Glukono Delta Lakton (E575)

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
(E 575 sayfasından yönlendirildi)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Glukono-delta-lakton.png

Glukono Delta Lakton (GDL) ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E575; üzüm, bal ve çeşitli fermente ürünlerde doğal olarak bulunan ve sentez ya da biyoteknolojik yolla üretilen bir gıda katkı maddesidir. Görünüş olarak kristal beyaz toz formundaki GDL kokusuzdur ve suda kolayca çözünerek glukonik aside parçalanır. GDL gıda sanayinde et ve süt ürünlerinden, meyve suyu ve fırıncılık ürünlerine kadar çok çeşitli gıdalarda metal bağlayıcı, asitlik düzenleyici, kabartıcı ve koruyucu olarak kullanılır. Sağlık açısından herhangi bir olumsuz etkisi olmayan GDL vücutta kolayca metabolize edilerek glukozun oksidasyonu ile ortaya çıkan ara ürünler olan lakton ve glukonik asite dönüşür. Gıdalarda kullanım miktarı sınırlandırılmayan bir katkı maddesi olan GDL’nin aşırı miktarda alımı müshil etkisi yapabilir.

Glukono Delta Lakton Hakkında Bilgiler

Glukono Delta Laktonun Diğer İsimleri: Glukonolakton

Glukono Delta Laktonun Avrupa Birliği Kodu: E575

Glukono Delta Laktonun Kimyasal Formülü: C6H10O6

Glukono Delta Laktonun İngilizcesi: Glucone delta lactone

Canlılarda Glukono Delta Lakton

İnsan vücudunda GDL metabolize olarak lakton ve glukonik aside dönüşmektedir. Bir molekül GDL’nin parçalanması ile vücuda bir molekül glukozun sağladığı enerji sağlanmaktadır. Çeşitli mikroorganizmalar glukozu okside ederek GDL üretirler.

Glukono Delta Laktonun Kullanım Amacı

  • GDL gıda sanayinde çok çeşitli ürünlerin formülasyonuna farklı amaçlarla ilave edilen bir katkı maddesidir.[1]
    • Reçel, meyve suyu ve salata sosu gibi ürünlerde GDL, pH’nın ayarlanmasında kullanılır.
    • Et ürünlerinde nitrit ile beraber kürleyici madde olarak kullanılan GDL, asitliği düzenleyerek koruyucu etki gösterir. Ayrıca GDL, et ürünlerinde istenen renk oluşumuna ve kalıcılığına katkı sağlar.
    • Fırıncılık ürünlerinde kabartıcı olarak işlev gören GDL, bikarbonat ile yavaş ve sürekli reaksiyona girerek karbondioksit üretir. GDL özellikle dondurulmuş hamurlarda, hazır hamur mikslerinde ve glutensiz fırın ürünlerinde tercih edilen bir kabartıcıdır.
    • Süt endüstrisinde çeşitli peynirlerin üretiminde kontrollü asitlik gelişimi GDL kullanılarak sağlanmaktadır.
  • Kozmetik sanayinde cilt bakım ürünleri, şampuanlar ve ağız sularının bileşiminde GDL şelatlama ajanı, asitlik düzenleyici ve nemlendirici olarak yer almaktadır.[2]
  • GDL, inşaat sektöründe betonun dayanıklılığını arttırmak için kullanılan kimyasal maddelerdendir.

Glukono Delta Lakton Helal midir

Glukono delta laktonun tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Glukono Delta Laktonun Sağlığa Etkileri

  • Çeşitli gıda maddelerinde doğal olarak bulunan; vücuta alındığında lakton ve glukonik asite parçalanan GDL’nin sağlık üzerine olumsuz bir etkisi belirlenmemiştir. Bununla birlikte yapılan çalışmalarda aşırı miktarda GDL alımının (20 g ve üstü) ishale yol açabildiği belirlenmiştir. Dünyadaki gıda güvenliği ile ilgili en önemli otoritelerden olan ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından yapılan kısa ve uzun süreli araştırmalar sonucunda GDL, tüketimi sakıncalı olmayan maddeler listesine dahil edilmiştir.
  • Yapılan klinik çalışmalar diyet yoluyla alınan GDL’nin cilt sağlığına olumlu etkileri olduğunu ortaya çıkarmıştır. Günde 2 gram GDL alımının ciltte enflamasyonu ve mevsim geçişlerinde gözlenen cilt problemlerini azaltıcı etki gösterdiği belirlenmiştir. [3]

Glukono Delta Lakton Nasıl Üretilir

Glukono Delta Laktonun üretimi: GDL ticari olarak glukonik asit sulu çözeltisinin kristalizasyonu ile üretilmektedir. Glukonik asit ise genellikle bitkisel hammaddelerden elde edilen glukozun kimyasal reaksiyon ya da biyoteknolojik fermentasyon yoluyla oksidasyonu ile elde edilmektedir. [4]

İlgili Maddeler

Kaynakça

  1. http://www.pmpinc.com/Documents/gdl-brochure.pdf
  2. https://lotioncrafter.com/products/glucono-delta-lactone-gdl
  3. Kuwano, et al. Dietary intake of glucono-δ-lactone attenuates skin inflammation and contributes to maintaining skin condition, Food and Function, 9(3):1524-1531, 2018.
  4. https://www.ams.usda.gov/sites/default/files/media/Glucono%20Delta%20Lactone%20TR.pdf