Okaliptus

Okaliptus Mersingiller familyasından anavatanı Avustralya olan pek çok tür ağacın ortak ismidir. En hızlı büyüyen ağaçlardan olan okaliptusun dünyada 700’den fazla türü vardır. Yapraklarını dökmeyen ve uygun yetişme şartlarında 80-90 metreye ulaşabilen okaliptus ağaçları endüstriyel odun ihtiyacının karşılanması için oluşturulan ormanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Okaliptus günümüzde en fazla kağıt hammaddesi olarak kullanılmak üzere yetiştirilmektedir. Ayrıca dikildiği topraktan çok miktarda su çekme özelliğine sahip olan okaliptus ağacından bataklıkların kurutulmasında faydalanılmaktadır. Kendine özgü hoş bir kokusu olan okaliptus yaprakları bitki çayı olarak ve uçucu yağ eldesinde kullanılır. Okaliptus yaprakları ve uçucu yağı biyoaktif özelliklere sahip çeşitli fitokimyasal bileşikler içermektedir. Balgam söktürücü ve mikrop öldürücü özellikleri ile okaliptus yağı/çayı halk hekimliğinde solunum yolu rahatsızlıklarında kullanılmaktadır. Ayrıca sinek kovucu spreylerde ve çeşitli cilt bakım kremlerinde okaliptus ürünleri etken madde olarak formülasyonda yer alır.

Okaliptus Hakkında Bilgiler

Okaliptus İsminin Anlamı ve Kaynağı: Okaliptus kelimesi Latince "Avustralya kökenli bir ağaç" anlamındaki eucalyptus kelimesinden dilimize geçmiştir.

Okaliptusun Diğer İsimleri: Okaliptüs

Okaliptusun Latince (bilimsel) İsmi: Eucalyptus

Okaliptusun İngilizcesi: Eucalyptus, Gum tree

Okaliptusun Dünyada Yetiştiği Yerler: Anavatanı Avustralya’da doğal yayılış gösteren okaliptus dünyada subtropik iklime sahip çok geniş bir coğrafyada yetişmektedir. Hızlı büyüdüğünden endüstriyel odun ihtiyacının karşılanmasında kullanılmak üzere 19. yüzyıldan itibaren dünyanın her tarafında okaliptus plantasyon alanları oluşturulmuştur. Dünyada ağaç sayısı bakımında çam türlerinden sonra ikinci sırada olan okaliptus ağaçları Kuzey ve Güney Amerika, Asya, Afrika, ve Avrupa’da yetiştirilmektedir. Dünyada en fazla okaliptus yağı üretimi yapan ülkeler Çin, İspanya ve Portekiz’dir.

Okaliptusun Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde ilk defa okaliptus ağaçları 1885 yılında Adana-Mersin demiryolu hattındaki istasyonlara süs bitkisi olarak dikilmiştir. Günümüzde bir kısmı özel sektöre ait olmak üzere okaliptus ağaçlarının çoğu Akdeniz ve Ege Bölgesinde yetiştirilmektedir.

Okaliptusun Türleri: Okaliptusun dünyada çoğu Avustralya kökenli 700 civarında farklı türü bulunmaktadır. Ülkemizde en fazla yetiştirilen türler Eucalyptus camaldulensis ve E. grandis’tir. Okaliptus yağı elde edilmesinde de kullanılan E. globulus ise dünya genelinde en fazla yetiştirilen okaliptus türüdür.

Okaliptusun Mevsimi: Okaliptus yapraklarını dökmeyen bir ağaç olduğundan yıl boyu yaprakları toplanarak bitki çayı olarak değerlendirilebilir. Uçucu yağı ise genellikle kerestesi için kesilen okaliptus ağaçlarının yapraklarından elde edilmektedir.

