olarak yetişen papatyalar genellikle Nisan ve Mayıs aylarında çiçeklenmeye başlar ve yaz boyunca çiçeklenme devam eder.

Papatya Helal midir: Papatyanın bitkisel çay ya da uçucu yağ olarak tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Papatya Hakkında Ayet ve Hadisler:

Papatyanın Faydaları

• Papatya çayı halk hekimliğinde sinirleri yatıştırarak rahatlatıcı etki sağlamak için ve sindirim rahatsızlıklarına karşı kullanılmaktadır. Uyumadan önce içilen papatya çayı sinir sistemini düzenleyici etki göstererek çabuk uykuya dalınmasına yardım eder ve uyku kalitesini arttırır. Hazımsızlık, mide yanması gibi sindirim problemlerinde papatya çayı rahatlatıcı etki gösterir.
• Papatya çayında apigenin başta olmak üzere antioksidan etkili çeşitli bileşikler bulunmaktadır. Yapılan hayvan denemelerinde biyoaktif özellikli bu bileşenlerin serbest radikallerin zararlarını engelleyerek enflamasyonu azalttığı belirlenmiştir. Ayrıca özellikle apigenin isimli antioksidan bileşiğin kanserli hücrelerin yayılmasını ve tümör büyümesini yavaşlatıcı etkiye sahip olduğu ortaya konulmuştur.
• Düzenli papatya çayı tüketimi kan şekerinin düzenlenmesine fayda sağlamaktadır. Diyabet hastalarında yapılan bir çalışmada 8 hafta boyunca yemeklerden sonra papatya çayı içenlerin kan şeker seviyelerinin içmeyenlere karşılaştırıldığında daha düşük olduğu bulunmuştur. Ayrıca hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmada papatya çayının kan şeker seviyesinde ani yükselmeleri engellediği tespit edilmiştir.
• Papatya flavonlar olarak bilinen ve kalp sağlığına faydalı etkileri klinik çalışmalarla belirlenen çeşitli bileşikleri içermektedir.

Papatyanın Zararları ve Papatyanın Yan Etkisi

• Makul miktarlarda içilmek kaydıyla papatya çayının tüketimi sağlıklı insanlar için güvenlidir. Aşırı miktarda papatya çayı içildiğinde iç bulantısı ve kusma gibi sindirim rahatsızlıkları ile sersemlik görülebilir.
• Çok nadir olmakla birlikte bazı insanlarda papatya çayı tüketimi ile ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar gözlenebilir. Ayrıca polen alerjisi olanların papatya çayından kaçınması tavsiye edilir.
• Hamile ve emziren kadınlarda papatya çayı tüketiminin güvenilir olup olmadığına dair yeterli kanıt bulunmamaktadır. Bu nedenle tedbiren uzak durulmasında fayda olabilir.

Papatyanın Besin Değeri

Sıcak suda demlenerek elde edilen papatya çayında protein, karbohidrat ve yağ gibi besin bileşenleri yok denecek kadar az bulunmaktadır. Diğer taraftan papatyanın bileşiminde bulunan vitamin ve minerallerden bazıları eser miktarda çaya geçmektedir. Papatya fenolik yapıda apigenin, quercetin, patuletin, luteolin gibi antioksidan özellikli çeşitli bileşikler bakımından zengin bir çiçektir ve çay ya da uçucu yağının sağlık faydaları bu bileşiklerden kaynaklanmaktadır.

Papatya Nasıl Kullanılır

Papatyanın kullanımı: Papatya evlerde taze ya da kurutulduktan sonra bitki çayı olarak içilmektedir. Gıda sanayinde papatya çiçek başları kullanılarak tek ya da karışım bitki çayları üretilmektedir. Papatyanın biyoaktif bileşenlerce zengin uçucu yağı gıda ve kozmetik sanayinde kullanım alanı bulur ve aromaterapide kullanılır. Papatya uçucu yağı çeşitli cilt ve saç bakım ürünlerinin ve parfümlerin bileşiminde yer alır.

Papatya Resimleri

Halisinden.com'da Papatya

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Papatya ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da Papatya ürünleri