Karmin (E120)

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
(Karminik Asit sayfasından yönlendirildi)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Karmin.png

Karmin ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E120, gıda sanayinde renklendirici olarak kullanılan parlak kırmızı renkli doğal bir katkı maddesidir. Karminik asitin alüminyum tuzu olan karmin tropikal bölgelerde yaşayan koşineal böceğinden elde edilir. Işık ve ısıya karşı en dayanıklı renklendiricilerden olan karmin gıda sanayi dışında farklı sektörlerde de kullanım alanı bulmaktadır. Türk Gıda Kodeksinde karminin gıda katkı maddesi olarak maksimum kullanım miktarları ürün bazında sınırlandırılmıştır.

Karmin Hakkında Bilgiler

Karminin Diğer İsimleri: Koşineal, karminik asit

Karminin Avrupa Birliği Kodu: E120

Karminin Kimyasal Formülü: C22H20O13

Karminin İngilizcesi: Carmine

Canlılarda Karmin

Karmin tropikal bölgelerde çeşitli kaktüs türleri üzerinde asalak olarak yaşayan koşineal böceklerinin dişilerinde doğal olarak bulunan bir renk maddesidir. Karmin üretiminde kullanılan koşineal böceğinin anavatanı Meksika ve bazı Güney Amerika ülkeleridir.

Karminin Kullanım Amacı

  • Karminin renklendirici olarak gıda sanayinde geniş bir kullanım alanı vardır. Pastırma ve sosis gibi et ürünlerinden; meyveli yoğurt ve çeşitli peynirlere, şekerleme ve meyve sularından kurutulmuş sebze ve meyvelere kadar çeşitli gıda maddelerinde karmin doğal ve canlı kırmızı renk vermek amacıyla kullanılır.
  • Karmin kozmetik sanayinde allık, göz farı ve ruj gibi çeşitli ürünlerin üretiminde ve tekstil, boya ve ilaç sanayinde renklendirici olarak kullanılmaktadır.

Karmin Helal midir?

Böcekten elde edilmesi nedeniyle karmin dini açıdan şüpheli kabul edilen bir katkı maddesidir. Hanefi fıkhına göre böceklerin yenmesi caiz olmadığından ülkemizde faaliyet gösteren bazı belgelendirme firmaları karmin içeren gıda maddelerine helal sertifikası vermemektedir.

Karminin Sağlığa Etkileri

Gıdalarda kullanım miktarı bakımından olumsuz sağlık etkilerine yol açmayan karmin bazı hassas bünyeli insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Karmin içeren gıdaların tüketimi ile genellikle basit sayılabilecek kızarıklık ve kaşıntı şeklinde ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar yanında çok nadir olarak anafilaktik şok gibi çok ciddi alerjik problemler de rapor edilmiştir. Ayrıca karminin bazı durumlarda hiperaktiviteyi arttırdığı bildirilmektedir. [1] FAO/WHO (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü/Dünya Sağlık Örgütü) tarafından oluşturulmuş Gıda Katkı Maddeleri Ortak Uzman Komitesi karminin insan sağlığına olumsuz etki yapmadan günlük alım miktarını (ADI) 5 mg/kg vücut ağırlığı olarak belirlemiştir.[2].

Karmin Nasıl Üretilir

Karmin üretiminde dişi koşineal böcekleri toplanır, sıcak su içine daldırılarak öldürülür ve güneş altında bekletilerek ya da fırınlanarak kurutulur. Kurutulan böcekler toz haline getirilerek koşineal özü ya da koşineal olarak isimlendirilen ve etken boyar madde olarak karminik asit içeren karışım elde edilir. Ticari karmin üretiminde koşineal içindeki karminik asit alüminyum hidrat ile çöktürülür ve ambalajlanarak kullanıma hazır hale getirilir.[3]

İlgili Maddeler

Kaynakça

  1. U. Taskoparan-Yilmaz, et al., Determination of food dye carmine in milk and candy products by differential pulse polarography. Journal of Food and Drug Analysis, 22: 339-335.
  2. Anonymous,Scientific Opinion on the re-evaluation of cochineal, carminic acid, carmines (E 120) as a food additive, EFSA Journal, 13(11):4288, 2015
  3. H. M. Velioğlu ve ark. Gıdalarda Kullanılan Doğal Renklendiricilerden Karmin, Türkiye 9. Gıda Kongresi Bildiri Kitabı, 24-26 Mayıs 2006, Bolu.