Altın Çilek

Halisinden Gıda Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Altın-çilek.jpg

Altın Çilek (Physalis peruviana) patlıcangiller familyasından anavatanı Güney Amerika olan otsu bir bitki ve bitkinin sarı-turuncu renkte taze ya da kurutularak tüketilen meyveleridir. Ilıman iklimlerde tek yıllık, tropik iklimlerde çok yıllık bir bitki olan altın çilek 2 metreye kadar uzayabilir. Oval şekilli yapraklara ve çan görünümünde beyaz-sarı renkli çiçeklere sahip olan altın çilek bitkisinin olgunlukta torba şeklini alan çanak bölümünde (kaliks) üzümsü meyve bulunur. Olgunlaştıkça rengi koyulaşan altın çilek meyvesi ortalama 2 cm çapında ve 5-7 gram ağırlığında olup çok tohumludur. Altın çilek çeşitli vitaminler, antioksidan bileşikler ve diyet lifi bakımından zengin bir meyvedir. Yapılan çalışmalar altın çilekte bulunan antioksidan bileşiklerin bağışıklık sistemini güçlendirici etki sağlarken kanser gibi kronik hastalıkların riskini, enflamasyonu ve yaşlanma etkilerini azalttığını ortaya koymuştur.

Altın Çilek Hakkında Bilgiler

Altın Çilek İsminin Anlamı ve Kaynağı: İngilizce golden berry olarak bilinen meyvenin ismi tercüme edilerek Türkçe’ye altın çilek olarak geçmiştir.

Altın Çilek Diğer İsimleri: İnka eriği, yer kirazı, güvey feneri

Altın Çileğin Latince (bilimsel) İsmi: Physalis peruviana

Altın Çileğin İngilizcesi: Goldenberry, cape gooseberry

Altın Çileğin Dünyada Yetiştiği Yerler: Altın çilek dünyada en fazla Kolombiya ve Ekvator’da üretilmektedir. İlave olarak İngiltere, Peru, Nijerya ve Güney Afrika altın çileğin dünyadaki diğer önemli üreticileridir.[1]

Altın Çileğin Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde son yıllarda tanınmaya başlayan bir meyve olan altın çileğin İzmir, Mersin, Antalya ve Denizli başta olmak üzere muhtelif yerlerde küçük çaplı yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Altın Çilek Çeşitleri: Beş farklı çeşidi bulunan altın çileğin en yaygın yetiştirilenlerinden Giant’ın (dev) hem bitkisi uzun boyludur hem de meyveleri iri ve lezzetlidir. Genellikle kışları ılıman geçen bölgelerde yetiştirilen Giallo Rosso çok yıllık bir çeşit olup meyvesi genellikle taze olarak tüketilir.[2]

Altın Çileğin Mevsimi: Altın çilek açık tarlada Ağustos-Ekim ayları arasında, örtü altında ise tüm yıl boyunca hasat edilmektedir. Kaliksi içinde paketlenen altın çilek meyvesi uygun depolama şartlarında bir kaç ay dayanmaktadır. [3]

Altın Çilek Helal midir: Altın çileğin tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur

Altın Çilek Hakkında Ayet ve Hadisler:

Altın Çileğin Faydaları

  • Yapılan çalışmalarda antioksidan etkiye sahip muhtelif bileşikler (kafeik asit, rutin, klorojenik asit vb) içeren altın çileğin tüketiminin çeşitli sağlık faydaları sağladığı belirlenmiştir.
    • Vücutta serbest radikallerin muhtemel zararlarını engeller.
    • Yaşlanmanın etkilerini sınırlar.
    • Bağışıklık sistemini güçlendirir.
    • Enflamasyonu engeller
    • Çeşitli kanser türlerinin riskini azaltır, kanserli hücrelerin gelişmesi ve yayılmasını durdurur ve apoptozu (kanserli hücrenin ölümü) destekler.
  • Hayvan denemelerinde altın çileğin kan şeker seviyesini düzenleyici etkisi olduğu bulunmuştur.
  • Kurutulmuş altın çilek diyet lifi bakımından çok zengin bir atıştırmalıktır. Diyet lifi bakımından zengin gıdaların tüketimi kabızlık gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarını önler.

Altın Çileğin Zararları ve Altın Çileğin Yan Etkisi

  • Olgunlaşmamış altın çilekte doğal olarak bulunan solanin isimli bileşik mide krampları ve ishal gibi sindirim rahatsızlıklarına yol açar. Bu nedenle taze meyve olarak tüketilecek altın çilek mutlaka olgun olmalıdır.
  • Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarında aşırı miktarda alımının toksik etki gösterebileceği belirlendiğinden altın çileğin aşırı miktarda tüketilmemesi tavsiye edilir.
  • Kan şeker seviyesinin düzenlenmesi için reçeteli ilaç kullanan diyabetlilerin altın çilek tüketiminde dikkatli olması gerekir.[4]

Altın Çileğin Besin Değeri

100 gram altın çileğin (taze) içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 53 kcal
Karbonhidrat 11,20 gr
Yağ 0,70 gr
Protein 1,90 gr
Diyet Lifi 4,29 gr
Vitamin B3
Mineral Az miktarda

100 gram altın çileğin (kuru) içindekiler:

Besin Öğesi Miktar
Enerji 286 kcal
Karbonhidrat 60,70 gr
Yağ 7,10 gr
Protein 10,70 gr
Diyet Lifi 21,40 gr
Vitamin B3, C
Mineral Demir, magnezyum

Altın Çilek Nasıl Kullanılır

Altın çileğin kullanımı: Altın çilek ülkemizde genellikle taze sofralık meyve ya da kurutulmuş halde çerez olarak tüketilir. Ayrıca altın çilek gıda sanayinde ve evlerde reçel ve marmelat yapımında, pastane sektöründe pasta, kek, dondurma ve sütlü tatlıların hazırlanmasında kullanılır.

Altın Çilek Nasıl Pişirilir

Altın Çilek Yemekleri

Altın Çilek Resimleri

Altınçilek-bitkisi.jpg Yerkirazı-kaliks.jpg İnka-eriği.jpg

İlgili Maddeler

Halisinden.com'da Altın Çilek

Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Altın Çilek ürünleri için lütfen tıklayın:

Halisinden.com'da Altın Çilek ürünleri

Kaynakça