Defne
Defne defnegiller familyasından anavatanı Akdeniz Havzası ve Anadolu olan sık dallı ve yaprağını dökmeyen bir ağaçtır. Akdeniz ikliminin tipik maki bitki örtüsünün karakteristik türlerinden olan defne; genellikle bir kaç metre boyunda ağaç ya da çalı formunda gelişir. Dekoratif özellikleri ile süs bitkisi olarak yetiştiriciliği yapılan defnenin yaprak ve meyveleri gıda, aromaterapi, ilaç ve kozmetik sanayinde kullanılmaktadır. Ülkemizde başta Akdeniz olmak üzere kıyı kesimlerde yaygın olarak yetişen defne türü Akdeniz Defnesi olarak bilinen Laurus nobilis’tir. Bu maddede Akdeniz Defnesi hakkında bilgi verilecektir. Defnenin kurutulmuş yaprakları evlerde ve hazır yemek sektöründe lezzet ve aroma verici baharat olarak kullanılmaktadır. Defne yaprakları içerdikleri biyoaktif etkili bileşikler sayesinde sindirim sistemi ve cilt sağlığına faydalıdır, enflamasyonu azaltır ve kan şeker seviyesini düzenler.
İçindekiler
Defne Hakkında Bilgiler
Defne İsminin Anlamı ve Kaynağı: Defne kelimesi Yunanca’da aynı ağacı isimlendirmekte kullanılan dafni kelimesinden dilimize geçmiştir.
Defnenin Diğer İsimleri: Har, gar, teynel
Defnenin Latince (bilimsel) İsmi: Laurus nobilis
Defnenin İngilizcesi: Bay, laurel, daphne
Defnenin Dünyada Yetiştiği Yerler: Akdeniz bitki örtüsüne ait bir ağaç olan defne en çok Türkiye, Cezayir, Suriye, İspanya, Portekiz, İtalya, Fransa, Yunanistan, Fas, Arnavutluk, Romanya, Kanarya Adaları ve Maderia Adalarında yetişmektedir. Ayrıca Rusya’nın Karadeniz kıyıları, Gürcistan, İsrail, Meksika ve Belçika’da yetiştiriciliği yapılmaktadır. Defne yaprağı ihracata konu bir bitkisel hammaddedir ve Türkiye dünya pazarının %90’ına sahiptir.[1]
Defnenin Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde defne kıyı kesimler boyunca doğal olarak yetişmekte ya da süs ağacı olarak yetiştirilmektedir. En yaygın olduğu iller Hatay, Kahramanmaraş, Antalya, Muğla, İzmir, Balıkesir, Bursa, İstanbul, Zonguldak, Kastamonu, Sinop, Trabzon ve Rize’dir.[1]
Defnenin Türleri: Dünyada üç farklı defne türü bulunmaktadır.
- Akdeniz Defnesi: Laurus nobilis
- Azor Defnesi: Laurus azorica
- Kanarya Adaları Defnesi: Laurus novocanariensis
Yaprak ve meyveleri bitkisel hammadde olarak değerlendirilen tek defne türü Akdeniz Defnesidir.
Defnenin Mevsimi: Defne yaprak dökmeyen bir ağaç türü olup Mart ile Mayıs ayları içinde çiçeklenmektedir. Yapraklarından daha fazla yağ içeren meyveleri ise Eylül ve Ekim aylarında olgunlaşmaktadır. Ülkemizde defne yaprakları genellikle Temmuz ve Eylül ayları arasında toplanmaktadır.
Defne Helal midir: Defnenin baharat olarak tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.
Defne Hakkında Ayet ve Hadisler:
Defnenin Faydaları
- Defne yaprağı antioksidan etkiye sahip çeşitli bileşikler içermektedir. Yapılan bilimsel araştırmalarda defne yaprağı antioksidanlarının vücutta serbest radikallerin zararlı etkilerini sınırlayarak enflamasyonu ve kanser gibi bazı kronik hastalıkların oluşma riskini azalttığı belirlenmiştir.
- Dolaşım sistemi sağlığına olumlu etkileri klinik çalışmalarla tespit edilen rutin ve kaffeik asit içeren defne yaprağı kalp hastalıkları riskini azaltır.
- Et yemeklerine lezzet vermesi için ilave edilen defne yaprağı vücutta et proteinlerinin hazmını kolaylaştırarak sindirime yardımcı olur.
- Defne yapraklarından elde edilen yağ kullanılarak üretilen sabunlar cilt ve saç sağlığına iyi gelmektedir. Defne yapraklarında bulunan biyoaktif etkili bileşikler kuru ciltleri besler ve saçlarda kepek oluşumunu önler.
- Defne yaprağı insülin hassasiyetini arttırarak kan şeker seviyesini düzenleyici etki gösterir.[2]
Defnenin Zararları ve Defnenin Yan Etkisi
- Defne yaprakları gıda miktarında kullanıldığında genellikle güvenilirdir, bununla birlikte defne yapraklarının bütün olarak yutulmaya çalışılması uygun değildir. Bütün halde yutulan defne yaprağı sindirilemeyeceğinden boğaza tıkanabilir ya da bağırsak iç yüzeyine zarar verebilir.
- Nadir olmakla birlikte bazı insanlarda defne yaprağının cilde teması teması sonucu kızarıklık ve kaşıntı şeklinde ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar meydana gelebilir.
- Kan şeker seviyesini düşürücü etki gösterdiğinden diyabetlilerin defne yaprağı kullanımında dikkatli olması gereklidir.
- Bazı uyku ilacı ve ağrı kesicilerin etken maddesi ile defne yaprağında bulunan bileşikler etkileşime girebilir ve ilaçların etki ya da yan etkilerini şiddetlendirebilir. Bu çeşit ilaçları kullananların doktorlarına danışmadan fazla miktarda defne yaprağı tüketmesi tavsiye edilmez.[3]
Defnenin Besin Değeri
100 gr kuru defne yaprağının içindekiler[2]:
| Besin Öğesi | Miktar |
|---|---|
| Enerji | 313 kcal |
| Karbonhidrat | 74,97 gr |
| Yağ | 8,36 gr |
| Protein | 7,61 gr |
| Diyet Lifi | 26,30 gr |
| Vitamin | A, B6, B9 |
| Mineral | Demir, Magnezyum |
Defne Nasıl Kullanılır
Defnenin kullanımı: Defne yaprağı baharat olarak bütün ya da toz halde et, balık ve salatalara lezzet vermek için ilave edilir. Ayrıca et ve balık konserveleri, kuru meyveler gibi gıdaların lezzet ve tazeliğinin korunması için ambalaj içine defne yaprağı konulur. Yapraklarının sıcak suda demlenmesi ile elde edilen bitki çayı genellikle sağlık faydaları için tüketilir. Dekoratif özelliklere sahip olan defne ağacından peyzaj bitkisi ve doğal çit olarak faydalanılır. Defne yaprak ve meyvelerinden elde edilen yağ aromaterapide kullanılması yanında kozmetik ve ilaç sanayinde hammadde olarak değerlendirilmektedir. Ülkemizde özellikle Hatay, Kilis ve çevresinde defne yağı kullanılarak sabun üretilmektedir.
Defne Nasıl Pişirilir
Defne Yemekleri
Defne Resimleri
İlgili Maddeler
Halisinden.com'da Defne
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Defne ürünleri için lütfen tıklayın:
