Nar

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Nar1.jpg

Nar (Punica granatum) kınagiller familyasından çalı ya da küçük ağaç ve bu ağacın çok taneli meyvesidir. Nar açık kahverengiden kırmızıya kadar değişen meyve kabuğuna sahip olup, korunaklı bu kabuğun içinde yüzlerce tanecikten meydana gelir. Genellikle sofralık meyve şeklinde ya da meyve suyu formunda tüketilen nar türüne bağlı olarak tatlı, mayhoş ya da ekşi olabilmektedir. Anavatanı İran olan nar binlerce yıldır süs bitkisi olarak ve meyvesi için yetiştirilmektedir. Nar gerek bizim kültürümüzde ve gerekse dünyanın muhtelif bölgelerindeki kültürlerde bolluk ve bereket simgesi olarak kullanılır. Semavi dinlerin kitaplarında nardan bahsedilmektedir. Yüce kitabımız Kuran-ı Kerim’de ve Tevrat’ta ismi zikredilen meyveler arasında nar da bulunmaktadır. Nar içerdiği antioksidan özellikli bileşikler ile kalp hastalıkları ve kanser riskini azaltıcı etki gösterir.

Nar Hakkında Bilgiler

Nar İsminin Anlamı ve Kaynağı: Nar kelimesi Farsça’da nar ağacı ya da meyvesi anlamında kullanılan “nar” ya da “anar” kelimelerindenden Türkçe’ye geçmiştir.

Nar Diğer İsimleri:

Narın Latince (bilimsel) İsmi: Punica granatum

Narın İngilizcesi: Pomegranate

Narın Dünyada Yetiştiği Yerler: Anavatanı İran ve çevresi olan nar dünyada ılıman iklime sahip tüm bölgelerde yetişebilmektedir. En fazla nar üretimi yapılan ülkeler İran, Çin, ve Hindistan’dır. Ülkemizin de dahil olduğu Akdeniz Ülkeleri dünyanın önemli nar üreticileri arasındadır.

Nar Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde en fazla nar üretimi sırasıyla Akdeniz, Ege ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yapılmaktadır. En fazla nar tarımı yapılan illerimiz Antalya, Muğla, Mersin ve Adana’dır.

Nar Çeşitleri: Dünyada 500’den fazla nar çeşidi bulunmaktadır. Ülkemizde yetiştirilen çeşitler arasında öne çıkanlar Hicaznar (Hicaz Narı), Fellahyemez, Ekşilik, Ernar, Katırbaşılı, Ekşi Göknar, Lefan, Wonderful, Erdemli Aşınar ve Silifke Aşısı’dır.[1] Bunlar arasında en fazla ihracatı yapılan tür olan Hicaz Narının kabuk rengi kırmızı ve dane rengi koyu kırmızıdır. Hicaz Narı orta sertlikte çekirdeklere sahip olup sofralık ve endüstriyel tüketime uygundur.

Nar Mevsimi: Nar Kuzey Yarımkürede Eylül ile Şubat arasında; Güney Yarımkürede ise Mart ile Mayıs arasında hasat edilmektedir.

Nar Helal midir: Narın tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Nar Hakkında Ayet ve Hadisler: Kuran-ı Kerim’de nar üç farklı ayette geçmektedir. Allah (CC) Rahman Suresinde (68. ayet) 'İçlerinde her türlü meyve, hurma ve nar vardır.' buyurmaktadır. İlave olarak Enam suresinde nar iki farklı ayette zikredilmektedir. 99. ayette 'Ve semadan suyu indiren O’dur. Böylece herşeyin nebatını (bitkisini) onunla (su ile) çıkarttık. Ve de ondan yeşillikler çıkarttık. Ondan da üst üste taneler (başaklar) ve hurma ağacının tomurcuklarından, sarkan hurma salkımları ve birbirine benzeyen ve benzemeyen üzüm bağları, zeytin ve nardan oluşan bahçeler çıkartırız. Onun meyvesine (ürününe), meyve verdiği zaman ve olgunlaştığı zaman bak. Mü’min olan kavim için, bunlarda elbette âyetler (deliller) vardır.' ve 141. ayette 'Ve asmalı ve asmasız bahçeleri, hurmaları, yenilen çeşitli ekinleri,birbirine benzeyen ve benzemeyen zeytinleri ve narları yaratan O’dur. Ürün verdiği zaman, onun ürününden yeyin. Onun hasad edildiği gün, onun hakkını verin. İsraf (ziyan) etmeyin. Muhakkak ki; O, müsrifleri (israf edenleri) sevmez.' buyurulmaktadır.