Okaliptus Helal midir: Okaliptus yapraklarından elde edilen bitki çayı ya da uçucu yağın tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Okaliptus Hakkında Ayet ve Hadisler:

Okaliptusun Faydaları

• Okaliptus yapraklarının demlenmesi ile elde edilen bitki çayı ve distilasyon yöntemi ile üretilen uçucu yağ uzun yıllardır halk hekimliğinde çeşitli sağlık faydaları için kullanılmıştır. Okaliptus ürünleri en yaygın olarak solunum yolu rahatsızlıklarında kullanılmaktadır. Okaliptus çayı bronşit gibi rahatsızlıklarda balgamı yumuşatarak atılmasını kolaylaştırır. Ayrıca Balgam söktürücü ve öksürüğü giderici özellikleri bulunan okaliptus yağı günümüzde reçetesiz satılan bazı soğuk algınlığı ilaçlarında etken madde olarak bulunur.
• Ciltteki küçük yara ve kesiklerde seyreltilmiş okaliptus yağı iyileşmeye hızlandırmaktadır. Bu amaç için üretilen bazı krem veya merhemlerin formülasyonunda okaliptus yağı yer alır.
• Virüs öldürücü özelliğe sahip bileşikler içeren okaliptus yağı uçuklar için kullanılabilecek doğal bir üründür. Zeytinyağı gibi bir taşıyıcı yağ ile seyreltikten sonra uçuğa sürülerek kullanılan okaliptus yağı iyileşme süresini kısaltmaktadır.
• Okaliptus yağı doğal bir böcek kovucudur. Piyasada okaliptus içerikli ticari sinek ya da böcek kovucu ürünler bulunmaktadır.
• Bakterileri öldürücü ve enflamasyonu azaltıcı etki gösteren okaliptus yağı dişlerde plak oluşumunu ve diş eti rahatsızlıklarını azaltır. Okaliptus yağı içeren diş macunu ya da ağız bakım suları ticari olarak üretilmektedir.

Okaliptusun Zararları ve Okaliptusun Yan Etkisi

• Okaliptus çayı makul ölçülerde tüketilmek kaydıyla herhangi bir olumsuz sağlık etkisine yol açmaz. Zehirlenmeye neden olacağından okaliptus yağının ise seyreltilmeden kullanılması uygun değildir.
• Alerjik reaksiyonlara yol açacağından saf haldeki okaliptus yağı haricen cilde uygulanmamalıdır.
• Yapılan çalışmalar okaliptus çayının kan şeker seviyesini azaltıcı etki gösterdiğini ortaya koymuştur. Bu nedenle diyabet ilacı kullananların okaliptus çayı tüketiminde dikkatli olması gerekir. İlave olarak ameliyat sırasında ve sonrasında kan şeker seviyesinin kontrolü zorlaşabileceğinden planlı ameliyatlardan iki hafta önce okaliptus ürünleri kullanımına son verilmelidir.
• Çeşitli ilaç etken maddeleri ile etkileşime girebileceğinden reçeteli ilaç kullananların okaliptus ürünlerini kullanmadan önce doktorlarına danışması tavsiye edilir.

Okaliptusun Besin Değeri

Kurutulmuş yapraklarının demlenmesi ile elde edilen okaliptus bitkisel çayı eser miktarda bazı minerallar ile tanen ve flavonoid gibi biyoaktif özelliğe sahip çeşitli bileşenler içerir. Okaliptus yağında kaynağına bağlı olarak en fazla sineol olmak üzere pinen, limonin, globulol ve pinocarveol gibi uçucu çok sayıda bileşik vardır.

Okaliptus Nasıl Kullanılır

Okaliptusun kullanımı: Çeşitli sektörlerde farklı kullanım alanlarına sahip olan okaliptus gıda sanayinde bitki çayı üretilir. Kurutulan ve öğütülen okaliptus yaprakları ambalajlanarak bitkisel çay olarak satışa sunulur. Uçucu yağından aromaterapide faydalanılır ve eczacılıkta öksürük şurubu, boğaz pastili, balgam söktürücü gibi ürünler elde edilir. Ayrıca okaliptus diş macunu, gargara gibi ağız bakım ürünlerinin ve cilt krem ve losyonlarının bileşiminde yer alan doğal bir hammaddedir. Böcek kovucu özelliği olan okaliptus yağı bu amaçla üretilen ticari ürünlerin elde edilmesinde kullanılır. Kağıt üretiminde en fazla yararlanılan lif kaynaklarından olan okaliptusun kerestesi tekne ve direk yapımından, ambalaj ve mobilya üretimine kadar geniş bir yelpazede kullanılır. Okaliptus ağacının çiçekleri arıcılıkta nektar kaynağı olarak değerlendirilir.

Okaliptus Resimleri

Halisinden.com'da Okaliptus

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Okaliptus ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da Okaliptus ürünleri