Kalsiyum Oksit (E529)

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
(CaO sayfasından yönlendirildi)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Kalsiyum-oksit.jpg

Kalsiyum oksit ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E529, gıda sanayinde asitlik düzenleyici, koruyucu ve un işlem maddesi olarak kullanılan bir katkı maddesidir. Ticari olarak kireçtaşı ya da deniz kabuklarının yüksek sıcaklıklarda ısısal dekompozisyonu ile elde edilen kalsiyum oksit kimya, çelik, inşaat ve madencilik gibi çok farklı sektörlerde yaygın olarak kullanılan kimyasal bir bileşiktir. Kalsiyum oksit oda sıcaklığında beyaz renkli, katı alkali kristaller halinde bulunur ve kokusuzdur. Kalsiyum oksit su ile temas ettiğinde ısının açığa çıktığı kimyasal reaksiyona girerek kalsiyum hidroksiti oluşturur. Gıda katkı maddelerinin kullanımını düzenleyen ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından tüketilmesinde sakınca olmayan maddeler listesine dahil edilen kalsiyum oksitin gıdalarda kullanım miktarı için bir sınırlama yoktur.

Kalsiyum Oksit Hakkında Bilgiler

Kalsiyum Oksitin Diğer İsimleri: Sönmemiş kireç

Kalsiyum Oksitin Avrupa Birliği Kodu: E529

Kalsiyum Oksitin Kimyasal Formülü: CaO

Kalsiyum Oksitin İngilizcesi: Calcium oxide, quicklime

Canlılarda Kalsiyum Oksit

Kalsiyum oksit sulu ortamda kalsiyum katyonu ve hidroksil anyonuna ayrışmaktadır. Bu nedenle kalsiyum oksit içeren gıdaların tüketilmesi durumunda vücuda dolaylı olarak kalsiyum alınmış olur. İnsan vücudunda özellikle kemiklerin yapısında bulunan kalsiyum vücutta sentezlenemediği için gıdalarla alınması gereken esansiyel bir mineraldir.

Kalsiyum Oksitin Kullanım Amacı

Kalsiyum oksit çok çeşitli endüstrilerde farklı amaçlarla kullanılmaktadır.

  • Gıda sanayinde kalsiyum oksit sofra şekeri üretiminde safsızlıkların giderilmesi; fırın ürünlerinde un işlem maddesi; sosis gibi et ürünlerinde ürünün doldurulacağı kılıfı mikroorganizmalardan arındırmak amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca yüksek pH değeri (>11) ile güçlü bir oksitleyici olan kalsiyum oksit çeşitli gıda formülasyonlarında asitlik düzenleyici olarak kullanılır.
  • Kalsiyum oksit inşaat endüstrisinde çimento, harç ve hazır beton yapımında; çelik endüstrisinde erimiş cüruf eldesinde; içme sularından fosfatların uzaklaştırılması ile arıtılması ve yumuşatılmasında; kağıt sanayinde sodyum hidroksitin geri kazanım işleminde; madencilikte kayaların ısısal olarak kırılmasında kullanılır.

Kalsiyum Oksit Helal midir

Kalsiyum oksitin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.

Kalsiyum Oksitin Sağlığa Etkileri

  • Kalsiyum oksit sulu ortamda kalsiyum ve hidroksile ayrıştığından insan vücudunda kalsiyum olarak işlev görür. İnsan vücudunda en fazla bulunan 5. element olan kalsiyum kemik ve diş sağlığı için çok önemli bir mineral olması yanında; kasların kasılması ve kanın pıhtılaşması hadiselerinde kritik role sahiptir. Vücudumuzda meydana gelen çeşitli biyokimyasal reaksiyonları katalizleyen bazı enzimlerde kofaktör olarak da bulunan kalsiyum gıdalarla düzenli olarak alınması gereken bir mineraldir. İhtiyaçtan fazla alınan kalsiyumun büyük çoğunluğu idrar ile; geri kalan çok az miktarı ise ter ve dışkı yolu vücuttan uzaklaştırılır.[1]
  • Kalsiyum oksit su ile reaksiyona girdiğinde ısı açığa çıktığı için ıslak cilt ya da göz ile temasında tahriş meydana gelebilir. Toz kalsiyum oksitin solunması durumunda hapşırma, öksürük ve nefes almada zorluk gibi yan etkiler ortaya çıkabilir.

Kalsiyum Oksit Nasıl Üretilir

Kalsiyum Oksitin üretimi: Kalsiyum oksit ticari olarak kireç taşı ya da deniz canlıların kabuklarından elde edilir. Bu hammaddelerin temel bileşeni olan kalsiyum karbonat özel fırınlarda yüksek sıcaklığa (500-600 C) ısıtıldığında kalsiyum oksit ve karbondioksit meydana gelmektedir. [2]

İlgili Maddeler

Kaynakça