Böğürtlen

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
(Diken Çileği sayfasından yönlendirildi)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Bogurtlen1.jpg

Böğürtlen (Rubus fruticosus) gülgiller familyasından Rubus cinsine ait çok dallı çalı şeklinde bir bitki ve bu bitkinin antioksidan, diyet lifi ve vitaminlerce zengin meyvesidir. Anavatanı ülkemizin bir kısmının da yer aldığı orta, güney ve batı Avrupa olan böğürtlen ülkemizin her bölgesinde yabani olarak yetişebilmektedir. Küçük taneciklerden meydana gelen böğürtlen önceleri pembe-kırmızı renge sahipken olgunlaşma ile kararmakta ve hasat olgunluğuna ulaşmaktadır. İçerdiği antioksidanlar ve vitaminler ile böğürtlenin kanser riskini azaltıcı ve bağışıklığı güçlendirici bir etkiye sahip olduğu bilinmektedir. Farklı bir bitki olan Ahududu ile karıştırılmamalıdır.

Böğürtlen Hakkında Bilgiler

Böğürtlen İsminin Anlamı ve Kaynağı: Kelimelerin kökeni ile ilgili kaynaklar böğürtlen kelimesinin eski Türkçe'den beri aynı meyveyi isimlendirmek için kullanıldığını belirtmektedir.

Böğürtlenin Diğer İsimleri: Diken çileği, karamama, diken dutu.

Böğürtlenin Latince (bilimsel) İsmi: Rubus fruticosus

Böğürtlenin İngilizcesi: Blackberry

Böğürtlenin Dünyada Yetiştiği Yerler: Böğürtlen soğuk-ılıman iklim bitkisi olmasına rağmen farklı iklimlere kolaylıkla adapte olabilir. Kuzey Amerika ve Avrupa'da yaygın olan böğürtlenin dünyadaki en büyük üreticileri İran, Meksika ve Vietnam'dır.[1]

Böğürtlenin Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde toplam böğürtlen üretiminin %80’den fazlası Bursa'da gerçekleştirilmektedir. Bursa’dan sonra en fazla böğürtlen üretimi Kahramanmaraş, Samsun ve Mersin’de yapılmaktadır.

Böğürtlen Çeşitleri: Ülkemizde ticari olarak yetiştiriciliği yapılan çok sayıda böğürtlen çeşidi bulunmaktadır. Bu çeşitler arasında öne çıkanlar Boysenberry, Apache, Navaho, Cherokee, Arapaho, Chester, Black Satın, Young’dır. Boysenberry mükemmel aromalı, iri çekirdekli ve siyaha yakın mor renkli olup sofralık ve dondurma üretiminde kullanılmaktadır.[2]

Böğürtlenin Mevsimi: Türe ve yetiştirildiği bölgeye bağlı değişmekle birlikte ülkemizde böğürtlenin mevsimi genellikle Haziran sonu ile Eylül başı arasındadır.

Böğürtlen Hakkında Ayet ve Hadisler:

Böğürtlenin Faydaları

  • Böğürtlende bulunan antioksidan maddeler serbest radikallerin vücutta sebep olduğu zararları sınırlayarak özellikle yemek borusu, göğüs ve rahim kanseri riskini azaltıcı etkide bulunur.
  • Böğürtlen harika bir K vitamini kaynağıdır. 100 gram böğürtlen tüketimi ile günlük ihtiyacımız olan K vitaminin %19’u alınır. K vitamini kemik sağlığını korur ve kanın pıhtılaşmasında etkendir. Sağlıklı kemikler ve yaralanmalarda daha hızlı iyileşmek için böğürtlen gibi K vitaminince zengin gıdaların tüketilmesi önerilir.
  • Böğürtlen ağız sağlığının korunması açısından çok faydalı bir meyvedir. Böğürtlende bulunan antimikrobiyel özellikli bileşikler ağız yaralarına yol açan bakterileri öldürücü etkide bulunur.
  • Yaşlanma ile birlikte öğrenme ve motor becerilerinde bir düşüş meydana gelmektedir. Yapılan çalışmalar böğürtlen tüketiminin öğrenme ve motor becerilerindeki azalmayı engelleyici etkisinin olduğunu ortaya koymuştur.
  • Sağlıklı bir sindirim sistemi açısından çok önemli olan diyet lifleri böğürtlende önemli miktarlarda bulunur. 100 gram böğürtlende 5,3 gram diyet lifi bulunmaktadır.

Böğürtlenin Zararları ve Böğürtlenin Yan Etkisi

  • Normal gıda miktarında böğürtlen tüketiminin bilinen bir zararı ya da yan etkisi yoktur. Ancak aşırı tüketim ishale yol açabilir.
  • Olgunlaşmamış böğürtlen tüketimi kabızlığa yol açabilir.

Böğürtlen Besin Değeri

100 gram Böğürtlenin içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 43 kcal
Karbonhidrat 9,61 gr
Yağ 0,49 gr
Protein 1,39 gr
Diyet Lifi 5,30 gr
Vitamin C, K
Mineral Magnezyum

Böğürtlen Nasıl Kullanılır

Böğürtlenin kullanımı: Böğürtlen sofralık meyve olarak kullanılmasının yanında pastacılık sektöründe tercih edilen meyvelerdendir. Gıda sanayinde reçel, marmelat ve şekerleme yapımında değerlendirilen böğürtlen ayrıca kurutularak meyve çayı üretiminde kullanılır.

Böğürtlen Nasıl Pişirilir

Böğürtlen Yemekleri

Böğürtlen Resimleri

Bogurtlen2.jpg

Bogurtlen-bitkisi.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Böğürtlen

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Böğürtlen ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da böğürtlen ürünleri

Kaynakça