Keçiboynuzu Zamkı (E410)

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
(Keçiboynuzu Zamkı sayfasından yönlendirildi)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Küçük resim oluşturmada hata: Küçük resim hedefe kaydedilemiyor

Keçiboynuzu zamkı ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E410, galaktoz ve mannoz ünitelerinden oluşmuş galaktomannan yapıda doğal bir polisakkarittir. Keçiboynuzu meyvesinin tohumlarının öğütülmüş endospermleri olan keçiboynuzu zamkı beyaz ya da sarı-beyaz renkli un gibi bir yapıya sahiptir. Çözeltileri yoğun ve bulanık olan keçiboynuzu zamkı jel oluşturmaz. Suda kısmi olarak çözünen keçiboynuzu zamkı ağırlığının 50 katı kadar suyu bünyesinde tutabilir. Gıda sanayinde keçiboynuzu zamkı kıvam arttırıcı ve stabilize edici özelliği ile; krem peynirden, ketçap ve mayoneze; dondurmadan, unlu mamüllere ve dondurulmuş gıdalara kadar çok çeşitli ürün formülasyonlarında kullanılmaktadır.[1] GRAS statüsünde olan keçiboynuzu zamkının gıdalarda kullanımı ile ilgili bir sınırlama yoktur.

Keçiboynuzu Zamkı Hakkında Bilgiler

Keçiboynuzu Zamkının Diğer İsimleri: Keçiboynuzu gamı

Keçiboynuzu Zamkının Avrupa Birliği Kodu: E410

Keçiboynuzu Zamkının Kimyasal Formülü: C10H11ClN2O2

Keçiboynuzu Zamkının İngilizcesi: Locust bean gum

Canlılarda Keçiboynuzu Zamkı

Keçiboynuzu tohumlarında doğal olarak bulunan keçiboynuzu zamkı diyet lifi özelliğinde bir polisakkarit olduğundan insan vücudunda sindirilemez, kalın bağırsakta bulunan mikroorganizmalar yoluyla fermente edilir.

Keçiboynuzu Zamkının Kullanım Amacı

Keçiboynuzu zamkı; gıda sanayi dışında tekstil, kağıt, boya ve ilaç sanayinde kullanılmaktadır. En yaygın kullanım alanı bulduğu gıda sanayinde keçiboynuzu zamkı çok çeşitli gıda maddelerinin üretiminde farklı amaçlarla formülasyonlara dahil edilmektedir.

  • Ketçap, mayonez ve soslarda keçiboynuzu zamkı emülgatör ve stabilizatör olarak işlev görerek emülsiyon stabilitesinin korunmasına; dolayısıyla yağlı ve yağsız yapının birbirinden ayrılmasının önler.
  • Dondurma üretiminde kullanılan keçiboynuzu zamkı son ürünün erimesini geciktirir ve kaymaksı bir yapı kazandırır.
  • Meyveli yoğurt, krem peynir ve puding formülasyonlarında keçiboynuzu zamkı tekstürel yapıyı iyileştirmek ve su salmayı önlemek için kullanılır.
  • Unlu mamüllerde keçiboynuzu zamkı yapıyı geliştirerek kırılganlıkları azaltır.

Keçiboynuzu Zamkı Helal midir

Keçiboynuzu zamkının tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Keçiboynuzu zamkının Sağlığa Etkileri

Olumlu Etkiler:

  • Keçiboynuzu zamkı diyet lifi özelliği gösteren doğal bir polisakkarit olduğundan özellikle sindirim sağlığına olumlu etkileri bulunmaktadır.
  • Yapılan çalışmalar keçiboynuzu zamkının kolesterol düşürücü etkiye sahip olduğunu ortaya çıkarmıştır. Klinik araştırmalarda diyete keçiboynuzu zamkı ilave edilmiş gıdaların dahil edilmesi ile herhangi bir yan etki olmadan LDL (kötü) ve toplam kolesterol seviyelerinin azaldığı belirlenmiştir.
  • Hayvan denemeleri ile keçiboynuzu zamkının kan şeker seviyesini düzenlediği tespit edilmiştir. Bu çalışmalarda özellikle diyabetlilerin keçiboynuzu zamkı içeren gıdaları tüketmesi kan şeker seviyesinde ani değişimlerin önlenmesine yardımcı olacağı sonucuna varılmıştır.
  • Bebeklerde görülen reflü rahatsızlığında keçiboynuzu zamkı içeren mamaların kullanımı semptomları önemli oranda azaltmaktadır.[2]

Olumsuz Etkiler:

  • Keçiboynuzu zamkı gıdalarda bulunduğu miktarlar bakımından tüketilmesi güvenilir bir katkı maddesidir. Ancak bazı insanlarda keçiboynuzu zamkı içeren gıdaların tüketilmesi çeşitli alerji semptomlarını ortaya çıkarabilir.
  • Keçiboynuzu zamkı içeren gıdaların tüketimi midedeki sindirimi yavaşlatarak boşaltım hızını düşürür.
  • Keçiboynuzu zamkı içeren gıdaların fazla miktarda tüketimi gaz ve şişkinlik gibi sindirim problemlerine yol açabilir.

Keçiboynuzu Zamkı Nasıl Üretilir

Keçiboynuzu zamkının üretimi: Keçiboynuzu zamkı harnup (keçiboynuzu) meyvesinin tohumlarından elde edilmektedir. Meyveden çıkarılan tohumlar öncelikle kimyasal ya da kavurma işlemlerine tabi tutularak tohum kabuğundan ayrılır. Kabukları ayrılmış tohumlara daha sonra kaba öğütme işlemi uygulanır. Bu aşamada kırılgan olan embriyo parçalanırken daha dayanıklı olan endosperm parçalanmadan kalır. Sonraki eleme işleminde endosperm ile embriyo birbirinden ayrılır. Son aşamada endosperm ince öğütmeye tabi tutularak gıda katkı maddesi olarak kullanılan toz halinde keçiboynuzu zamkı elde edilir.

İlgili Maddeler

Kaynakça

  1. Ö. Demirtaş, Keçi̇boynuzu (Ceratonia Siliqua) Çekirdekleriinden Gam Üretim Yollarının Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, 2007
  2. https://draxe.com/locust-bean-gum/