Taumatin (E957)

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
(E957 sayfasından yönlendirildi)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Taumatin.png

Taumatin ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E957 gıda sanayinde tatlandırıcı ve lezzet geliştirici olarak kullanılan bir katkı maddesidir. Protein esaslı doğal bir tatlandırıcı olan taumatin Batı Afrika’ya özgü katemfe meyvesinden izole edilir. Şekerden yaklaşık 2000 kat daha fazla tatlılık veren taumatinin tatlılığı normal şekerden çok farklıdır. Taumatin içeren gıdanın tüketilmesi sonrasında ağızda kalıcığı uzun süren ve meyan kökününkine benzer bir tat kalır. Suda çözünür özellikteki taumatin yüksek sıcaklıkta ve geniş pH aralığında kararlı bir bileşiktir. Gıda formülasyonlarında taumatin tatlılık vermekten daha çok lezzeti iyileştirmek ve istenmeyen tatları maskelemek için kullanılır. Uluslararası gıda otoriteleri tarafından taumatin için insan sağlığını olumsuz etki yapmadan günlük alım miktarına yönelik bir sınırlandırma yapılmamıştır.

Taumatin Hakkında Bilgiler

Taumatinin Diğer İsimleri:

Taumatinin Avrupa Birliği Kodu: E957

Taumatinin Kimyasal Formülü:

Taumatinin İngilizcesi: Thaumatin

Canlılarda Taumatin

Taumatin katemfe bitkisinin (Thaumatococcus daniellii) meyvesinde tohumları saran zarımsı kısımda doğal olarak bulunan bir proteindir. Taumatin kullanıldığı gıdanın bileşiminde vücuda alındığında diğer proteinlerle aynı şekilde metabolize olur.

Taumatinin Kullanım Amacı

Taumatin çeşitli gıda ve içeceklere tatlılık vermek, lezzeti iyileştirmek ve diğer ingrediyenlerden kaynaklanan istenmeyen tatları maskelemek için kullanılır. Taumatin çeşitli aroma bileşiklerinin lezzetini geliştirici etki yaparken sodyum, potasyum ve demir iyonlarından kaynaklanan istenmeyen acımsı tadı maskeler. Sentetik tatlandırıcılarla birlikte kullanıldığında taumatin sinerjistik etki gösterir ve diğer tatlandırıcının kullanım miktarını kayda değer miktarda azaltır.[1]

Taumatin Helal midir

Taumatinin kullanılmasında dini açıdan bir sakınca yoktur.

Taumatinin Sağlığa Etkileri

  • Taumatin gıda formülasyonlarına çok az miktarda ilave edilerek istenilen etkiyi sağlar. Yapılan çalışmalar taumatinin gıdalarda bulunduğu miktarlar bakımından herhangi bir olumsuz sağlık etkisine yol açmadığını ortaya çıkarmıştır.
  • Normal şekerden çok farklı bir tatlılığa sahip olan taumatin tatlılık verici olarak genellikle tek başına kullanılmayıp doğal ya da sentetik farklı tatlandırıcılarla birlikte kullanılır. Beraber kullanıldığı tatlandırıcıya bağlı olarak taumatin içeren gıdaların fazla tüketimi bazı insanlarda gaz ve ishal gibi yan etkilere yol açabilir.
  • Taumatin ağızda bulunan mikroorganizmalar tarafından metabolize edilmediğinden doğal tatlandırıcılar gibi diş çürümelerine yol açmaz.

Taumatin Nasıl Üretilir

Taumatinin üretimi: Katemfe meyvesi hasat edildikten sonra taumatin içeren tohumları saran zarımsı kısım ayrılarak su içinde çözdürülür. Daha sonra membran ayırma yöntemi kullanılarak suya geçen yabancı maddeler taumatin içeren çözeltiden uzaklaştırılır. Son adımda elde edilen taumatin kurutulur ve ambalajlanarak kullanıma hazır hale getirilir.[2]

İlgili Maddeler

Kaynakça

  1. J. BeMiller, Carbohydrate and Noncarbohydrate Sweeteners, in Carbohydrate Chemistry for Food Scientists (Third Edition), pp 371-399, 2019.
  2. https://www.igb.fraunhofer.de/en/research/competences/environmental-biotechnology/technical-microbiology/thaumatin.html