Leblebi

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Leblebi1.jpg

Leblebi nohutun çeşitli aşamalardan geçirdikten sonra kavrulması ile elde edilen bir çeşit kuruyemiştir. Geleneksel olarak üretimi yapılan leblebi ülkemiz dışında Ortadoğu ülkelerinde bilinmekte ve tüketilmektedir. Halk arasında kabuğu çıkarılarak elde edilen sarı leblebi ya da leblebi; kabuklu olarak tüketime sunulan ise sakız leblebi ya da nohut olarak isimlendirilmektedir. Son yıllarda yaban mersininden çikolataya ve ahudududan mesir macununa kadar çok farklı kaplamalar ya da baharatlar kullanılarak yeni leblebi ürünleri üretilmeye başlanmıştır. Diyet lifi bakımından zengin bir kuruyemiş olan leblebi tok tutucu özelliği ile kilo vermeye yardımcı olur.

Leblebi Hakkında Bilgiler

Leblebi İsminin Anlamı ve Kaynağı: Leblebi kelimesi Arapça’da fasülyegillerden bir tür, mor bezelye anlamında kullanılan lablab kelimesinden değişerek dilimize geçmiştir.

Leblebinin Diğer İsimleri: Sakız leblebi, nohut

Leblebinin İngilizcesi: Roasted chickpea

Leblebinin Dünyada Üretildiği Yerler: Anadolu topraklarına has geleneksel bir kuruyemiş olan leblebi Türkiye dışında İran ve Hindistan’da üretilmektedir.

Leblebinin Türkiye'de Üretildiği Yerler: Ülkemizde Çorum leblebisi ile meşhur olmuş bir ilimizdir. Ayrıca Kütahya’nın Tavşanlı İlçesi ve Denizli’nin Serinhisar ilçesinde üretilen leblebiler tescil ettirilmiştir.

Leblebi Çeşitleri Nohut kabuğunun üretim sırasında soyulup soyulmamasına bağlı olarak iki temel çeşit leblebi üretilmektedir. Kabuğu soyularak elde edilen sarı leblebi, kabuklu olan ise beyaz leblebi ya da sakız leblebi olarak bilinir. Sarı leblebi tuz, farklı baharat ya da kaplamalar kullanılarak çeşitlendirilmektedir. Sade ve beyaz leblebiye ek olarak en fazla tercih edilenler tuzlu ve şeker kaplamalı leblebidir. Ayrıca son yıllarda biberli, vanilyalı, yaban mersinli, ballı, susamlı, çikolatalı, kahveli, mesir macunlu, portakallı, acılı, karanfilli, limonlu, karabiberli gibi farklı leblebi çeşitleri üretilmektedir. Yapılan araştırmalarda ülkemizin önde gelen leblebi üretim bölgelerinden Çorum’da 24, Tavşanlı’da 32 ve Serinhisar’da 15 farklı çeşidin üretildiği belirlenmiştir.[1]

Leblebi Helal midir: Leblebinin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Leblebi Hakkında Ayet ve Hadisler:

Leblebinin Faydaları

  • Leblebi diyet lifi, demir, ve fosfor bakımından zengin bir kaynaktır. Ayrıca leblebinin hammaddesi olan nohut protein sindirilebilirliği en yüksek baklagillerden biridir.
  • Leblebi diyet lifi içeriğiyle tok tutucu ve sindirim sistemini düzenleyici etkilere sahiptir. Özellikle bol su ile beraber tüketildiğinde leblebi uzun süre tok tuttuğundan kilo vermeye yardımcı bir atıştırmalıktır. Leblebi tüketimi bağırsak faaliyetlerini düzenleyerek kabızlık gibi sindirim problemlerine engel olur.
  • Leblebideki diyet lifleri dolaylı yoldan kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesine yardımcı olarak kalp sağlığına katkı sağlar.

Leblebinin Zararları ve Leblebinin Yan Etkisi

  • Gıda miktarında tüketimi genellikle güvenli olan leblebi bazı insanlarda gaz problemlerine yol açabilir.
  • Fazla miktarda leblebi tüketimi gaz, şişkinlik ve kabızlık gibi sindirim sorunlarına neden olabilir.

Leblebinin Besin Değeri

100 gram sarı leblebinin içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 355 kcal
Karbonhidrat 58,58 gr
Yağ 6,26 gr
Protein 18,64 gr
Diyet Lifi 16,80 gr
Vitamin Az miktarda
Mineral Demir, Potasyum

100 gram sakız leblebinin içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 358 kcal
Karbonhidrat 59,57 gr
Yağ 5,98 gr
Protein 18,96 gr
Diyet Lifi 17,10 gr
Vitamin Az miktarda
Mineral Demir, Potasyum

Leblebi Nasıl Yapılır

  • Sarı leblebi üretimi: İlk aşamada temizlenen nohutlar elekler kullanılarak sınıflandırılır. Daha sonra leblebi yapmaya uygun nohutlar ısıtılırak tavlanır. Geleneksel üretimde üç kere tavlanıp dinlendirilen nohut daha sonra ıslatılır, elenir ve kavrulur. Kavurma sonrası kabukların ve kırık tanelerin ayrılması için elenen leblebiler yeniden dinlendirilir. Son aşamada kızartma işlemi yapılarak ürün satışa hazır hale getirilir.
  • Sakız leblebi üretimi: Temizlenen ve elenen nohut sodalı ve tuzlu sıcak suda ıslatılır. Daha sonra suyun nohut içinde homojen dağılmasını sağlamak için dinlendirme işlemi yapılır. Dinlendirilen nohutlar kavrularak satışa hazır hale getirilir.[2]

Leblebi Yemekleri

Leblebi Resimleri

Beyaz-leblebi.jpeg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Leblebi

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Leblebi ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da leblebi ürünleri

Kaynakça

  1. V. Çalışkan, Y. Gemici, Türki̇ye’ de Leblebi̇ Üreti̇mi̇ ve Ti̇careti̇, Marmara Coğrafya Dergi̇si̇ 23, 234-266, 2011.
  2. Kuruyemiş Üretimi, https://www.foodelphi.com/kuruyemis-uretimi/