Ahududu
Ahududu (Rubus idaeus) gülgiller familyasından, anavatanı Avrupa ve Kuzey Asya olan uzun ömürlü, dikenli bir çalı bitkisidir. Bu bitkinin kırmızı ve tatlı meyveleri de ahududu olarak isimlendirilir. Ahududu sıklıkla böğürtlen ile karıştırılmaktadır; iki meyve de olgunlaşmamış halde yeşilken, olgunlaşma ile ahududu kırmızı böğürtlen ise koyu mavi renk alır. Ahududu içerdiği kayda değer miktarda C vitamini, diyet lifi ve polifenolik bileşikler ile kanser ve kalp hastalıkları riskini azaltıcı etkiye sahiptir. Halk arasında genellikle ahududu olarak bilinmesine rağmen ticari olarak frambuaz ismi de kullanılmaktadır.
İçindekiler
Ahududu Hakkında Bilgiler
Ahududu İsminin Anlamı ve Kaynağı: Ahududu ceylan manasına gelen ahu ile dut kelimelerinin birleşmesi ile meydana gelmiştir ve ceylanların yediği dut anlamına gelmektedir.
Ahududunun Diğer İsimleri: Frambuaz, ağaç çileği
Ahududunun Latince (bilimsel) İsmi: Rubus idaeus
Ahududunun İngilizcesi: Raspberry
Ahududunun Dünyada Yetiştiği Yerler: Ahududu soğuk-ılıman iklim bitkisi olmasına rağmen sıcak-ılıman iklime de adapte olan türleri bulunmaktadır. Bitki yüksek sıcaklığa tolerans gösteremediğinden genellikle Güney yarımkürede yetiştirilmez. Dünyada en fazla ahududu toplam üretimin yaklaşık dörtte birini sağlayan Rusya’da elde edilmektedir. Rusya’dan sonra en büyük üreticiler Polonya, ABD ve Sırbistan’dır.
Ahududunun Türkiye'de Yetiştiği Yerler: Ülkemizde ahududu Karadeniz kıyılarında doğal olarak yetişebilmektedir. Kültüre alınmış ahududu bitkisi ilk olarak Bursa’da üretilmeye başlanmıştır. Ülkemizdeki toplam ahududu üretiminin yaklaşık %90’ı Bursa’da yapılmaktadır. Az miktarda da olsa Kahramanmaraş, Yalova ve İzmir ahududunun yetiştirildiği illerimizdir.[1]
Ahududu Çeşitleri: Dünyada ve ülkemizde farklı özelliklerde çok sayıda ahududu çeşidi yetiştirilmektedir. Yaygın olarak ziraatı yapılan çeşitler Heritage, Meeker, Tulameen ve Willamette’dir. Heritage farklı yetişme bölgelerine kolay adapte olabilen bir çeşit olup meyvesi orta irilikte ve serttir. Orta tatlılıktaki Heritage çeşidi ahudu derin dondurularak muhafaza edilmeye uygundur. Sofralık tüketime uygun olan Tulameen çeşidi ahududu ise çok iri büyüklükte, parlak kırmızı ve serttir.[2]
Ahududunun Mevsimi: Ülkemizde ahududunun en fazla yetiştirildiği Bursa'da iklime bağlı olarak Haziran ayının başında hasat olgunluğuna ulaşan ahududunun mevsimi Eylül ayının sonuna kadar devam eder.
Ahududu Helal midir: Ahududunun tüketilmesinde dini açıdan bir sakınca yoktur.
Ahududu Hakkında Ayet ve Hadisler:
Ahududunun Faydaları
- Ahududu vitamin ve mineraller açısından zengin bir kaynaktır. Bir kase (Yaklaşık 125 gr) ahududu tüketilmesi ile günlük ihtiyacımız olan C vitaminin %54’ü, K vitaminin %12’si, B9 vitaminin %6’sı, E vitamini ve potasyumun %5’i, manganezin %41’i alınmaktadır.
- Ahudududa yüksek oranda bulunan C vitamini bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücudu serbest radikallerin zararından korur.
- Ahududu en fazla diyet lifi içeren meyvelerden bir tanesidir. Ahududu’da bulunan karbohidratların yarısından daha fazlası diyet lifi formundadır. Bir kase ahududu yaklaşık 8 gr diyet lifi içermektedir. Diyet lifi sindirim sistemi için çok önemli bir besin bileşimidir ve tokluk hissi verdiği için zayıflamaya yardımcı olur.
- Ahududu doğal gıdalar arasında antioksidanca en zengin meyvelerden biridir. Ahudududa bulunan antioksidan özellikli bileşikler (elajik asit, kuersetin, gallik asit, kateşin vb) enflamasyonu ve kanserli hücre oluşum riskini azaltıcı etki gösterirler.[3]
Ahududunun Zararları ve Ahududunun Yan Etkisi
- Normal gıda miktarlarında tüketildiğinde ahududunun sağlıklı insanlar için herhangi bir zararı ya da yan tesiri bulunmamaktadır.
- Ahududu göğüs kanseri, rahim kanseri, yumurtalık kanseri gibi hormona duyarlı kimselerde tüketilmemesi gereken bir meyvedir. Ahudududa bulunan bazı bileşikler bu kimselerde östrejen hormonu gibi aktivite göstermekte ve hastalık seyrini şiddetlendirmektedir.
- Ahududu hamile ve emziren hanımların uzak durması tavsiye edilen meyvelerdendir.
Ahududu Besin Değeri
100 gram Ahududunun içindekiler:
| Besin Öğesi | Miktar |
|---|---|
| Enerji | 53 kcal |
| Karbonhidrat | 11,94 gr |
| Yağ | 0,65 gr |
| Protein | 1,20 gr |
| Diyet Lifi | 6,50 gr |
| Vitamin | C, E, B5 |
| Mineral | Manganez |
Ahududu Nasıl Kullanılır
Ahududunun kullanımı: Ahududu sofralık meyve olarak doğrudan tüketilebildiği gibi evlerde reçel ve marmelat yapımında kullanılır. Derin dondurulmuş ahududu yıl boyu özellikle pastacılık sektöründe yaygın olarak değerlendirilir. Ahududu ayrıca meyveli yoğurt ve dondurma üretiminde kullanılan hammaddelerden biridir.
Ahududu Nasıl Pişirilir
Ahududu Yemekleri
Ahududu Resimleri
İlgili Maddeler
Halisinden.com'da Ahududu
Sağlıklı ve katkısız gıdaları sofranıza getiren halisinden.com'da en lezzetli ve sağlıklı Ahududu (Frambuaz) ürünleri için lütfen tıklayın:
Kaynakça
- ↑ Ahududu Yetiştiriciliği, http://bahcebitkileri.cu.edu.tr/upload/nturemis/ahududu.pdf
- ↑ Ahududu Çeşitleri, http://traglor.cu.edu.tr/objects/objectFile/OOJ8eFRo-2782013-35.pdf
- ↑ Top 10 Health Benefits of Raspberries, http://www.healthfitnessrevolution.com/top-10-health-benefits-of-raspberries/
