Kalsiyum Klorür (E509)

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
(Kalsiyum Diklorür sayfasından yönlendirildi)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Kalsiyum Klorür.jpg

Kalsiyum klorür ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E509, gıda sanayinde sıkılaştırıcı ve metal bağlayıcı olarak kullanılan bir katkı maddesidir. İnorganik bir bileşik olan kalsiyum klorür deniz tuzu ve kireç taşında doğal olarak bulunur. Oda sıcaklığında beyaz renkli katı kristaller halinde bulunan kalsiyum klorür suda çok iyi çözünür. Tuzlu bir tada sahip olan kalsiyum klorürün kokusu yoktur. Genellikle doğal tuz çözeltilerinin rafinasyonu elde edilen kalsiyum klorürün farklı sektörlerde çeşitli kullanım alanları vardır. Türk Gıda Kodeksi Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde peynir, sebze ve meyve konserveleri, reçel ve marmelat vb ürünlerde kalsiyum klorürün katkı maddesi olarak kullanım miktarı için bir sınırlama yapılmamıştır.

Kalsiyum Klorür Hakkında Bilgiler

Kalsiyum Klorürün Diğer İsimleri: Kalsiyum diklorür

Kalsiyum Klorürün Avrupa Birliği Kodu: E509

Kalsiyum Klorürün Kimyasal Formülü: CaCl2

Kalsiyum Klorürün İngilizcesi: Calcium chloride

Canlılarda Kalsiyum klorür

İnorganik bir tuz olan kalsiyum klorür canlılarda doğal olarak bulunmaz. Kalsiyum klorür gıdaların bileşiminde vücuda alındığında ayrışarak kalsiyum ve klorür iyonlarına ayrışır. Her iki mineral de vücutta doğal olarak bulunur; kalsiyum kemiğin yapısında bulunur ve kemik sağlığı bakımından çok önemlidir; klorür ise hücre içi ozmotik basıncı ve asit-baz dengesini sağlar.[1]

Kalsiyum Klorürün Kullanım Amacı

Kalsiyum klorür çok çeşitli endüstrilerde farklı amaçlarla kullanılmaktadır.

  • Gıda sanayinde kalsiyum klorür çeşitli gıda formülasyonlarına farklı amaçlarla ilave edilir.
    • Peynir üretiminde sütte doğal olarak bulunan kalsiyum iyonları istenen pıhtı özellikleri için çok önemlidir. Süte uygulanan ısıl işlem sonucu kalsiyum iyonik formunu kısmen kaybettiği için kalsiyum klorür ilavesi yapılır.
    • Çeşitli meyve ve sebze konservelerinde, reçel ve marmelatlarda ürünün yumuşamasına engel olmak için kalsiyum klorürden faydalanılır.
    • Turşu eldesinde ürünün sodyum içeriği arttırılmadan tuzluluk sağlamak için kalsiyum klorür eklenir.
    • Kalsiyum klorür enerji içecekleri üretiminde elektrolit kaynağı olarak kullanılır.
  • Kalsiyum klorür suyun donma noktasını düşürerek donmayı engeller. Ayrıca suda çözünürken dışarıya ısı veren bir reaksiyon meydana gelir. Bu özellikleri sayesinde kalsiyum klorür kış aylarında yollarda buzlanmayı önlemek için kullanılır.
  • Kimya sanayinde kalsiyum ve klor içeren çeşitli bileşiklerin endüstriyel üretiminde kalsiyum klorürden faydalanılır.
  • Yapı sektöründe kalsiyum klorür betonun hızlı kurumasını sağlar ve dayanıklılık verir.
  • Kalsiyum klorür medikal sektörde kullanımı olan bir bileşiktir. Vücutta kalsiyum seviyesi çok düşük veya kalp atışlarının aşırı düzensiz olduğu ve acil müdahale gerektiren durumlarda kalsiyum klorür çözeltilerinden faydalanılır.

Kalsiyum Klorür Helal midir

Kalsiyum Klorürün tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Kalsiyum Klorürün Sağlığa Etkileri

  • Gıdalarda katkı maddesi olarak bulunduğu miktarlar bakımından kalsiyum klorürün tespit edilen herhangi bir zararı ya da yan etkisi yoktur.
  • Kalsiyum klorür sulu ortamda kalsiyum ve klorüre ayrıştığından insan vücudunda kalsiyum olarak işlev görür. İnsan vücudunda en fazla bulunan inorganik mineral olan kalsiyum kemik ve diş sağlığı için çok önemli bir mineral olması yanında; kasların kasılması ve kanın pıhtılaşması hadiselerinde kritik role sahiptir. Gıdalarla düzenli olarak alınması gereken bir mineral olan kalsiyum ihtiyaçtan fazla alındığında büyük çoğunluğu idrar ile; geri kalan çok az miktarı ise ter ve dışkı yolu vücuttan uzaklaştırılır.[2] Diğer taraftan çoğunluğu hücreler arası sıvıda yer alan klorür gıdalarla alındığında ince bağırsakta etkin bir şekilde emilir ve fazlası böbreklerden süzülerek idrar ile atılır.
  • Kalsiyum klorür su ile reaksiyona girdiğinde ısı açığa çıktığı için ıslak cilt ya da göz ile temasında tahriş meydana gelebilir. Konsantre çözeltilerinin cilt ile teması yanıklara varan tahrişlere yol açabilir.
  • İlaç olarak kullanıldığında kalsiyum klorürün gereğinden fazla vücuda enjekte edilmesi sonucu tansiyon aşırı düşerek bayılmalar meydana gelebilir.

Kalsiyum Klorür Nasıl Üretilir

Kalsiyum klorürün üretimi: Endüstriyel kalsiyum klorür en fazla sodyum karbonat üretiminde kullanılan ve Savoy Prosesi olarak bilinen yöntemde yan ürün olarak elde edilmektedir. Bu yöntemde sodyum klorür kaynağı olarak deniz suyu ve kalsiyum karbonat kaynağı olarak kireçtaşı kullanılır. Kalsiyum klorür ayrıca doğal kaya tuzu veya deniz tuzunun suda çözündürülmesi ile elde edilen çözeltinin konsantre edilmesi ve saflaştırılması ya da kireç taşının hidroklorik asit ile muamele edilmesiyle üretilmektedir.

İlgili Maddeler

Kaynakça