Şeker

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
(Kesme Şeker sayfasından yönlendirildi)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Seker1.jpg

Şeker tatlılık verici ve suda çözünen karbonhidrat yapıdaki maddelerin genel adıdır. Bununla birlikte şeker denilince akla şeker pancarı ya da şeker kamışının çeşitli kimyasal işlemlerden geçirilmesi sonucu elde edilen ve halk arasında kristal şeker ya da sofra şekeri gıda kimyasında sakkaroz olarak isimlendirilen karbohidrat gelmektedir. Bu maddede sofra şekeri hakkında bilgi verilecektir. Yapısında glukoz ve fruktoz bulunan şeker gıda formülasyonlarına genellikle tatlılık vermek için katılır. Gıda endüstrisinde en yoğun kullanılan hammaddelerden biri olan şeker; bisküviden ketçapa, meyve suyundan pasta ve keklere kadar binlerce farklı üründe kullanılmaktadır. Şekerin enerji vermesi dışında besleyici özelliği yoktur ve tüketimi çeşitli olumsuz sağlık etkileri ile ilişkilendirilmektedir.

Şeker Hakkında Bilgiler

Şeker İsminin Anlamı ve Kaynağı:Kökeni kesin olmamakla birlikte şeker kelimesinin dilimize Farsça’dan geçtiği tahmin edilmektedir. Buna göre Farsça'da şeker kamışından elde edilen tatlı madde anlamında kullanılan şakar kelimesi değişerek Türkçe’ye şeker olarak geçmiştir.[1]

Şekerin Diğer İsimleri: Sofra şekeri, kristal şeker, toz şeker, kesme şeker, kıtlama şekeri

Şekerin İngilizcesi: Sugar

Şekerin Dünyada Üretildiği Yerler: Şeker ticari olarak şeker kamışı ve şeker pancarı olmak üzere iki temel hammaddeden elde edilmektedir. Dünyada üretilen toplam şekerin %80’i şeker kamışından geri kalan ise şeker pancarından üretilmektedir. Global ölçekte en fazla şeker üretimi şeker kamışının en büyük üreticisi olan Brezilya’da gerçekleşmektedir. Ayrıca Hindistan, Çin ve Tayland diğer önemli şeker üretici ülkelerdir.

Şekerin Türkiye'de Üretildiği Yerler: Ülkemizde şeker pancarından şeker üretimi yapan farklı bölgelerde toplam 33 fabrika bulunmaktadır. Ülkemizde geniş bir yetiştirme alanı bulan şeker pancarı Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Doğu Karadeniz, Ege ve Akdeniz sahil şeridi dışındaki bölgelerin tümünde yetiştirilmektedir. En fazla şeker pancarı üretimi yapan illerimiz Konya, Afyon ve Eskişehir’dir. [2]

Şeker Çeşitleri: Kristal şeker, taneciklerinin durumuna bağlı olarak toz, kesme ve pudra şekeri olarak sınıflandırılır. Saflaştırılmış ve kristallenmiş sofra şekeri granül halde tüketime sunuluyorsa toz şeker olarak, özellikle çaya atmak için kullanılan belirli büyüklerde küp ya da prizma şeklindeki şekerler ise kesme şeker olarak adlandırılır. Pudra şekeri ince taneli pulverize kristal şekeri ifade etmektedir. Pudra şekerinde farklı olarak topaklanmayı önleyici katkı maddesi kullanılabilmektedir. Ayrıca piyasada beyaz şeker dışında esmer şeker de bulunmaktadır. Esmer şeker kristal şekere belirli miktar şeker kamışı melası ilavesi ile elde edilmektedir.

Şeker Helal midir: Şekerin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Şeker Hakkında Ayet ve Hadisler:

Şekerin Faydaları

  • Şeker vücuda enerji vermek dışında besleyici değeri olmayan bir gıdadır. Bununla birlikte tüketildiğinde hızlı bir şekilde enerji sağlaması bazı durumlarda avantajlıdır. Çok yorgun olunan bir durumda tüketilen biraz şeker vücutta hücrelerin glukoz alarak enerji sağlamasına yardımcı olur.
  • Düşük tansiyon problemi olanların yanında kesme şeker taşıması tavsiye edilir. Tansiyon düştüğünde alınan şeker hızlı bir şekilde tansiyonu yükseltici etki yapar.

Şekerin Zararları ve Şekerin Yan Etkisi

  • Fazla miktarda şeker tüketimi sağlığımızı olumsuz etkilemektedir. Yapılan araştırmalar fazla şeker tüketiminin kalp rahatsızlıklarından obeziteye, diyabetten karaciğer yağlanmasına kadar çok çeşitli sağlık risklerini beraberinde getirdiğini ortaya koymaktadır.
  • Şeker tüketimi ile depresyon arasında bir ilişki mevcuttur. Az miktarda şeker tüketimi vücutta dopamin seviyesini yükselterek anlık olarak mutlu hissetmemizi sağlasa da sık sık şekerli ürünlerin yenilmesi depresyon riskini arttırmaktadır.
  • Şekerli ürünler özellikle ağızda eritilerek tüketilen şekerleme ürünleri diş çürüklerine yol açabilir.
  • Eklem ağrısı ve romatizmal artrit problemi olanların şekerden uzak durması tavsiye edilir. Şeker enflamasyonu arttırarak eklem ile ilgili problemlerin şiddetlenmesine sebep olabilir.
  • Aşırı şeker tüketimi insülin hassasiyetinin azalmasına ve tip-2 diyabet riskinin artışına neden olabilir.[3]

Şekerin Besin Değeri

100 gram sıvı Şekerin içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 387 kcal
Karbonhidrat 99,98 gr
Yağ 0 gr
Protein 0 gr
Vitamin Az miktarda
Mineral Az miktarda

Şeker Nasıl Yapılır

Şekerin üretimi: Şeker pancarından kristal şeker üretiminin ilk aşamasında temizleme işlemi yapılır. Temizlenen pancarlar ince şeritler halinde kesilir ve haşlama teknesine alınarak ıstılır. Daha sonra difüzör denilen ekipmanda sıcak su ile pancar kıyımları temas ettirilerek dokulardaki şekerin suya geçmesi sağlanır. Difüzörden çıkan şekerli sıvı ham şerbet olarak adlandırılır. Ham şerbet daha sonra kireçleme ve karbonatlama işlemlerine tabi tutularak şeker dışı maddeler uzaklaştırılır. Bu aşamada elde edilen sulu şerbet (%10-12 kuru maddeli) buharlaştırıcılara gönderilir ve burada şerbetteki su buharlaştırılarak koyu bir şerbet (%60-65 kuru maddeli) elde edilir. Filtre edildikten sonra pişirime gönderilen koyu şerbet burada ısıtılarak aşırı doygun hale getirilir. Aşırı doygun şerbete pudra şekeri maya olarak verilerek kristal taneleri oluşturulur ve bu taneler büyütülürek lapa elde edilir. Lapa santrifüjlere gönderilerek sakkaroz kristalleri ayrılır. Sakkaroz kristalleri daha sonra su ve buhar kullanılarak yıkanır ve sıcak hava ile kurutulur. Elde edilen kristal şeker ambalajlanarak satışa hazır hale getirilir. [4]

Şeker Yemekleri

Şeker Resimleri

Seker2.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Şeker

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Şeker ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da Şeker ürünleri

Kaynakça