Kestane
Kestane Kayıngiller familyasından Castanea cinsine ait anavatanı Kuzey yarım kürenin ılıman bölgeleri olan ağaç türleri ve bu ağaçların yenilebilir meyvesidir. Ülkemizde yetişen Avrupa kestanesi Castanea sativa dünyada en fazla yayılım gösteren kestane türüdür. Meyveleri yenen ve 30 m. ulaşan boyu ile süs bitkisi olarak da yetiştirilen kestane ağacının kışın dökülen yaprakları uzun ve kenarları iri testere dişlidir. Meyveler bir yumak içinde oluşur ve her bir yumakta 2-3 tane kestane bulunur. Ülkemizde özellikle kış aylarında sevilerek tüketilen kestane çeşitli vitaminler (B6, C), mineraller (manganez, bakır) ve diyet lifi bakımından zengin bir meyvedir. Kestane içerdiği diyet lifleri ile sindirim sisteminin sağlığının korunmasına, kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesine ve tokluk hissi sağlayarak kilonun korunmasına fayda sağlar.
İçindekiler
Kestane Hakkında Bilgiler
Kestane İsminin Anlamı ve Kaynağı: Kestane kelimesi dilimize Yunanca’da aynı ağaç ve meyveyi isimlendirmekte kullanılan “kastanon” sözcüğünden geçmiştir.
Kestanenin Diğer İsimleri: Karakabuk, karakat, karakıllı, hıngıç
Kestanenin Latince (bilimsel) İsmi: Castanea cinsine ait çeşitli türleri bulunan kestanenin ticari olarak önemli olanların bilimsel isimleri şunlardır.
- Avrupa kestanesi: Castanea sativa
- Amerikan kestanesi: Castanea dentata
- Japon kestanesi: Castanea crenata
- Çin kestanesi: Castanea mollissima
Kestanenin İngilizcesi: Chestnut
Kestanenin Dünyada Yetiştiği Yerler: Kestane ağacı dünyada ılıman iklime sahip nemli ve yağışlı bölgelerde yayılış göstermektedir. Dünyanın en büyük kestane üreticisi toplam üretimin %80’den fazlasını sağlayan Çin’dir. Ayrıca Bolivya, Türkiye, Güney Kore ve İtalya diğer önemli kestane üreticisi ülkelerdir.[1]
Kestanenin Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Türkiye’de en fazla kestane üretimi Aydın’da yapılmaktadır. Yıllara bağlı olarak değişmekle birlikte ülkemizde üretilen kestanenin %30’dan fazlası Aydın’dan sağlanmaktadır. İzmir, Kastamonu, Sinop ve Zonguldak kestane üretiminde önde olan diğer illerdir.[2]
Kestane Çeşitleri: Ülkemizde bulunan Avrupa kestanesi türüne ait yaygın olarak yetiştirilen çeşitler şunlardır[2]:
- Erkenci çeşitler: Kara Mehmet, Hacı İbiş, Firdola
- İri çeşitler: Sarı Aşılama, Osmanoğlu, Ayı Tabanı
- Hamur yapımına uygun çeşitler: Mahmutmolla, Hacıömer
Kestanenin Mevsimi: Kestane mevsimi çeşide ve iklime bağlı olarak değişmektedir. Erkenci kestane çeşitlerinin hasadı Eylül ayında başlarken diğer çeşitler genellikle Ekim ve Kasım ayında hasat edilerek satışa sunulur. Uygun şartlarda depolandığında bozulmadan uzun süre dayanabilen kestaneler tüm kış mevsimi boyunca pazarlarda satılır.
Kestane Helal midir: Kestanenin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.
Kestane Hakkında Ayet ve Hadisler:
Kestanenin Faydaları
- Kestane diyet lifleri, B6 ve C vitaminleri, manganez ve bakır mineralleri bakımından zengin bir içeriğe sahiptir. Sert kabuklu ağaçlarda yetişen diğer kuruyemiş ve tohumlardan farklı olarak çok az miktarda yağ içeren kestane nişasta gibi kompleks karbohidratların iyi bir kaynağıdır.
- Kestanede bulunan diyet lifleri sindirim sistemi sağlığına olumlu katkı sağlayarak kabızlık ve divertikül gibi problemlerin önlenmesine ve kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesine yardımcı olur.
- Kestane tüketimi doygunluk sağlayarak fazla kalori alımını engeller ve bu sayede kilo kontrolüne destek olur.
- Diyet lifi ve kompleks karbohidratların kaynağı olan kestane vücutta yavaş sindirildiğinden kan şekerinin ani dalgalanmasını önler. Buna bağlı olarak kestane diyabet riskini azaltıcı etkiye sahiptir.[3]
Kestanenin Zararları ve Kestanenin Yan Etkisi
- Kestane normal gıda miktarında genellikle güvenli bir şekilde tüketilebilir. Bununla birlikte hassas bünyeye sahip bazı insanlarda kestaneye karşı alerjik reaksiyonlar görülebilir. Diğer kuruyemişlere alerjisi olanların kestane tüketiminde dikkatli olması tavsiye edilir.
- Fazla miktarda kestane tüketimi hazımsızlık ve ishal gibi sindirim problemlerine neden olabilir.
- Nişasta içeriği yüksek olduğundan aşırı miktarda kestane tüketimi kilo alımına yol açabilir.
Kestane Besin Değeri
100 gram kestanenin (çiğ ve soyulmuş) içindekiler[4]:
| Besin Öğesi | Miktar |
|---|---|
| Enerji | 196 kcal |
| Karbonhidrat | 44,17 gr |
| Yağ | 1,25 gr |
| Protein | 1,63 gr |
| Diyet Lifi | 4,70 gr |
| Vitamin | C, B6 |
| Mineral | Manganez, Bakır |
Kestane Nasıl Kullanılır
Kestanenin kullanımı: Kestane meyveleri sofralık olarak ya da gıda sanayinde kestane şekeri ve unu üretiminde kullanılır. Evlerde kestane çiğ olarak, kaynatılarak, ateşte kavrularak ya da fırında pişirildikten sonra yenilebilmektedir. Pilav ve çeşitli etli yemeklere ilave edilebilen kestane ayrıca pasta ve tatlı yapımında kullanılmaktadır. Gıda sanayinde kestane en fazla kestane şekeri üretiminde kullanılır. Kerestesi mobilyacılıkta kullanılan kestane ağacının çiçekleri arıcılık için önemli bir nektar kaynağıdır. Kestane balı monofloral özellikte, çeşitli sağlık faydaları olan değerli bir bal çeşididir.
Kestane Nasıl Pişirilir
Kestane Yemekleri
Kestane Resimleri
İlgili Maddeler
Halisinden.com'da Kestane
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Kestane ürünleri için lütfen tıklayın:
Kaynakça
- ↑ https://www.tridge.com/intelligences/chestnut/production
- ↑ 2,0 2,1 S. Arpacı, Kestane, Aydın’ın Bilinmeyen Değeri, İncir Dergisi, 2017
- ↑ https://www.organicfacts.net/health-benefits/seed-and-nut/chestnuts.html
- ↑ https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/12167?fgcd=&manu=&format=&count=&max=25&offset=&sort=default&order=asc&qlookup=Chestnuts&ds=&qt=&qp=&qa=&qn=&q=&ing=