İbni Abbas (RA) tarafından nakledilen bir rivayete göre Peygamber Efendimiz (SAV) narı tane tane alıp yiyordu. Bunun üzerine kendisine neden bu şekilde yediği soruldu. “Bu soru üzerine peygamberimiz “Yeryüzünde aşılanan hiçbir nar ağacı yoktur ki cennet tanelerinden bir taneden olmasın. Umarım bu tane onun tanelerinden biridir.” buyurmuştur. (Taberani)

Narın Faydaları

Yapısında bulunan vitaminler, biyoaktif bileşenler ve diyet lifi ile narın insan sağlığına pek çok faydası bulunmaktadır.

  • 100 gram nar tüketimi ile günlük ihtiyacımız olan diyet lifinin %16’sı K vitaminin %16’sı, C vitaminin %12’si, ve Folik Asitin %10’u karşılanır.
  • Narın bileşiminde bulunan antioksidan özellikli bileşikler kalp hastalıkları riskini azaltır. Günlük nar suyu tüketiminin sistolik kan basıncını düşürücü etkisi bulunmaktadır.
  • Narın içerdiği flavonoidler vücutta kansere yol açan serbest radikallerin olumsuz etkisini sınırlamaktadır. Özellikle prostat ve göğüs kanseri riskini azaltmak için nar tüketimi önerilmektedir.
  • Klinik çalışmalar nar tüketiminin Ateroskleroz (damar sertliği) azaltıcı etkisini ortaya koymuştur.[2]

Narın Zararları ve Narın Yan Etkisi

  • Nar meyvesinin normal miktarlarda tüketilmesi durumunda sağlığa olumsuz bir etkisi yoktur. Aşırı miktarda nar tüketimi sindirim problemlerine yol açabilir.
  • Nar kabuğunda toksik bileşikler bulunduğundan fazla miktarda tüketimi sakıncalıdır.
  • Nar tüketimi sistolik kan basıncını düşürücü etkiye sahip olduğu için, tansiyonu düşük kişilerde kullanımı sınırlandırılmalıdır.
  • Kan basıncına etkisi nedeniyle nar tüketimi ameliyat sırasında ve sonrasında problemlere yol açabilir. Planlı ameliyatlardan iki hafta önce nar tüketimi sonlandırılmalıdır.
  • Nar tüketimi bazı hassas bünyelerde allerjik rahatsızlıklara sebebiyet verebilir.

Narın Besin Değeri

100 gram Narın içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 83 kcal
Karbonhidrat 18,70 gr
Yağ 1,17 gr
Protein 1,67 gr
Diyet Lifi 4,00 gr
Vitamin K, C, B9
Mineral Manganez, fosfor

Nar Nasıl Kullanılır

Narın kullanımı: Nar genellikle sofralık meyve ya da meyve suyu olarak tüketilir. Bununla birlikte marmelat ve jöle yapımında da nardan faydalanılır. Ülkemizde özellikle salatalara ve bazı yemeklere lezzet vermek için eklenen nar ekşisi nar suyunun kaynatılmasıyla elde edilmektedir.

Nar Nasıl Pişirilir

Nar Yemekleri

Nar Resimleri

Nar2.jpg

Naragaci.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Nar

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Nar ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da nar ürünleri

Kaynakça

  1. Kurt, H., Sahin G. 2013. Bi̇r Zi̇raat Coğrafyasi Çalışması: Türki̇ye’de nar (Punica Granatum L.) Tarımı, Marmara Coğrafya Dergi̇si̇, 27: 551-574.
  2. B. Yılmaz, C. Usta, "Nar’ın (Punica granatum) terapötik etkileri",Türk Aile Hekimliği Dergisi, 2010; 14(3): 146-153.